- آسمونی
- مجله اینترنتی
- دین و اندیشه
- قرآن کریم
- معرفی سوره الحاقه
معرفی سوره الحاقه
- - حاقّه
- - مفهوم کلی سوره
- - اسامی سوره
- - علت نام‌گذاری
- -
- - «سوره حاقّه»؛ حاقّه (يكى از نام هاى قيامت) است كه از آيۀ اول آن گرفته شده است. «الحاقّه» از ريشه حق و بيانگر حقّانيت وقوع قيامت است.
- - تعداد آیات
- - تعداد کلمات
- - تعداد حروف
- - اهداف و آموزه ها
- - محتوا و موضوعات
- - فضائل، خواص و ثواب قرائت
- - محل نزول
- - زمان نزول
- - فضای نزول
- - ترتیب در مصحف
- - ترتیب بر اساس نزول
- - ارتباط با سوره قبلی
- - ویژگی
حاقّه
حقّ: ثابت. ضدّ باطل. حاقّة يكى از نامهاى قيامت است و شايد بواسطه ثابت و حتمى بودن حاقّة گفته شده است .
مفهوم کلی سوره
يادآورى رستاخيز؛
حقانيت و عظمت قرآن ؛
داستان قوم ثمود و عاد و لوط.
اسامی سوره
حاقه، سلسله، واعیه.
علت نام‌گذاری
«سوره حاقّه»؛ حاقّه (يكى از نام هاى قيامت) است كه از آيۀ اول آن گرفته شده است. «الحاقّه» از ريشه حق و بيانگر حقّانيت وقوع قيامت است.
«سوره سلسله»؛ به خاطر وجود این لفظ در آیه سی‌ودوم این سوره به این نام مشهور شده است.
«سوره واعیه»؛ به خاطر وجود این لفظ در آیه دوازدهم این سوره به این نام مشهور شده است.
تعداد آیات
سوره حاقّه پنجاه ودو آيه دارد.
تعداد کلمات
سوره حاقّه دویست وپنجاه وشش کلمه دارد. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره های قرآن مختلف است)
تعداد حروف
سوره حاقّه هزاروهشتادوچهار حرف دارد. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره های قرآن مختلف است)
اهداف و آموزه ها
مهم ترين هدف سوره حاقّه يادآورى رستاخيز و تأكيد بر وقوع آن است.
محتوا و موضوعات
مباحث سوره حاقّه بر سه محور دور مى زند.
محور اول: كه مهمترين محورهاى بحث اين سوره است مسائل مربوط به قيامت و بسيارى از خصوصيات آن مى باشد، و لذا سه نام از نامهاى قيامت يعنى «حاقه» و «قارعه» و «واقعه» در اين سوره آمده است.
محور دوم: بحثهايى است كه پيرامون سرنوشت اقوام كافر پيشين، مخصوصا قوم عاد و ثمود و فرعون، مى باشد كه مشتمل بر انذارهاى قوى و مؤكدى است براى همه كافران و منكران قيامت.
محور سوم: بحثهايى است پيرامون عظمت قرآن و مقام پيامبر صلی‌الله‌عليه‌وآله و كيفر تكذيب كنندگان.
فضائل، خواص و ثواب قرائت
ابى‌بن‌كعب از پيغمبر صلی‌الله‌علیه‌وآله روايت نموده كه فرمودند: «هركس سوره الحاقّه را قرائت كند خداوند حساب او را آسان خواهد كشيد».
جابر جعفى از حضرت امام باقر عليه‌السلام روايت نموده كه فرمودند: «سوره الحاقّه را زیاد قرائت کنید. و البته قرائت آن در نمازهاى واجب و مستحب از ايمان به خدا و پيامبر است و از قارى آن دينش گرفته نشود تا خدا را ملاقات كند».
محل نزول
سوره حاقّه در مكه بر پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله نازل شده است.
زمان نزول
تاريخ نزول سوره حاقّه بعد از اسراء [حدود سالهای نهم و دهم بعثت] و قبل از هجرت پيامبر به مدينه می باشد و بعد از سوره ملك نازل شده است.
فضای نزول
سوره حاقّه در فضای انکار مشرکان مکه نسبت به قیامت و عالم آخرت و همچنین تشکیک به نبوت پیامبر اسلام نازل شده است خداوند متعال در این سوره اوصاف قیامت و نیز سرنوشت امت‌های گذشته را که به سبب انکار پیامبرانشان نابود شده‌اند را ذکر می‌کند. همچنین با وصف عالم آخرت و اصحاب یمین و شمال به مشرکان مکه در مورد عناد و انکارهایشان نسبت به پیامبر هشدار می‌دهد شاید که پند گیرند.
ترتیب در مصحف
سوره حاقّه شصت‌ونهمين سوره در چينش كنونى قرآن به شمار می آید.
ترتیب بر اساس نزول
سوره حاقّه هفتادوهشتمين سوره در ترتيب نزول می باشد و بعد از سوره ملك نازل شده است. (لازم به ذکر است اقوال در ترتیب نزول سوره های قرآن مختلف است)
ارتباط با سوره قبلی
چون در آخر سوره قلم واقعه قيامت و وعيد كافرین ذكر شد خداوند سوره حاقّه را نيز به ياد قيامت و احوال اهل آتش شروع نموده است.
ویژگی
سوره حاقّه از سور مفصلات می باشد ابن قتیبه می گوید: ... مفصلات سوره های کوچکی هستند که بعد از سور مثانی آمده اند اینکه چرا این سوره ها را مفصل نامیده اند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسيار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ از يكديگر جدا شده‌اند.
روايتى است كه از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده كه فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى تورات و سوره هاى مئين را به جاى انجيل و سوره هاى مثانى را به جاى زبور به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره هاى مفصّل فزونى بخشيد.
سوره حاقّه آهنگى بس عجيب و دلربا دارد، مطالب آن در نهايت انسجام است، فصاحت و بلاغت آن «يدرك و لا يوصف» است، آيات شريفه آن تا آيه بیست‌ونه با مصادر و اسماء فاعل كه همه در يك وزن هستند تمام مى شوند نظير: قارعه، طاغيه، عاتيه، باقيه، جاريه و مانند آن، آن گاه آخر آيات عوض مى شود ولى انسجام عجيب هم چنان باقى است .
