- آسمونی
- مجله اینترنتی
- مد و زیبایی
- پوست و مو
- کک و مک
کک و مک
همه چیز درباره کک و مک
کک و مک، لکههای کوچکی روی پوست هستند که رنگ آنها از قرمز تا قهوهای، متغیر است. آنها معمولاً در نواحی در معرض آفتاب از جمله صورت، گردن، پشت، بالای سینه، دستها و بازوها دیده میشوند. اگرچه وجود این لکهها نشانه بیماری نیست، اما برروی زیبایی و ظاهر افراد، تأثیرگذار هستند. عوامل مختلفی ممکن است باعث بوجود آمدن کک و مک روی پوست شوند که در این مقاله ما قصد داریم به بررسی آنها و همچنین راههای درمان و جلوگیری از ایجاد آن بپردازیم. پس اگر جزو افرادی هستید که با این ضایعه پوستی دستوپنجه نرم میکنید، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
کک و مک(Freckles) چیست؟
کک و مک لکههای مسطح کوچکی هستند که معمولاً در مناطقی از بدن که بیشتر در معرض آفتاب قرار دارند، دیده میشوند. آنها به رنگ خرمایی، قرمز، قهوهای روشن یا قهوهای تیره هستند که در فصل تابستان معمولاٌ پررنگتر میشوند. این لکهها، نتیجه تولید بیش از حد ملانین است. ملانین رنگدانهای است که به مو، پوست و چشمهای شما، رنگ میدهد. ملانین که توسط سلولهای پوستی به نام ملانوسیتها تولید میشود، با جذب و بازتاب اشعه ماوراء بنفش (UV)، از پوست شما در برابر نور خورشید محافظت میکند. هرچه پوست روشنتر باشد، ملانوسیتها، ملانین بیشتری هنگام قرار گرفتن پوست در معرض نور خورشید میسازند. اگر پوست روشنی دارید و موهایتان بلوند یا قرمز است، احتمال بوجود آمدن این لکهها بروری پوست شما بیشتر است. با این حال، این لکههای پوستی ممکن است در هر فردی ایجاد شود و اگر پوست تیرهتر باشد، به صورت نقاط کوچک قهوهای تیرهتر، ظاهر میشود.
انواع کک و مک و علت بوجود آمدن آنها
این لکهها شامل دو گونه اصلی Ephelides و Solar lentigines هستند. Ephelidesمسطح هستند و معمولاً به رنگ قرمز یا قهوهای مایل به زرد هستند. افلیدها همان لکههایی هستند که اکثر مردم با شنیدن کلمه "کک و مک" به آنها فکر میکنند که علت اصلی ایجاد آنها، قرار گرفتن در معرض نور خورشید و آفتاب سوختگی است. این لکهها معمولاً در ناحیه صورت، بازوها، بالای سینه، گردن و پشت بوجود میآیند. افرادی که رنگ مو و رنگ پوست روشنتری دارند، بیشتر مستعد ابتلا به افلید هستند. این لکههای نقطهمانند، اولین بار در کودکان خردسالی که در معرض نور خورشید هستند، ظاهر میشوند و تا بزرگسالی به رشد خود ادامه میدهند. البته با افزایش سن، این لکهها کمکم کمرنگ میشوند.
Solar lentigines لکههای زرد و قرمز تا قهوهای تیره هستند که آنها را لکههای کبدی یا لکههای پیری نیز مینامند، زیرا معمولاً در بزرگسالان بالای 40 سال ایجاد میشوند. این لکهها با قرار گرفتن مکرر در معرض نور خورشید در طول زمان، تشدید میشوند و در ناحیه صورت، ساعد، پشت دستها، بالای سینه، پشت، شانهها و ساق پاها ایجاد میشوند. اگرچه علت اصلی بوجود آمدن این لکهها، قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید است، اما چندین ژن هم وجود دارند که به این نوع لکهها مرتبط هستند. کسانی که دارای اینگونه ژنها هستند، بیشتر مستعد داشتن این لکهها هستند.
آیا کک و مک نیاز به درمان دارد؟
از آنجایی که این لکهها تهدیدی برای سلامتی نیستند، نیازی به درمان آنها نیست. با این حال، بهتر است تا حد امکان از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم آفتاب، دوری کنید و در طول روز از ضدآفتاب استفاده کنید. این امر به ویژه در جلوگیری از بیشتر شدن تعداد لکهها، بسیار مؤثر است.
راههای درمان
این لکههای پوستی را نمیتوان بهطور کامل از بین برد، اما میتوان آنها را از طریق لایهبرداری اسیدی و شیمیایی، لیزر و کرایوتراپی(Cryotherapy) و روشهای طبیعی روشن کرد:
لایهبرداری اسیدی و شیمیایی: محصولات لایهبردار اسیدی و شیمیایی که حاوی آلفا هیدروکسی اسید، تری کلراستیک اسید، اسید گلیکولیک یا فنل هستند، باعث میشوند که لایه بالایی سلولهای پوست از بین برود و سلولهای جدید پوست، تحریک شوند.
لیزر درمانی(laser therapy): لیزر لایه بالایی پوست را از بین میبرد و میتواند بیش از 50 درصد از این لکهها را، درمان کند. این روش به طور کلی بیخطر است، اما ممکن است عوارضی مانند خارش، ورم، قرمز شدن پوست، عفونت و تغییر رنگ را به همراه داشته باشد.
کرایوتراپی: در این روش از نیتروژن مایع برای منجمد کردن لکههای غیرسرطانی پیری و کراتوز اکتینیک(actinic keratosis) استفاده میشود. سرمای شدیدی که برروی بافت پوست اعمال میشود، موجب از بین بردن لایه بالایی سلولهای پوست میشود. نواحی تحت درمان در عرض چند روز تیره میشوند و شروع به ریزش میکنند.
روشهای طبیعی: استفاده از ماسکهای طبیعی مانند لیمو ترش، عسل، ماست و پیاز میتواند موجب کمرنگ شدن لکهها شود.قبل از انجام هرگونه درمان، حتماٌ با یک متخصص پوست مشورت کنید تا بهترین گزینه درمانی را برای شما انتخاب کند.
آیا میتوان از ایجاد کک و مک جلوگیری کرد؟
از آنجایی که قرار گرفتن در معرض نور خورشید، عمدتاً باعث ایجاد این نوع لکههای پوستی میشود، بهترین راه برای پیشگیری از آن، محافظت از پوست در برابر نور خورشید است. حداقل 15 تا 20 دقیقه قبل از بیرون رفتن، همیشه از یک کرم ضد آفتاب مقاوم در برابر آب و فاکتور محافظت در برابر آفتاب (SPF) 30 یا بالاتر استفاده کنید. حتی در روزهای ابری و فصل زمستان، از کرم ضدآفتاب استفاده کنید. هنگام شنا کردن یا عرق کردن، هر دو ساعت یک بار، ضدآفتاب خود را تمدید کنید. بیرون از خانه از کلاه لبه پهن، عینک آفتابی با محافظ UV و پیراهن و شلوار آستین بلند، استفاده کنید. برای محافظت بیشتر، لباسهایی را بپوشید که دارای برچسب فاکتور محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش هستند. از بیرون رفتن در ساعات اوج اشعه ماوراء بنفش(ساعت 10 صبح تا 4 بعد از ظهر)، اجتناب کنید. همچنین از هر نوع برنزه کردن پوست، خودداری کنید و بهجای آن، میتوانید از اسپریهای برنزهکننده استفاده کنید.
سخن پایانی
کک و مک، لکههای رایج پوستی است که بیماری به حساب نمیآید. آنها تقریباً همیشه بیضرر هستند. با این حال، مانند هر لکه یا تغییر رنگ پوست دیگری، مراقب تمام لکههای روی پوست خود باشید. بهترین راه برای پیشگیری از این لکهها، محافظت از پوست در برابر نور خورشید است. سعی کنید همیشه قبل از بیرون رفتن از خانه، از یک کرم ضدآفتاب مناسب استفاده کرده و تمام نواحی که در معرض نور خورشید قرار میگیرد را با یک لایه نازک از کرم، بپوشانید. استفاده از کلاه لبهدار، عینک آفتابی و دسکتش در فصل تابستان نیز میتواند در این مورد، بسیار مؤثر باشد.