- آسمونی
- مجله اینترنتی
- دین و اندیشه
- قرآن کریم
- معرفی سوره الطارق
معرفی سوره الطارق
طارق
طارق به معنى كوبنده و ضارب است و نيز به كسي‌كه در وقت شب مي‌آيد و همچنین به ستاره صبح گفته مي‌شود.
مفهوم کلی سوره
معادباورى ؛
آفرينش انسان ؛
حفظ انسان .
اسامی سوره
طارق، السماء و الطارق.
علت نام‌گذاری
«سوره طارق»؛ نام اين سوره «طارق» (كوبنده شب كه ستاره اى درخشان است) و از آيۀ اول اين سوره گرفته شده است.
«سوره السماء و الطارق»؛ نام‌گذاری سوره با عبارت آغازین است که در لسان بعضی از روایات هم به این اسم آمده است.
تعداد آیات
سوره طارق هفده آیه دارد.
تعداد کلمات
سوره طارق شصت‌ویک کلمه دارد. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره های قرآن مختلف است)
تعداد حروف
سوره طارق دویست‌وسی‌ونه حرف دارد. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره های قرآن مختلف است)
اهداف و آموزه ها
هدف اساسى سوره طارق اثبات امكان معاد است.
محتوا و موضوعات
مطالب سوره طارق عمدتا بر دو محور دور مى زند.
محور معاد و رستاخيز؛
محور قرآن مجيد و ارزش و اهميت آن.
ولى در آغاز بعد از سوگندهاى انديشه آفرينى اشاره به وجود مراقبين الهى بر انسان مى كند. بعد براى اثبات امكان معاد به زندگى نخستين، و بدو پيدايش انسان از آب نطفه، اشاره فرموده، سپس نتيجه گيرى مى كند: خداوندى كه قادر است او را از چنين آب بى ارزش و ناچيزى بيافريند توانايى بر بازگشت مجدد او را نیز دارد.
در مرحله بعد به بعضى از ويژگيهاى روز رستاخيز اشاره كرده، سپس با ذكر سوگندهاى متعدد و پرمعنايى اهميت قرآن را گوشزد مى نمايد، و سرانجام سوره را با تهديد كفار به مجازات الهى پايان مى دهد.
فضائل، خواص و ثواب قرائت
ابى‌بن‌كعب از پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله روايت نموده كه: «هر كس سوره طارق را قرائت كند خداوند به عدد هر ستاره كه در آسمان است ده حسنه به او عطا فرمايد».
معلى‌بن‌خنيس از امام صادق عليه‌السلام روايت نموده كه: «هر كس در نماز واجبش سوره و السماء و الطارق بخواند در روز قيامت در نزد خدا مقام و منزلتى دارد و از رفيقان پيامبران و اصحاب ايشان در بهشت خواهد بود».
محل نزول
سوره طارق در مكه بر پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله نازل شده است.
زمان نزول
تاريخ نزول سوره طارق در ما بين هجرت مسلمين به حبشه و اسراء است و بعد از سوره بلد نازل شده است.
فضای نزول
از ابتدای بعثت پیامبر اسلام صلى‌الله‌عليه‌و‌آله تا موقعی که حضرت در مکه بودند یکی از مهمترین بحث‌های ایشان با مشرکان مساله معاد و زندگی پس از مرگ بود مشرکان به جهت توجیه اعمال خود اساسا منکر معاد می‌شدند زیرا که اگر این مساله را می‌پذیرفتند بایستی خیلی از مسائل دیگر را هم بپذیرند به همین جهت سوره‌های مکی عمدتا در جواب انکار و استدلال های مشرکان نازل می‌شد.
خداوند متعال در سوره طارق هم به این مهم پرداخته است و مردم را به معاد انذار كرده، و استدلال كرده به اطلاق قدرت، و سخن را با تاكيد ايفاء نموده، و ضمنا به حقيقت آن روز اشاره مى كند و سوره را با تهديد كفار ختم مى نمايد.
ترتیب در مصحف
سوره طارق هشتادوششمين سوره در چينش كنونى قرآن به شمار می آید.
ترتیب بر اساس نزول
سوره طارق سى‌وششمين سوره در ترتيب نزول می باشد و بعد از سوره بلد نازل شده است. (لازم به ذکر است اقوال در ترتیب نزول سوره های قرآن مختلف است)
ارتباط با سوره قبلی
چون خداوند سبحان سوره بروج را به وعيد و تهديد پايان داد سوره طارق را به مثل آن شروع نمود و شديدتر از آن به اينكه اعمال خلق محفوظ است .
ویژگی
سوره طارق نيز همچون بسيارى ديگر از سوره هاى جزء آخر قرآن، با سوگندهاى زيبا و انديشه بر انگيزى آغاز مى شود، سوگندهايى كه مقدمه اى براى بيان يك واقعيت بزرگ است.
سوره طارق از سور مفصلات می باشد ابن قتیبه می گوید: ... مفصلات سوره های کوچکی هستند که بعد از سور مثانی آمده اند اینکه چرا این سوره ها را مفصل نامیده اند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسيار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ از يكديگر جدا شده‌اند.
روايتى است كه از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده كه فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى تورات و سوره هاى مئين را به جاى انجيل و سوره هاى مثانى را به جاى زبور به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره هاى مفصّل فزونى بخشيد.
