- آسمونی
- مجله اینترنتی
- مناسبت های روز
- 8 سپتامبر ، روز جهانی سواد آموزی
8 سپتامبر ، روز جهانی سواد آموزی
یکی از شاخص‌های رشد در جوامع متمدن، میزان بهره‌مندی مردم آن کشور از حداقل سواد نوشتن و خواندن است. بدیهی است مبارزه با بی‌سوادی نه تنها در مقوله توسعه فرهنگی به عنوان نخستین گام قلمداد می‌شود، بلکه در حوزه‌های اجتماعی و اقتصادی و سیاسی نیز حائز اهمیت ویژه‌ای است.
هر چه افراد جامعه به سمت باسوادی شدن پیش روند، یقیناً سیر تحول و رویکرد آن جامعه به سمت مفهوم توسعه امر سریع‌تری خواهد بود.
با نامگذاری چنین روزی به نام روز جهانی مبارزه با بی‌سوادی از سوی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد یونسکو، جهانیان حذف این پدیده شوم را از جامعه بشری خواستار می‌شوند.
سواد، ابـزار اصلـی تـوسعـه اقتـصادی، اجـتمـاعـی و حفاظت از محیط زیسـت و همچنین ابزار مـهمــی بـرای محـو فقـر و گسـتـرش فـرصـتهـای شـغلـی، پیـش بـردن مـسـاوات جـنسـیتـی، بـهبـود بهـداشـت خـانـواده، حفاظت از محیـط‌زیسـت و تـرویـج مشـارکـت دموکراتیک است و سوادآمــوزی بـرای همه، بخش یکپـارچـه‌ای از آموزش و پرورش و به منظور دستیابی بـه توسـعـه حقیقی پایدار حائز اهمیت است.
طبق آخرین آمار منتشره یونسکو، میـزان سـواد در جهان در 20 سال گذشته 10درصـد افـزایــش یافته است. این سازمان که سواد را توانایی خواندن و نوشتن بیان میکند، اعلام داشته که بـا وجود افزایش سطح سواد در جهان، هنـوز 758 میلیون نفر بی‌‌سوادند که نزدیک به دو سـوم آنان زن هستند.
مبارزه با بی‌سوادی در ایران
اولین سازمانی که رسما در سال 1315 برای مبارزه با بی‌سوادی بزرگسالان در ایران شروع به کار کرد، اداره تعلیمات اکابر بود. در سال 1322 و بعد از جنگ جهانی دوم، کلاس‌های سواد آموزی بزرگسالان تحت عنوان آموزش سالمندان آغاز به کار کرد و در فاصله سال‌های 1335 تا 1320، آموزش بزرگسالان با عنوان تعملیات اساسی در جهان با بنیانگذاری یونسکو مورد توجه قرار گرفت و به صورت آزمایشی در کشورهای مصر، هلند، فیلیپین و مکزیک به اجرا درآمد.
پس از این اقدام، اجلاس جهانی کنفرانس عمومی یونسکو در پاریس در مورد پیکار جهانی مبارزه با بی‌سوادی تصمیماتی اتخاذ کرد و در پی آن، کنگره جهانی براندازی بی‌سوادی در جهان را از 15 تا 25 شهریور 1344 در تهران تشکیل داد و در سپتامبر 2000 میلادی نیز رهبران جهان، اعلامیه هزاره را تصویب کردند و متعهد شدند، ملت‌هایشان تا سال 2015 میلادی بتوانند به یکی از اهداف آموزش همگانی دست‌یابند.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی با صدور فرمان امام خمینی، نهضت سواد آموزی در 7 دی ماه 1358 شروع به کار کرد و با تشکیل کلاس‌های سوادآموزی، امکان تشکیل کلاس را در تمام نقاط کشور به وجود آورد.
از زمان تشکیل تا کنون، سازمان نهضت سوادآموزی با توجه به محرومیت بیشتر زنان از نظر سواد و آموزش نسبت به مردان، در راستای اهداف آموزش برای همه و به منظور کاهش اختلاف وضعیت سواد و آموزش بین زنان و مردان، حدود 7/82 درصد فعالیت خود در سال 1385 در دوره مقدماتی، 6/86 درصد در دوره تکمیلی، 5/89 دصد در دوره پایانی، 90 درصد در دوره پنجم بزرگسال و در مجموع 5/85 درصد از مجموع دوره‌ها را به زنان اختصاص داده است.
با توجه به نتایج سرشماری 1385، میزان بی‌سوادی در مناطق روستایی بیشتر از مناطق شهری است و علی‌رغم این که نسبت جمعیت مناطق شهری بیشتر از مناطق روستایی است، نهضت سوادآموزی با هدف محرومیت‌زدایی و عدالت‌محوری، بیش از 60 درصد فعالیت آموزشی خود در سال 1385 را به مناطق روستایی و عشایری اختصاص داده است.
نهضت سوادآموزی به منظور توسعه و پیشرفت آموزش کشور در سال 1385، حدود 600 هزار نفر بی‌سواد مطلق جامعه را تحت آموزش دوره مقدماتی و حدود 723 هزار نفر را تحت آموزش دوره‌های تکمیلی، پایانی و پنجم قرارداده است و همچنین به منظور تثبیت سواد و جلوگیری از رجعت به بی‌سوادی، حدود 470 هزار نفر را در برنامه‌های پس از سوادآموزی یعنی گروه پیگیر، خدمات مکاتبه‌ای و خدمات رسانه‌ای تحت پوشش قرارداده است.
طبق آخرین نتایج سرشماری سازمان نهضت سوادآموزی، قدر مطلق بی‌سوادی از 2/14 میلیون نفر سال 1355 به 8/9 میلیون نفر در سال 1385 کاهش یافته است و نرخ باسوادی نیز از 5/47 درصد سال 1355 به 6/84 درصد در سال 1385 افزایش یافته است.
