تين

 

انجیر

 

مفهوم کلی سوره

 

راه صعود و سقوط انسان ؛

هشدار به منكران معاد.

 

اسامی سوره

 

تین، والتین.

 

علت نام‌گذاری

 

«سوره تین»؛ نام اين سوره «تين» (انجير) است كه از نخستين آيۀ آن گرفته شده است.

«سوره والتین»؛ نام‌گذاری سوره با عبارت آغازین آن می‌باشد، که در لسان بعضی از روایات هم این نام آمده است.

 

تعداد آیات

 

سوره تین هشت آیه دارد.

 

تعداد کلمات

 

سوره تین سی‌وچهار کلمه دارد. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره های قرآن مختلف است)

 

تعداد حروف

 

سوره تین صدوپنجاه حرف دارد. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره های قرآن مختلف است)

 

اهداف و آموزه ها

 

هدف اصلى سوره تین، ترسيم دو راه سقوط و صعود، فرا روى انسان است (تا هركس بتواند با آگاهى راه خويش را انتخاب كند).

 

محتوا و موضوعات

 

سوره تین در حقيقت بر محور آفرينش زيباى انسان، و مراحل تكامل، و انحطاط او دور مى زند، و اين مطلب با سوگندهاى پر معنايى در آغاز سوره شروع شده است، و بعد از شمردن عوامل پيروزى و نجات انسان، سرانجام با تاكيد بر مساله معاد و حاكميت مطلقه خداوند پايان مى گيرد.

 

فضائل، خواص و ثواب قرائت

 

ابى‌بن‌كعب از پيغمبر صلی‌الله‌عليه‌وآله روايت كرده كه «هر كه سوره تین را قرائت كند خداوند او را دو خصلت عطا فرمايد: 1- عافيت 2- يقين، مادامى كه در دار دنياست و هر گاه كه از دنيا رفت خداوند به او اجری را عطا می‌فرمايد به عدد كسى كه اين سوره را تلاوت كند ثواب يك روز روزه بودن».

براءبن‌عازب گويد: «شنيدم پيامبر صلی‌الله‌عليه‌وآله در نماز مغرب قرائت مى‌فرمود سوره و التين و الزيتون را و نديدم انسانى را كه قرائتش بهتر از او باشد»، مسلم‌بن‌حجّاج قشيرى نيز در صحيح آن را خود روايت نموده است.

شعيب عقرقوفى از امام صادق عليه‌السلام روايت كرده كه فرمود: «كسى كه در نمازهاى واجب و نوافل خود سوره والتين را بخواند خداوند هر كجا كه دوست دارد از بهشت به او عطا فرمايد‌».

 

محل نزول

 

سوره تين مكّى است معدل از ابن عبّاس نقل كرده كه مدنى است .

 

زمان نزول

 

تاريخ نزول سوره تین در ما بين هجرت مسلمين به حبشه و اسراء است و بعد از سوره بروج نازل شده است.

 

فضای نزول

 

با توجه به مکی بودن سوره تین می‌توان گفت که اتفاقات و فضاهای خاص آن روزها نزول سوره تین را ایجاب می‌کرده است زیرا که این سوره به آفرینش مراحل زندگی انسان می‌پردازد و عوامل نجات انسان از نابودی را ذکر می‌کند، به  معاد و اینکه خداوند بهترین داوران است اشاره می‌کند.

همچنین این سوره یکی از سوره‌های قرآن است که به خاطر شأن و جایگاه پیامبر اكرم صلی‌الله‌عليه‌وآله نزد خدا نازل شده است.

 

ترتیب در مصحف

 

سوره تین نودوپنجمين سوره در چينش كنونى قرآن به شمار می آید.

 

ترتیب بر اساس نزول

 

سوره تین بيست‌وهشتمين سوره در ترتيب نزول می باشد و بعد از سوره بروج نازل شده است. (لازم به ذکر است اقوال در ترتیب نزول سوره های قرآن مختلف است)

 

ارتباط با سوره قبلی

 

خداوند سبحان در پايان سوره انشراح به رغبت كردن به سوى او امر فرمود به ذكر اينكه او خالق است و شايسته و مستحق عبادت می‌باشد. در سوره تین نيز بعد از آنكه قسم ياد نمود به خالقيت او ترغيب و تأكيد نمود. 

 

ویژگی

 

سوره تین با چهار قسم آغاز شده است به انجير و زيتون و طور سينا قسم خورده شده است. تين و زيتون، نام دو ميوه است، يا به درخت اين دو ميوه قسم خورده شده، و به قول بعضى ها نام دو كوهى است كه دمشق و بيت‌المقدس بر آن استوار گشته و رمز سوگند ياد كردن به اين دو كوه و به طور سينا آن است كه اين سه جا، خاستگاه و محل بعثت بسيارى از پيامبران بوده است. در كنار اين سه قسم، به مكه هم سوگند ياد شده، كه محل بعثت پيامبر اسلام است.

سوره تین از سور مفصلات می باشد ابن قتیبه می گوید: ... مفصلات سوره های کوچکی هستند که بعد از سور مثانی آمده اند اینکه چرا این سوره ها را مفصل نامیده اند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسيار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ از يكديگر جدا شده‌اند.

روايتى است كه از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده كه فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى تورات و سوره هاى مئين را به جاى انجيل و سوره هاى مثانى را به جاى زبور به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره هاى مفصّل فزونى بخشيد.