مسجدالنبی یا مسجد نَبوی یا مسجد پیغمبر، یکی از سه مسجد مهم مسلمانان می باشد، دو مسجد دیگر‌نیز به ترتیب اهمیت مسجدالحرام و مسجدالاقصی نام دارند. به عقیده مسلمانان آرامگاه محمد در این مکان واقع شده‌است و به حرم محمد یا حرم نبوی نیز مشهور است. مسجدالنبی از زیارتگاه‌های مهم مسلمانان به‌شمار می‌رود.با آسمونی همراه باشید.

آشنایی با مسجد النبی (ص)

مسجد پیغمبر (ص) که در قسمت شرقی مدینه بنا شده پس از مسجد الحرام، مشهورترین مسجد در تاریخ اسلام است هنگامی که رسول خدا (ص) به مدینه رسید در خانه ابوایوب انصاری منزل گزید؛ جایی که شتر وی آنجا خوابید. زمین مسجد النبی از آنِ دو یتیم بود و در آنجا خرما خشک می‏کردند. رسول خدا (ص) آن را به مبلغ ده دینار از ولیّ دو طفل خریدند و مسجد را در آن ساختند.

مساحت زمین در آن روز حدود 2071 متر مربع بوده است. صحن مسجد را با ریگ سیاه فرش کردند و دیوارها را با خشت و گل بالا بردند. در ساختن بنای این مسجد شخص پیامبر (ص) شرکت داشتند. سقف قسمتی از مسجد را با شاخ و برگ درخت خرما پوشانیدند و از تنه درخت خرما برای ستون‏های آن استفاده کردند. سه در از جانب شرق، غرب و جنوب برای آن قرار دادند. قبله نخستین مسلمانان مسجد الاقصی بود که بعداً به سمت خانه کعبه تغییر یافت. مساحت مسجد النبی در سال‏های اخیر به حدود یک صد هزار متر رسیده است.

ساخت مسجد النبی

در هنگام ورود پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) به مدینه، بزرگان و شیوخ قبایل مایل بودند آن حضرت نزد ایشان سکونت کند تا این افتخار را از آن خود کنند، اما رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمودند: هر جا که شتر من بر زمین بخوابد، همان جا منزل خواهم کرد. پس راه شتر را بازگذاشتند تا آن که بر در خانه بَنی مالِک بنِ نَجّار بر زمین خُفت. آن زمین متعلق به دو کودک یتیم بود که در آن خرما می خشکاندند. پیامبر (صلی الله علیه و آله) زمین را از معاذ بن عفراء که سرپرستی آن دو طفل را بر عهده داشت، خرید و در آن مسجدی ساخت که اساس مسجد فعلی است.

ابوایوب انصاری بُنِه ی پیامبر (صلی الله علیه و آ‌له) را با خود به خانه برد و پیامبر (صلی الله علیه و آله) تا هنگامی که حجره ای برایش ترتیب دادند، نزد ابوایوب انصاری ماند. آن حضرت به همراه مسلمانان در ساخت مسجد مشارکت فرمود. مساحت مسجد النبی در دوران پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) معادل 1050 متر مربع بود. کف مسجد با ماسه و سقف آن با ساقه های نخل پوشانده شد و ستون های آن از تنه ی درختان خرما بود.

قبله ی مسجدالنبی تا قبل از جنگ بدر به مدت 16 ماه به سمت بیت المقدس بود که به فرمان خدا به سمت مکه تغییر یافت. در همین دوره به دستور پیامبر (صلی الله علیه و آله) مکانی در سمت شرقی مسجد برای استراحت و اسکان فقرای مدینه و رهگذران در راه مانده اختصاص داده شد که به «صُفّه» موسوم گردید.

ستون‏های مسجد النبی

• ستون مُخَلَّقه
  این ستون بر جایی نهاده شده که تنه درخت خرمایی که پیامبر (ص) به هنگام ایراد خطبه بر آن تکیه می‏کرد، در آنجا بوده است و پس از آن که برای آن حضرت منبری ساختند از آن ستون ناله‏ای برخاست و به‏ همین دلیل به آن ستون «حنّانه» می‏گفتند.
• ستون توبه
  آن را ستون ابولبابه نیز می‏نامند پس از شکست بنوقریظه ابولبابه به خاطر گناهی که مرتکب شد، مورد بی توجهی پیامبر (ص) و یاران آن حضرت قرار گرفت و سرانجام خود را به ستون مسجد بست تا آن که آیه‏ای در پذیرفته شدن توبه او به رسول خدا (ص) نازل گردید.
• ستون مَحرَس
  در کنار این ستون، علی (ع) می‏ایستاد و از رسول خدا(ص) محافظت می‏کرد. این ستون را به نام استوانه علی (ع) نیز می‏شناسند. زیرا جایگاه نماز آن حضرت بوده است.
• ستون وُفُود
  در کنار این ستون رسول اللَّه (ص) با سران قبایل و هیأت‏های نمایندگی و سیاسی دیدار کرده و آنان را به حضور می‏پذیرفتند.
• ستون سریر
  رسول خدا (ص) در کنار این ستون تختی از شاخه‏های خرما می‏گذاشت و شب بر روی آن استراحت می‏کرد.
• مقام‏ جبرئیل امین
  جبرئیل در این مکان خدمت رسول اللَّه(ص)  مشرف می‏شده است.

آداب و احکام مسجد

مستحب است هنگام ورود به مسجد، کنار در مسجد توقف کرد و اذن دخول را خواند. سپس با پای راست از درِ جبرئیل وارد شد و صد مرتبه ذکر الله اکبر را تکرار کرد. بعد از آن دو رکعت نماز تحیت مسجد را بجا آورد.

همچنین برخی احکام فقهی مسجد النبی عبارتند از:

• مسجد النبی از اماکن تخییر است. مسافر مخیر است که در مسجد النبی نمازش را کامل یا شکسته بخواند.
• ورود جنب، حائض و نُفَساء به مسجد النبی حرام است، اگر چه از یک در وارد و از در دیگر خارج شوند.