سخنرانی، به عمل صحبت کردن یک شخص به گروهی از افراد گفته می شود که قصد دارد آنها را از موضوعی مطلع و آگاه سازد. هدف سخنران ها معمولاً از پیش تعیین شده است. عمل سخنرانی خوبی های بسیاری دارد، اما شوربختانه مانند هر عمل دیگری، دارای چند محدودیت هم هست. در ادامه مطلب آسمونی درباره مزایا و محدودیت های سخنرانی و همچنین سازماندهی کردن سخنرانی می پردازیم.

مزایای سخنرانی

1. برنامه ریزی جهت برگزاری سخنرانی آسان و هزینه آن نسبت به سایر روش ها اندک می باشد.
2. می توان فراگیران را دور هم جمع نمود و روی یک موضوع یا نکته متمرکز شد.
3. می توان مقدار زیادی از مواد و مطالب آموزشی را در مدت کوتاهی ارایه نمود.
4. می توان به آسانی برنامه زمانبندی شده یا زمان صرف شده روی موضوعات را کنترل کرد.
5. یک روش آشنا برای فراگیران است و با آن راحت خواهند بود.
6. می توان این روش را برای گروه های بزرگ تا جایی که سخنران دیده و صدایش شنیده شود، استفاده کرد.
7. می توان از این روش هنگامی که امکانات فیزیکی محدود است، استفاده نمود.

 محدودیت های سخنرانی

1. فراگیران اغلب غیرفعال هستند.
2. تسلط به سخنرانی اثربخش مشکل است.
3. اگر از سخنرانی به مدت خیلی طولانی بدون مشارکت فراگیران استفاده شود آموزش خسته کننده و کسالت آور می شود.
4. سخنرانی برای آموختن موضوعات عملی از قبیل کسب مهارت ها مناسب نیست.
5. هنگام ارایه سخنرانی، مشکل است قضاوت نمود که فراگیران در حال آموختن و یادگیری هستند.
6. بیشترین فراگیری و به خاطر سپاری فراگیران زمانی است که به طور فعال در فرآیند آموختن درگیر هستند.
7. به مهارت های کلامی کافی نیاز دارد.
8. ارتباط یک طرفه است.

 سازماندهی خوب در تدارک یک سخنرانی

1. شرایط، مشخصات، نیازها و علائق گروه را دریابید.
2. اطلاعات جدید و صحیح را تهیه و ارائه نمایید.
3. آنچه را که می خواهید بگویید، یادداشت کنید. لیستی از نکات معدود و مهم سخنرانی خود را تهیه نمایید.
4. از مواد و وسایل کمک آموزشی بصری در سخنرانی خود استفاده نمایید.
5. تمام صحبت هایتان را طبق برنامه سخنرانی خود تمرین نمایید.
6. نتایج پژوهش های موردی را که در زمینه موضوع سخنرانی شما انجام شده است بازگو کنید. این امر صحبت های شما را مدلل و مستند خواهد نمود.
7. استوار و مصمم بوده و از نظر ظاهر، مرتب و تمیز باشید.
8. شکیبا بوده و بر هیجان خود غلبه کنید.
9. در حالیکه اختیارحاضران و قدرت جلسه در دست شماست خود را برتر از دیگران نشمارید.
10. به موضوع احاطه داشته باشید، زیرا بدون احاطه کامل بر موضوع، سخن گفتن ارزش لازم را نخواهد داشت.
11. حاضرالذهن و سریع الانتقال باشید و سعی کنید هرگز غفلت و فراموشی بر شما مستولی نشود.
12. به موضوع سخنرانی توجه کامل داشته و فقط درباره آن صحبت نمایید.
13. تقدم و تأخر مطالبی را که قصد بیان آنها را دارید، بخاطر بسپارید.
14. تمام توجهات خود را روی شنوندگان متمرکز نموده و میزان علاقمندی آنان را به موضوع سخنرانی افزایش دهید.
15. در موقع سخنرانی به سئوالات حضار، با صبر و حوصله کافی گوش فرا دهید.
16. اعتماد به نفس و جرأت کامل برای سخن گفتن داشته باشید، که این اعتماد بر اثر تمرین، علاقه و جدیت در کار حاصل می گردد.
17. میل به سخنرانی و خوب حرف زدن داشته باشید.
18. سخنرانی خود را خوب تهیه و تنظیم نمایید و مطالب سخنرانی واضح و روشن باشد.
19. همیشه مطالب کافی برای سخنرانی ذخیره داشته باشید.
20. شنوندگان را واقعاً دوست داشته باشید و احترام لازم را برای آنها قائل شوید.
21. با میل و هیجان صحبت نموده و از ته قلب جملات را ادا کنید.
22. مطالبی را بیان کنید که برای شنوندگان قابل فهم باشد.
23. سکوت فراگیران دلیل بر موافقت و یا فهمیدن مطالبی که می گویید نیست و تأیید مطالب سخنرانی توسط افراد معدودی از گروه نشانه درک کامل مطالب از جانب همه افراد گروه تلقی نمی شود. به وسیله پرسش و پاسخ و با استفاده از روش های مختلف ارزشیابی جلسات آموزش، از درک مطالب گفته شده مطمئن شوید.