- آسمونی
- مجله اینترنتی
- علمی و دانستنی
- حیوانات
- زندگی الاغها
زندگی الاغها
آسمونی : خر یا اُلاغ یا درازگوش حیوانی اهلی از خانوادهٔ اسبیان است. خر وحشی آفریقایی جد وحشی خرهای اهلی است. این حیوان حدود 5 هزار سال پیش در مصر یا بینالنهرین اهلی شد. انسانها از این حیوان بیشتر برای بارکشی استفاده میکنند. جمعیت خران دنیا به بیش از 40 میلیون رأس میرسد. خر در فرهنگ عامیانه بسیاری از کشورها نماد حماقت و لجاجت است.
یک خر متوسطالقامه حدود یک متر ارتفاع در ناحیه شانه دارد اما نژادهای مختلف آن با اندازههای متفاوتی دارند. خرهای سیسیلی فقط 61 سانتیمتر قد میکشند در حالی که خرهای آمریکایی با ارتفاع 167 سانتیمتر هم مشاهده شدهاند. رنگ خرها از سفید تا خاکستری یا سیاه متغیر است. خرها هرچند از اسبها کندروترند اما قدمهای استواری دارند و بر کشیدن بارهای سنگین در مسیرهای دشوار قادر هستند. قاطر حیوان دورگهای است که از تزویج خر نر و اسب ماده حاصل میشود و قدرت بارکشی آن بسیار بیشتر از خر و اسب است.
معروفترین نژادهای خرهای اهلی :
خر تبتی
خر معمولی
خر شامی
خر قبرسی
خر حبشی
زندگی
الاغ امروزه به صورت وحشی فقط در شمال افریقا از سومالی گرفته تا حدود رود نیل بسر میبرد، حال آنکه در زمانهای قدیم گروههای وحشی آن در شرق و مرکز افریقا و در آسیای صغیر بحد وفور وجود داشت.
الاغ حدود 5000 سال پیش توسط مصریها اهلی شد و به عنوان یک حیوان باربر مورد استفاده قرار گرفت. قد الاغها در نواحی مختلف جهان فرق میکند مثلاً قد الاغهای هند و سومالی خیلی کوتاه است. رنگ آنها هم در جاهای مختلف دنیا فرق میکند.
با اینکه در مصر قدیم الاغ سمبل کودنی بود و افراد کمهوش و کودن را به صورت یک الاغ نقاشی میکردند و رومیان هم برخورد با یک الاغ را بدیمن میدانستند ولی درازگوش نه کودن است و نه منحوس، بلکه بالعکس حیوان باهوش و زحمتکشی است و علت اینکه به کمهوشی مشهور است به خاطر لجبازی اوست. به علاوه تربیت غلط، او را به این صورت درآورده وگرنه در حال آزاد، درازگوش بسیار بیدار و چالاک است.
درازگوشها به صورت دستههای 100 تا 150 نفری به سر میبرند و بیش تر در مناطق بی آب و علف زندگی میکنند و خوراکشان علف، بوته و برگ درختان است. آنها بسیار قانع، بردبار و زحمتکش هستند و به همین دلیل مورد سوءاستفاده بشر قرار گرفتهاند.
الاغ نه تنها به عنوان بارکش مفید است بلکه شیرش هم خاصیتهای عجیبی دارد و چون کازئینش کمتر از شیر گاو و شیرینیاش بیشتر از آن است برای افرادی که جهاز هاضمه ضعیفی دارند به ویژه آنهایی که مبتلی به بیماری سل هستند بسیار سودمند است.
تغذیه
خرها دستگاه گوارش نیرومندی دارند که قادر به هضم موارد خوراکی زبر است. گوارش خرها از اسبها موثرتر است و یک خر نسبت به یک اسب با وزن و قد برابر به غذای کمتری نیاز دارد. میزان غذای مورد نیاز یک خر حدودا 1٫5 درصد وزن بدن او علوفه است.
در مورد تغذیه مناسب برای خرها اختلاف نظر است. بعضی معتقدند که تنها کاه به ویژه کاه جو همراه با چریدن در تابستان و یونجه خشک در زمستان برای تغذیه خرها کافیست و تمام مواد غذایی مورد نیاز ایشان از این طریق تأمین میشود. اما برخی دیگر افزودن دانههای غلات به غذای خرها را توصیه میکنند و برخی نیز تغذیه خرها با کاه را اشتباه میدانند.
