معرفی منطقه مقدس ذی طوی
ذی طوی نام منطقه ای است در یک فرسخی مکه که داخل حرم قرار دارد .
معنای لغوی
طوی در لغت به معنای پیچیدن و درنوردیدن است .
موقعیت جغرافیایی ذی طوی
ذی طوی بین حجوان و فخ قرار دارد . کسی که در مسجد تنعیم احرام بسته به سوی مسجد الحرام عزیمت می کند ، پس از عبور از منطقه فخ وارد ذی طوی می شود ، آن گاه از طرف قبرستان حضرت ابوطالب وارد مکه معظمه می شود .
روایات مربوط به ذی طوی
طبق روایات برخی روایات ، حضرت مهدی (عج ) در آن جا زندگی می کند و از همان جا نیز همراه یارانش قیام خواهد کرد .
در برخی روایات ، محل ظهور و خروج آن حضرت و مرکز تجمع یاران و دوستان وی نیز ، همین منطقه یاد شده است .
در روایتی آمده است که هنگام ظهور امام زمان (عج) آن حضرت قبل از آن که کنار کعبه برود و صدای خود را بلند کرده و به جهانیان برساند ، در این مکان در انتظار 313 نفر از یاران خاصش توقف می کند ، تا این که آن ها می آیند و به آن حضرت می پیوندند .
در دعای ندبه هم می خوانیم لیت شعری این استقرت بک النوی ، بل ای ارض ثقلک اوثری ابرضوی او غیر ها ام ذی طوی .
ای کاش می دانستم که کجا دل ها به ظهور ، آرام و قرار خواهد یافت ، در کدامین سرزمین اقامت داری ؟ در سرزمین رضوی یا غیر آن ، یا در دیار ذی طوی مسکن کرده ای ؟
بیتوته پیامبر در ذی طوی
وادی طوی، منطقه‌ای است در شمال مسجدالحرام که به منطقه جرول معروف است و تا روبه‌روی منطقه فخ و تنعیم امتداد دارد. در میدان جرول روبه‌روی زایشگاه فعلی مکه، چاهی هست به نام «بئر طوی». این منطقه و چاه آن، یادآور توقف پیامبر گرامی اسلام (ص) در سال هفتم هجرت، پس ازامضاء عهدنامه صلح حدیبیه است.
رسول اکرم در حجه الوداع شب چهارم ذی حجه الحرام را در آن جا بیتوته کردند . نماز صبح را در آن جا ادا نمودند ، آن گاه غسل کرده ، از بخش سنگلاخ ذی طوی که مشرف بر حجون است ، وارد مکه معظمه شدند .
دو روایت در باب اهمیت ذی طوی
امام صادق (ع) می فرماید :
گویی قائم را با چشم خود می بینم که با پای برهنه در ذی طوی سرپا ایستاده ، همانند حضرت موسی (ع) ، نگران و منتظر است که به مقام ابراهیم بیاید و دعوت خود را اعلام نماید . در منطقه ذی طوی چاه هایی است که غسل با آب آن ها مستحب است .
در سال ششم هجری که رسول خدا (ص) با پیروان خود قصد سفر حج کرد ، بزرگان قریش در ذی طوی حضرت در این نقطه فرمان داد که زبیر با مهاجر از اعلای مکه در آمده ، رایتی که بر دوش داشته در حجون نصب کنند .
بقایای ذی طوی
در هر حال ذی طوی" و یا "وادی طوی" در شمال شهر مکه محل مقدسی است که چه در صدر اسلام و چه امروز مورد توجه بزرگان دین بوده است.
منطقه "جرول" و محل "چاه طوی" در طرح توسعه مسجدالحرام قرار گرفته و تمام هتل‌های منطقه تخریب شده است. تنها ساختمان "بئر طوی" در این بین باقی مانده است.
سلام ع در سوره طه : وقتی به حضرت موسی گفته می شود وارد وادی مقدس طوی شدی و نعلین خود را در بیاور و . . . منظور از طوی یعنی تو را به صورت طی الارض به این مکان مقدس آورده ایم نه اینکه مثلا طوی اسم آن مکان باشد..