اسم حیوان تنبل برگرفته از حرکات آهسته این حیوان است که دقیقاً مانند تصویر آهسته به نظر می آید.
حیوان تنبل شش گونه جانوران از پستانداران متوسط هستند که در آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی یافت میشوند. با توجه به انواع شناخته شده میتوان آنها را به دو گروه 2 انگشتی و 3 انگشتی تقسیم کرد. اسم حیوان تنبل بخاطر سرعت بسیار پایین حرکات این حیوان روی آن گذاشته شده است. البته علت تنبلی آن یک سازگاری متابولیک برای کاهش مصرف انرژی می باشد. همانطور که از نام این جانور مشخص است یکی از کندترین موجودات زمین هستند. در ادامه مطلب آسمونی درباره جزئیات بیشتری از حیوانی به اسم تنبل آشنا می شویم.
نام: | تنبل |
وضعیت بقا: | در حال انقراض |
گونه: | Xenarthra |
جرم: | 8 کیلوگرم |
طول عمر: | 40 سال |
تراز خوراکی: | برگ درختان |
طول: | 58 تا 68 سانتی متر |
حیوان تنبل (به انگلیسی Sloth) دارای نام علمی Bradypus است که به معنای حیوانیست که به آرامی حرکت می کند. تنبل آنقدر آهسته حرکت می کند که در یک دقیقه مسافتی معادل 1.8 تا 2.4 متر طی می کند! حتی روی بدنشان جلبک می زند و به همین دلیل بیشتر آنها ظاهری سبز دارند. تنبل ها جانورانی هستند که با چنگالهای بزرگ و خمیدهٔ خود از شاخههای درختان مناطق گرمسیری آویزان میشوند و همیشه وارونهاند. این جانوران میتوانند در همین وضعیت غذا بخورند، بخوابند، جفت گیری کنند و بچه به دنیا آورند و خیلی به ندرت پیش میآید که از درخت پایین بیایند، چون روی زمین پناهی ندارند.
دو گروه از این جانور هست: گروهی که دو انگشت در پاهای جلویشان دارند و گروه سه انگشتی. این دو گروه به هم شبیهاند، ولی اعتقاد دانشمندان بر این است که با هم خویشاوندی نزدیکی ندارند.
تنبلها همانگونه که از نامشان مشخص است یکی از کندترین موجودات سیاره زمین بوده و نام آنها به نوعی مترادف با تصاویر صحنه آهسته است. بیشینه سرعت حرکتی آنها 0.004 کیلومتر در ساعت است.
تنبلها موهای زبرِ بلندی دارند که شیاردار است. گیاهان کوچکی در این شیارها زندگی میکنند. این گیاهان رنگ سبز کمرنگی به تنبلها میدهند که باعث استتار این جانور میشود. حشرههای مخصوصی از این گیاهان تغذیه میکنند.
شکل ظاهری تنبل بسته به نوع زیستگاهش تفاوت دارد. همچنین سر این حیوان می تواند به راحتی تا 180 درجه بچرخد. از نظر ظاهری، تنبل ها شبیه میمون های خندان هستند.
سرفصل های این مطلب:
یک جانور تنبل، حدود 15 ساعت در شبانهروز میخوابد. در این مدت آرامتر نفس میکشد، ضربان قلبش کند میزند؛ حتی سرعت هضم غذا هم در بدنش کاهش مییابد. تنبلها فقط یک بار در هفته غذا میخورند و مانند کپهای از مو، روی زمین مینشینند، یا بر شاخهای آویزان میشوند. حرکت آنها بسیار آهسته است. تعداد تنبل ها بشدت در حال کم شدن است .تنبل ها برخلاف خشکی در آب بسیار شناگران ماهری هستند.
جهت خواب موهای بلند و زیر بدن تنبل به طرف زمین است تا بتوانند باران را از خود عبور دهند. پوست مزیت مهمی دارد. در میان موهای بدن تنبل سوسک ها، کنه ها و بیدها زندگی می کنند. خزه ها و جلبک های سبز نیز که در لابه لای موهای آن زندگی می کنند، در فصل گرم و بارانی این گیاهان رشد کرده و سطح بدن او کاملاً به رنگ سبز در می آید که در میان برگ های درختان نوعی همرنگی و استتار برای آن ایجاد می کند. سبز شدن رنگ بدن حیوان باعث می شود حتی چشمان تیزبین عقاب ها و دشمنان این چنان هم نتواند او را تشخیص دهد و او محفوظ بماند.
تنبل یک چهارم باقیمانده روز را مشغول خوردن برگ ها و غنچه های درختان است و فقط برگ شاخه های جوان و جوانه های یک نوع درخت را می خورد. این حیوان نه تنها در حرکت کردن سرعت بسیار پایینی دارد. حتی غذایش را هم به کندی می خورد و این سرعت اندک در انجام تمام کارها باعث اطلاق این نام به او شده است.
تنبل از دست های درازش برای دفاع از خود و نیز آویزان شدن از درختان استفاده می کند که شکل آن ها منحنی شکل است. بازوها و پاهای بسیار بلند با پنجه های قوی و یا ناخن های بلند و قلاب مانند بسیار محکم، جانور را حتی در حالت خواب هم روی شاخه ها محکم نگه می دارد. چون پاهایش برای راه رفتن بسیار ضعیف هستند، تنبل سه انگشتی وقتی که هفته ای یک بار روی زمین حرکت می کند، با دست هایش خود را به جلو می خزاند.
حیوان تنبل بیشتر در قاره آمریکا خصوصاً در جنگل های باران خیز آمریکای مرکزی و جنوبی زندگی می کند. تنبل، حیوانی که به درخت می چسبد نامیده می شود، پس کاملاً مشخص است که محل اصلی زندگی تنبل بر روی درخت است. همه آنها در سرزمین نوگرمسیری زندگی کرده اند. متاسفانه حیوان تنبل در ایران وجود ندارد.
در حال حاضر این حیوان در حال انقراض است. خصوصاً برای گونه سه انگشتی تهدیدهای جدی و بسیاری وجود دارد. متاسفانه برخی از مردم محلی از گوشت تنبل تغذیه می کنند و از پوستشان استفاده تزئینی دارند. همچنین از پنجه های آنها در ساخت گردنبندهای سنتی استفاده می شود.
تنبل های ماده، معمولا یک بچه به دنیا می آورند. بچه تنبل نه ماه بعد از تولد را روی بدن مادرش به شکل آویزان زندگی می کند و به بدن مادرش می چسبد و کاملاً وابسته به آن است. تنبل ها، حتی برای به دنیا آوردن بچه هایشان نه لانه ای می سازند و نه به محل دیگری می روند بلکه حیوان ماده از شاخه آویزان می شود. جالب است که وقتی نوزاد به دنیا می آید پنجه هایش آن قدر قوی است که محکم به موهای بدن مادرش می چسبد. بچه حیوان تنبل، به این شکل نه ماه دیگر را هم روی بدن مادرش زندگی می کند تا توانایی زندگی مستقل را پیدا کند و روی پای خود بایستد، یا بهتر است بگوییم از پنجه های خود آویزان شود!