چطور یک رزومه تاثیرگذار بنویسیم؟

 داشتن رزومه خوب و گیرا اولین گام برای استخدام شدن است. اگر شما فرد متخصصی هستید و قابل ترین فرد برای استخدام در یک پست باشید، چنانچه رزومه جذابی نداشته باشید استخدام نمی شوید. بنابراین مطالعه این مطلب شما نحوه صحیح نگارش یک رزومه تأثیرگذار را می آموزید.

 با آسمونی همراه باشید...

 یک رزومه (Resume) که برخی تاریخچه مختصر از زندگی یا (Curriculum Vitae CV) می‌نامند، شرح خلاصه‌ای از مهارتها، تحصیلات و سابقه کاری فرد است. یک رزومه خوب مهارتها و توانایی‌های فرد برای انجام موفقیت‌آمیز یک شغل یا یک فرصت تحصیلی را نشان می‌دهد. رزومه جزء جدا نشدنی مدارک لازم برای ارائه درخواست تحصیلی (اپلای) است. معمولا کمیته های پذیرش دانشگاه‌ها یا افراد ارزیابی کننده مدارک، با نامه پوششی داوطلب یا رزومه وی شروع می کنند. بنابراین رزومه فرد جزء اولین نقاط ارتباطی داوطلب با دانشگاه یا موسسه آموزشی است.

 برای نوشتن یک رزومه ایده‌آل لزوما نیازی نیست از یک سری قواعد کاملا مشخص پیروی نمود یا یک فرمت تعیین شده را به کار برد. برعکس، هر رزومه به عنوان یک وسیله منحصر به فرد بازاریابی است. این ابزار باید با موقعیت فرد سازگار باشد و کاری که از آن انتظار داریم یعنی متقاعد کردن فرد ارزیابی کننده را انجام دهد. در این جا نیز تنها به یک سری رهنمودهای کلی و مقدماتی که کارایی یک رزومه را بالاتر می‌برند می پردازیم. خبر خوب این است که با کمی تلاش، شما می‌توانید رزومه‌ای تهیه کنید که شما را در بین رقبایتان برتر نشان دهد. حتی اگر شما در یک شرایط رقابتی بسیار دشوار قرار داشته باشید، با یک رزومه کامل و جامع بایستی حداقل از شانس بیشتری از افراد شایسته‌تر از خود برای دعوت به مصاحبه برخوردار شوید.

 اشتباهات شایع در تدوین یک رزومه بسیار است. بزرگترین اشتباه این است که افراد فراموش می‌کنند که رزومه را برای چه می‌نویسند و اصولا رزومه چیست. باید توجه نمود که رزومه تاریخچه گذشته شما نیست. رزومه بیانیه هدف نیز نیست و یا حتی تشریح شخصی نیست. البته درست است که بخشی از رزومه بر سابقه کاری و تحصیلی فرد تمرکز دارد. اما رزومه با هدف جلب توجه مخاطب نوشته می‌شود و قصد دارد فرد ارزیابی کننده را متقاعد کند مدارک شما را دقیق‌تر ارزیابی نموده و در نهایت شما به مصاحبه دعوت شوید. رزومه‌ای که برای یک گرفتن یک شغل نوشته می‌شود کاملا با یک رزومه با هدف دستیابی به یک فرصت تحصیلی تدوین می‌گردد، متفاوت است. در مورد اولی، تمرکز فرد بر مهارتها و توانایی‌های فرد برای انجام شغل موردنظر است در حالیکه برای مورد دوم، سابقه تدریس، تحقیق یا تألیف از اهمیت بسزایی برخوردار می‌باشد..

  نخستین گام نوشتن یک رزومه کامل و جامع،‌ تعیین هدف است. به این منظور شما بایستی به خود مانند یک محصول نگاه کنید و هدف خود را جلب رضایت مشتری خود بدانید. باید تمام تلاش خود را بکار گیرید تا به خریدار خود بگویید شما بهترین گزینه برای او هستید. وقتی بدانید که ده‌ها و یا در مواردی صدها محصول مشابه شما وجود دارد،‌ این موضوع از اهمیت بیشتری برخوردار می‌شود. اگر این مسئله را در اولین مرحله از نوشتن رزومه به خوبی درک کنید،‌ تغییر اساسی در طرز نوشتن رزومه خود می‌دهید. به رزومه خود مانند یک بروشور نگاه کنید و تلاش نمایید تا دلایل محکمی برای کمیته پذیرش یا مصاحبه‌کنندگان بیاورید که شما بهترین گزینه ممکن برای آنها هستید و باید وقت بیشتری صرف ارزیابی مدارک شما کنند.

  برای نوشتن یک رزومه موثر، نکات مختلفی را باید در نظر گرفت که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود:

 تعداد صفحات رزومه: اگر شما به تازگی فارغ‌التحصیل شده‌اید، داشتن یک رزومه 2-3 صفحه‌ای کافی است. باید رزومه شما اینقدر خلاصه تدوین شود تا به سرعت قابل مرور کردن باشد. البته نه آنقدر خلاصه که نتوانید توانایی‌های خود را به خوبی به معرض نمایش بگذارید. خیلی‌ها فکر می‌کنند که ارزیاب یا کمیته پذیرش دانشگاه‌ها تنها 10 ثانیه به رزومه آنها نگاه می‌کنند و بعد تصمیم می‌گیرند که فرد را برای مصاحبه دعوت کنند یا نه. این تصور اصلا درست نیست. در حقیقت ارزیابان یا مصاحبه‌کنندگان، 10 ثانیه به رزومه شما نگاه می‌کنند و بعد تصمیم می‌گیرند که به مرور رزومه شما ادامه بدهند یا نه. اگر تصمیم به مرور بیشتر رزومه گرفتند، 20 ثانیه دیگر به رزومه شما نگاه می‌کنند و این کار ادامه می‌یابد تا تصمیم بگیرند مدارک شما را بیشتر ارزیابی کنند و در نهایت شما به مصاحبه دعوت شوید و یا شما را از فهرست گزینه‌ها حذف کنند.

 انعکاس نیازهای ارزیابی کنندگان: وقتی یک دانشگاه یا یک موسسه آموزشی یک موقعیت یا فرصت تحصیلی را بوجود می‌آورد، این یعنی دانشگاه یا موسسه مذکور نیازها و پیش‌شرط‌های لازم را از قبل پیش‌بینی نموده است و به دنبال فرد یا افرادی است که این نیازها را برآورده سازند. این جایی است که انعکاس نیازها در رزومه شما از اهمیت حیاتی برخوردار است.

 شما باید به خوبی دانش و توانایی‌های مورد نیاز برای دریافت فرصت تحصیلی را بشناسید و آنها را تا حد امکان در بخش مهارتهای خود بگنجانید. ابتدا مروری بر مهارتها و دانش موردنیاز داشته باشید سپس مهمترین آنها را فهرست کنید. بعد از آن تلاش کنید مهمترین ویژگیها و توانمندیهای مرتبط خود را در رزومه یا نامه پوششی خود منعکس نمایید. مهمترین قسمت کار، برجسته کردن توانایی‌ها، دستاوردها، مهارتها و دانش خود است و اینکه چطور نشان دهید که شما با سابقه تحصیلی و کاری خود می توانید نیاز دانشگاه موردنظر را برآورده سازید.

 برجسته نمودن توانمندیها و دستاوردهای داوطلب: معمولا افراد تلاش می‌کنند تا حد امکان تجارب، تحصیل، مسئولیتها و مهارتهای خود را فهرست کنند و فکر می‌کنند هرچه این فهرست طولانی‌تر باشد، رزومه بهتری دارند. هرچند فراموش می‌کنند که موضوع بسیار مهمتر این است که چگونه نشان دهند تا چه اندازه در هر یک از موارد یاد شده توانمند هستند. راه‌های بسیاری برای این روش وجود دارد. برای مثال تلاش کنید به سوالات زیر در رزومه خود به خوبی پاسخ دهید:

  – آیا از مدارک علمی سطح بالایی برخوردار هستید؟

  – آیا تا به حال مسئولیتهای مهم علمی را برعهده گرفته‌اید؟ (مسئولیتهایی مانند دستیار استاد، عضو کمیته یا انجمن علمی و …)

  – آیا تا کنون جایزه علمی یا بورسیه تحصیلی به دست آورده‌اید؟

  – آیا در انجام پروژه‌های علمی برجسته‌ای (مانند پایان نامه یا تحقیقات مهم دانشگاهی) مشارکت داشته اید؟

  – آیا در بین هم‌کلاسی‌های خود از جایگاه برتر یا مناسبی برخوردار بوده‌اید؟

 در کنار موارد یاد شده، اگر سابقه کاری مرتبط داشته‌اید، سعی کنید آن را در رزومه خود برجسته کنید تا نشان دهید توانایی کار کردن در گروه‌های علمی و پروژه‌های دانشگاهی را دارید و یا به اخلاقیات همیشه توجه می‌کنید.

 هر نوع کار داوطلبانه نیز برای افرادی که سابقه کاری کمی دارند می توانند موثر باشد. اگر از سابقه کاری زیادی برخوردارید می‌توانید به دستاوردهای خود مانند توسعه یک سیستم یا فرایند، یا تلاشهای خود در یک یا چند پروژه اشاره کنید.

حوزه‌های اصلی یک رزومه

 همانگونه که قبلا توضیح داده شد یک فرمت مشخص برای نوشتن وجود ندارد. اما موارد زیر تا حد امکان باید در رزومه در نظر گرفته شود:

  – جزییات تماس (Contact Details): این بخش بایستی در قسمت اولیه رزومه گنجانده شود که به سادگی قابل رویت باشد. از این طریق فرد ارزیابی کننده به سرعت می‌تواند شماره تماس یا ایمیل شما را یادداشت کند یا برای تماس‌های بعدی آن را مشخص سازد. شاید خیلی واضح به نظر بیاید ولی حتما از صحیح بودن شماره تماس یا آدرس ایمیل اطمینان کامل حاصل کنید. اگر تصمیم بگیرند شما را برای مصاحبه دعوت کنند اما یک ایمیل یا تلفن اشتباه از شما داشته باشند، یک فاجعه است.

  – تحصیلات: برای افراد با سابقه کاری کم، این بخش از اهمیت بسیاری برخوردار است. سابقه تحصیلی شما باید تمامی مدارک تحصیلی شما در آموزش عالی و پس از دبیرستان را با تاریخ دقیق آنها نشان دهد و تمام دستاوردهای تحصیلی شما مانند پایان‌نامه‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد را منعکس کند.

  – دستاوردها و پاداش‌های علمی: فهرست هر یک از مقام‌ها یا پاداش‌های تحصیلی و علمی با ذکر تاریخ ضروریست. اگر شما تنها یک یا دو مورد را می‌توانید فهرست کنید سعی کنید این بخش را با قسمت تحصیلات ادغام نمایید.

  – سابقه تدریس: این بخش به ویژه برای افرادی که می‌خواهند در مقطع دکتری تحصیل کنند از اهمیت بیشتری برخوردار است. در قسمت سابقه تدریس تمامی درسهایی که تدریس نموده‌اید یا به عنوان دستیار استاد فعالیت کرده‌اید را با ذکر تاریخ فهرست کنید. توجه کنید که ذکر نام دانشگاه یا موسسه آموزشی در کنار عنوان دروس را فراموش نکنید.

  – سابقه تحقیق: این قسمت نیز برای داوطلبان مقطع دکتری مهم است. در این بخش تجارب خود را در پروژه‌های علمی فهرست نمایید و سعی کنید خیلی خلاصه به مسئولیتها و وظایف خود اشاره کنید.

  – توانمندیهای اصلی: اگر شما دارای سابقه کاری زیادی هستید این قسمت بایستی پس از بخش سابقه کاری آورده شود. هرچند اگر سابقه کاری کمی دارید، بخش سابقه تحصیلی مهمترین دارایی شماست. در انتهای این بخش می‌توانید بخش مهمترین دستاوردها را نیز اضافه کنید.

  – سابقه کاری: سابقه کاری هرچند غیرمرتبط می‌تواند مهارتها و توانایی‌های شما را تا حدودی نشان دهد. در این بخش می‌توانید به سابقه کار در گروه‌های کاری مختلف و پروژه‌های علمی مرتبط اشاره کنید.

  – دانش فن‌آوری اطلاعات: اگر شما متخصص یا فارغ‌التحصیل رشته‌های فن‌آوری اطلاعات نیستید بایستی این قسمت را خیلی خلاصه و با اشاره به چند نرم‌افزار یا سیستم که به آنها مسلط هستید تمام کنید. البته این بخش معمولا برای تدوین رزومه کاری مهم است اما برای ارائه درخواست تحصیلی از اهمیت چندانی برخوردار نیست.

  – علاقه‌مندیها: خیلی مهم است که بتوانید در این بخش خود را فردی با علاقه‌مندیهای مختلف نشان دهید نه مانند یک ماشین که به یک کار مشخص عادت کرده است. بنابراین خیلی خلاصه 4 تا 8 مورد از علاقه‌مندی‌های خود را فهرست کنید. این قسمت را می‌توانید در اوایل رزومه خود قرار دهید.

  – مراجع: در انتهای رزومه شما باید فهرست افرادی که می‌توانند در مورد توانایی، مهارت و دانش شما اظهار نظر کنند، تهیه کنید. مطمئن شوید قبل از نام بردن از افراد، ‌با آنها در این رابطه صحبت کرده‌اید و اجازه آنها را گرفته‌اید. افراد مختلفی می‌توانند به عنوان توصیه‌کننده یا مرجع شما معرفی شوند. افرادی مانند سرپرست، مافوق، همکار، استاد، مشاور و … . البته سعی کنید از افراد علمی و ترجیحا اساتید دانشگاه برای این منظور استفاده کنید. توجه کنید هرگز از افراد خانواده یا دوستان خود به عنوان مرجع نام نبرید زیرا چندان به نظرات این افراد توجه نمی‌شود.

  – فهرست تألیفات: در صورتی که تألیفات مختلف و زیادی دارید می توانید این قسمت را به بخش مقالات، کتابها، گزارشات علمی و غیره تقسیم کنید. توجه کنید از روش منبع نویسی صحیح برای بیان تألیفات استفاده نمایید (روشهایی مانند APA یا MLA) (5).