- آسمونی
- مجله اینترنتی
- چهره ها
- چهره های معروف
- رندگینامه علامه حلی
رندگینامه علامه حلی
مشخصات کلی علامه حلی:
نام کامل: ابومنصور جمالالدینحسن بن یوسف بن مطهّر حلّی
لقب: جمال الدین، آیتالله، علامه
زادروز: 29 رمضان 648 قمری
زادگاه: حله عراق
بیوگرافی علامه حلی:
شیخ جمال الدین، ابو منصور، حسن بن یوسف بن علی بن مطهر حلی ملقب به علامه حلی و علامه (علی الاطلاق) در 27 رمضان سال 647 ه ق به دنیا آمد و در 21 محرم سال 726 ه ق در حله مزیدیه وفات نمود و در یکی از صحنهای روضه امیرالمؤمنین علی علیهالسّلام در نجف اشرف دفن گردید.
نسب:
پدر او شیخ سدید الدین یوسف بن علی بن مطهر حلی از علمای برجسته و نامدار و دارای مقام علمی و اجتماعی بوده است.
در هنگام حضور خواجه نصیر الدین طوسی در حله و اجتماع علما برای دیدار او شیخ نجم الدین جعفر بن سعید، در جواب درخواست خواجه برای معرفی عالمترین افراد در علم کلام و اصول به شیخ سدید الدین و مفید الدین محمد بن جهم اشاره کرد.
پدر علامه حلی در هنگام فتح بغداد توسط هلاکوخان با شجاعت و درایت خویش شهرهای حله و کوفه را از تعرض مغول دور نگاه داشت در حالی که اکثر مردم از ترس از آن شهر گریخته بودند و اکثر علما قبل از اطلاع از حال خلیفه بغداد جرئت حضور در نزد هلاکوخان را نداشتند او به محضر سلطان رسید و بدین وسیله به او اطمینان داد که قلوب مردم این دو شهر با اوست و با استناد به روایتی از علی علیهالسّلام زوال خلافت بغداد را توسط هلاکو پیش بینی نمود.
مادر علامه حلی، خواهر محقق حلی صاحب شرایع و دختر حسن بن ابی زکریا یحیی بن حسن بن سعید هذلی حلی است، و یکی از زنان عفیف و پاکدامن و عالم عصر خویش بوده و در خانه علم و شرف بزرگ شده بود.
علامه دوران کودکی خویش را تحت تربیت پدر و مادر دلسوز و عالمش و تحت نظارت دایی بزرگوارش، محقق حلی که همچون پدری مهربان برای او زحمت میکشید، گذراند.
تحصیلات:
اولین استاد علامه حلی شخصی به نام «محرم» است که خواندن و نوشتن را نزد او فرا گرفت آنگاه ادبیات عرب و علم فقه و اصول و حدیث و کلام و قواعد آن را نزد پدر و دایی گرامیش که شان والایی در تمام علوم مخصوصا فقه و اصول و کلام داشتند، خواند.
تیزهوشی و تلاش او، بزودی او را به حلقه درس بزرگان آن زمان رسانید و نزد اساتید بزرگواری که هر کدام در آن روزگار برجسته بودند علوم عقلی از منطق، فلسفه، هیئت و علوم دیگر را خواند تا این که در زمره علما قرار گرفت و در سنین جوانی بر بسیاری از آنها تفوق یافت.
علامه در اجازه خویش به بنی زهره میگوید: هنگامی که نزد شیخ شمس الدین کیشی بعضی از کتابهای او را میخواندم، ایراداتی بر استاد میگرفتم که او در بعضی موارد جواب را به بعد موکول مینمود و گاهی نیز در روزهای بعد، از جواب اظهار عجز مینمود.
علامه از معدود افرادی است که هیچ فرصتی را برای تحصیل علم از دست نمیداد. هنگامی که خواجه نصیر الدین طوسی از حله بازگشت، علامه نیز همراه او به بغداد آمد. در مسیر حرکت، دوازده مشکل علمی خویش را با خواجه در میان گذاشت و آنها را حل نمود و بعد نیز به تلمذ نزد او مشغول شد.
بعد از این زمان بیشتر وقت او صرف تدریس و تالیف شده است و حتی زمانی که حوادث روزگار او را در کنار سلطان محمد خدابنده قرار داد و سلطان آن چنان شیفته او شد که حاضر به جدایی از او نمیشد باز کار تدریس و تالیف او استمرار داشت.
شخصیت علمی:
کثرت تالیفات علامه و سخنانی که از معاصران او در باره اش به ما رسیده است حاکی از رتبه والای علمی اوست. وقتی از خواجه نصیر الدین طوسی هنگام بازگشت از حله درباره مشاهداتش سؤال کردند در جواب گفت: «رایت خریتا ماهرا و عالما اذا جاهد فاق».
مقصودش از خریت ماهر، محقق حلی و از عالم، علامه حلی بود در این تعبیر از کلمه «عالم» استفاده شده است و با توجه به این که هنگام وفات خواجه، علامه 24 ساله بوده است و این جمله قبل از آن گفته شده میتوان به مقام والای علمی او پی برد.
از سوی دیگر هنگام وفات محقق حلی، علامه حداکثر 28 سال سن داشته است و در این زمان ریاست شیعه امامیه به عهده او واگذار میشود. اضافه بر این که او ملقب به علامه (علی الاطلاق) گشته است و هیچ کس در هیچ زمانی چنین لقبی را که مورد اتفاق جمیع علما باشد بدست نیاورده است.
لقب «آیة الله» نیز در آن زمان و قبل از آن اختصاص به او داشته است و تا آن زمان هیچ کس به این لقب مفتخر نشده بود.
همچنین می توانید برای دیدن زندگینامه آیت الله مرعشی نجفی روی لینک زیر کلیک کنید:
