داوری که در تمام مراحل جام جهانی سوت زد!

مهدی زارعی- ژان لانژنوس داوری بود که هیچ سابقه حضور در میادین فوتبال نداشت. با این حال در جام جهانی نامی ماندگار از خود به جای نهاد. لانژنوس در روز هشتم دسامبر 1891 در«برخم» واقع در کشور بلژیک به دنیا آمد. او برخلاف بسیاری از فوتبالدوستان زمان خود به حضور در میادین فوتبال روی نیاورد. بلکه ترجیح داد در آزمون داوری شرکت کند. اولین باری که لانژنوس در آزمون داوری شرکت کرد و موفق نشد به یکی از پرسش های امتحان پاسخ دهد، کسی نمی توانست فکر کند که همین مرد روزی تمام بازی های مهم فوتبال را در بزرگ ترین تورنمنت های دنیا داوری خواهد کرد!

 او اولین افتخار خود را در المپیک 1928 کسب کرد و در دور اول بازی ها در روز 30 می در المپیش اشتادیون( استادیوم المپیک) قضاوت فینال زودرس بازی ها را عهده دار شد؛ جایی که اروگوئه مدافع عنوان قهرمانی در برابر میزبان بازی ها(هلند) قرار گرفت و موفق شد در برابر 40 هزار تماشاگر هلندی، این تیم را (2-0) شکست دهد. اروگوئه با این پیروزی راهی مرحله یک چهارم نهایی شد و لانژنوس نیز با قضاوتی موفق نام خود را بر سر زبان ها افکند. استادیوم المپیک در روز 10 ژوئن نیز شاهد برگزاری دیداری بو که مرد بلژیکی قضاوت آن را بر عهده داشت. مسابقه تعیین کننده مقام سوم بازی ها و دیداری که ایتالیا موفق شد با هت تریک سه بازیکن خود( اسکیاویو، بانکه رو، مانیوزیال) نتیجه ای خیره کننده رقم زده و مصر شگفتی ساز را(11-3) شکست دهد. اما قضاوت در چنین دیدار با اهمیتی نقطه اوج کار لانژنوس نبود و دو سال بعد لحظاتی خاطره انگیز برای این داور رقم خورد.

قضاوت مطابق احساس

در سال 1930 بلژیک یکی از چهار کشورهای اروپایی بود که در اولین دوره جام جهانی حضور یافته بود. لانژنوس نیز با کشتی به اروگوئه سفر کرد و در طول رقابت ها در چهار مسابقه به عنوان داور وسط و در دو دیدار در نقش خط نگه دار به قضاوت پرداخت. او در این مسابقات با وقایعی کم نظیر مکواجه شد و در تمام آن ها «آن گونه که احساسش دستور داد» عمل کرد. در حالی که با شلوار گلف و کلاه کپ در میادین حضور می یافت!

از جمله دیدارهای ماندگاری که با قضاوت وی همراه شد، اولین نیمه نهایی جام جهانی بود که در روز 26 جولای برگزار شد و ایالات متحده رودرروی آرژانتین قرار گرفت. دیداری که در آن، پای یکی از مهره های آمریکا در دقیقه 10 بازی شکست و این تیم مجبور شد 80 دقیقه با یک بازیکن کمتر بازی کند. از جمله وقایع جالب این دیدار خطایی بود که به سود آمریکا اعلام شد و در شرایطی که بازیکن ایالات متحده روی زمین افتاده بود، مسوول امور پزشکی تیم آمریکا دوان دوان به میانه میدان آمد. اما لانژنوس شدیداً با او برخورد کرد. به طوری که جعبه کمک های اولیه او را از دستش گرفت و به روی زمین پرتاب کرد. نتیجه این حرکت، باز شدن درب جعبه بود! بسیاری از شیشه های دارو شکسته و روی زمین پخش شدند از جمله یک شیشه پر از ماده بیهوش کننده کلوروفرم و گازهای این شیشه به سرعت در هوا پراکنده شدند! لانژنوس برای قضاوت فینال نیز انتخاب شد تا اولین داوری لقب گیرد که در یک جام جهانی هم در  نیمه نهایی و هم در فینال قضاوت کرده است.

لانژنوس نویسنده

او در سال 1934  دیدار چکسلواکی و رومانی را سوت زد و در سال 1938 نیز علاوه بر بازی سوییس و آلمان، مسابقه رده بندی بین برزیل و سوئد را نیز قضاوت کرد تا تنها داوری لقب گیرد که هم در نیمه نهایی، هم در رده بندی و هم در فینال جام جهانی سوت زده است! لانژنوس بعداز کناره گیری از داوری، یک اتوبیوگرافی با عنوان« سوت زدن در جهان» نوشت. وی همچنین دو کتاب دیگر مربوط به فوتبال نگاشت که این دو کتاب داستانی بودند. مرد پر افتخار بلژیکی در اول اکتبر 1952 از دنیا رفت.