زمان مطالعه: 5 دقیقه
حجامت چیست؟

حجامت چیست؟

بوسیله حجامت خونهای آلوده و غیر قابل استفاده (مانند روغن سوخته وسایل نقلیه) از بدن خارج می شود. این خونها به...

 همه چیز در مورد حجامت

حجامت یکی از روش‌های درمانی در طب سنتی است که قدمت آن به هزاران سال پیش بازمی‌گردد. این روش در فرهنگ‌های مختلف، از جمله فرهنگ‌های اسلامی، چینی و یونانی، به عنوان یک شیوه مؤثر برای درمان بیماری‌ها و بهبود سلامت شناخته شده‌است.  در این درمان، از طریق ایجاد خلاء در نواحی خاصی از بدن، خون‌های آلوده و سموم از بدن دفع می‌شود. در این مقاله می‌خواهیم به بررسی مواردی از جمله تاریخچه، نحوه انجام، انواع، مزایا، عوارض، بهترین زمان انجام و نکات مهم قبل و بعد از درمان بپردازیم. پس اگر قصد انجام این روش درمان را دارید، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

تاریخچه

تاریخچه حجامت

حجامت (Cupping Therapy) یکی از روش‌های طب سنتی است که نظرات مختلفی در مورد تاریخچه و ریشه‌ی آن در تمدن‌های مختلف وجود دارد. بعضی‌ها معتقدند که چینی‌ها این روش درمانی را اختراع کرده‌اند، اما قدیمی‌ترین تصاویر نشان می‌دهند که مصریان باستان حدود ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد، این عمل را انجام داده‌اند.

این درمان در طب سنتی چین، به‌عنوان یک تکنیک برای توازن انرژی در بدن شناخته می‌شود. همچنین در طب اسلامی نیز برای درمان بسیاری از بیماری‌ها مورد استفاده قرار گرفته‌است. این روش با نام‌های دیگری مانند کاپ‌تراپی و ساکشن کاپ‌درمانی نیز شناخته می‌شود.

تحقیقات نشان می‌دهد که این درمان می‌تواند به کاهش دردهای عضلانی و مفصلی، بهبود گردش خون، تقویت سیستم ایمنی و کاهش استرس کمک کند. همچنین، برخی مطالعات نشان داده‌اند که این روش در درمان بیماری‌هایی مانند سردرد، آرتروز و مشکلات تنفسی نیز مؤثر است. با این حال، ضروری است که این کار تحت نظر پزشک متخصص انجام شود تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری گردد.

نحوه انجام انواع حجامت

در این روش درمانی، پزشک فنجان‌های مخصوصی را روی نواحی مختلف بدن مانند کمر، شکم، بازوها و پاها قرار‌می‌دهد. در این فرآیند، خلاء یا نیروی مکش داخل فنجان پوست را به سمت بالا می‌کشد و خون‌های آلوده در نقطه خاصی جمع می‌شود. سپس با استفاده یک تیغ، چند خراش سطحی روی پوست، ایجاد می‌شود و خون‌های آلوده از طریق این خراش‌ها، وارد لیوان شده و دور ریخته می‌شود. لیوان و تیغ مخصوص استریل و یکبار مصرف هستند. در برخی افراد، انجام این عمل ممکن است باعث کبودی یا عفونت پوست شود اما به طور کلی با خطرات کمی همراه است.

نحوه انجام حجامت

به طور کلی، این روش درمانی به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:

  1. حجامت خشک (Dry Cupping): در این روش، فقط از فنجان‌ یا کاسه‌های مخصوص استفاده می‌شود که با ایجاد خلاء بر روی پوست، خون را به سطح پوست می‌کشد. هیچ برشی روی پوست ایجاد نمی‌شود و هدف از انجام آن، افزایش جریان خون و تسکین درد است.
  2. حجامت تر (Wet Cupping): در این روش، پس از ایجاد خلاء، برش‌های کوچکی توسط تیغ برروی پوست ایجاد می‌شود تا خون آلوده یا مواد زائد از بدن خارج شود.

یک دسته‌بندی دیگر این درمان شامل حجامت عام و موضعی( کبد و سر) است که هرکدام ممکن است به منظور درمان مشکلات خاصی مورد استفاده قرار گیرند که در ادامه به تفکیک به آن‌ها می‌پردازیم:

حجامت عام

حجامت عام به‌معنای انجام این عمل در نواحی عمومی بدن مانند پشت، کمر و یا نقاط خاصی از بدن است که موجب بهبود جریان خون، کاهش دردهای عضلانی و مفصلی، تقویت سیستم ایمنی، کاهش استرس و افزایش سلامتی عمومی بدن است.

حجامت عام

حجامت کبد

حجامت کبد به طور خاص بر روی ناحیه کبد(ناحیه راست بالای شکم و زیر دنده‌ها) انجام می‌شود و هدف آن کمک به سم‌زدایی کبد و بهبود عملکرد آن است.

حجامت کبد

حجامت سر

حجامت سر به معنای انجام درمان در ناحیه سر و گردن برای درمان مشکلات مربوط به سیستم عصبی، سردردها، میگرن و تنش‌های عصبی و بهبود تمرکز و حافظه است.

حجامت در طبّ سنتی و اسلامی

 بزرگان طب سنتی ایران این روش درمان را یکی از ارکان مهم درمانی می‌دانند. محمّد زکریای رازی در کتاب "الحاوی"، شیخ الرئیس ابوعلی سینا در "قانون در طب"، سید اسماعیل جرجانی در "ذخیره خوارزمشاهی" و عقیلی خراسانی در "خلاصه‌الحکمه فی مجمع الجوامع" به طور جامع به این موضوع و کاربردهای درمانی آن پرداخته‌اند. آن‌ها از این روش برای درمان بیماری‌های مهمی همچون سکته قلبی، مالیخولیا، میگرن و برخی بیماری‌های پوستی استفاده می‌کردند. در طب اسلامی و منابع مذهبی نیز توصیه‌های زیادی درباره انجام این درمان، وجود دارد. پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و ائمه اطهار (علیهم‌السلام) خود نیز از این روش درمانی استفاده می‌کردند و روش انجام آن را آموزش داده و فواید درمانی آن را بیان کرده‌اند.

تفاوت حجامت و اهدای خون

این درمان با اهدای خون تفاوت دارد زیرا  در این روش فقط خون سمی که زیر پوست قرار دارد، از بین می‌برد. هنگام حجامت خون وریدی گرفته نمی‌شود در حالی که اهدای خون شامل خونگیری از ورید است تا بتوان آن را به فردی که نیاز به انتقال خون دارد، اهدا کرد.

بهترین زمان انجام حجامت

بهترین زمان برای انجام این درمان به عوامل مختلفی از جمله نوع بیماری، وضعیت جسمانی فرد و فصل سال، بستگی دارد. به طور کلی برخی  نکات مربوط به زمان مناسب انجام این کار عبارت است از:

  • فصل‌ها: برخی از متخصصان طب سنتی معتقدند که بهترین زمان برای انجام این درمان فصل بهار و پاییز است، زیرا در این فصول بدن به طور طبیعی تمایل به پاکسازی و تنظیم دارد.
  • روزهای خاص: برخی از افراد بر این باورند که انجام این درمان در روزهای خاصی از ماه قمری (مانند 17، 19 و 21) مؤثرتر است.
  • وضعیت جسمانی: بهتر است این کار زمانی انجام شود که فرد دچار بیماری حاد نیست و از سلامت نسبی برخوردار باشد. همچنین، انجام این درمان بعد از وعده غذایی سنگین توصیه نمی‌شود.
  • زمان‌های خاص: برخی از افراد معتقدند که انجام این درمان در نیمه اول روز (قبل از ظهر) مؤثرتر است.

عوارض  و موارد منع حجامت

این روش درمان، نسبتاً کم‌خطر است اما ممکن است عوارضی داشته باشد که شامل کبودی، سوختگی ناشی از فنجان‌های داغ، خستگی، سردرد، درد عضلانی (به ویژه بین دو کتف)، حالت تهوع، عفونت‌های پوستی و خارش می‌شود. در موارد نادر، افراد ممکن است دچار سنکوپ وازوواگال (غش کردن) شوند، به ویژه پس از حجامت تر و در افرادی که حساسیت بیشتری دارند.

این روش درمان، عارضه‌ی قابل توجهی برای بدن ندارد اما افراد زیر نمی‌توانند از این روش برای درمان بیماری استفاده کنند:

  • زنان باردار
  • افرادی که کم خونی دارند.
  • بیمارانی هموفیلی و اختلالات خون‌ریزی
  • افراد با سابقه سکته مغزی
  • مشکلات لخته شدن خون مانند ترومبوز
  • بیماری قلبی و عروقی
  • تشنج (صرع)
  • بیماری های پوستی، از جمله اگزما و پسوریازیس

نکات مهم قبل و بعد از حجامت

قبل از انجام این درمان، باید به چند نکته توجه کنید:

  1. 2 تا 3 ساعت قبل از انجام باید ناشتا باشید.
  2. از خوردن غذاهای سنگین در شب قبل از انجام درمان، پرهیز کنید.
  3. بدن شما نباید خسته باشد.
  4. میزان مایعات بدن باید در حد مناسب باشد( بدن هیدراته باشد).
  5. قبل از انجام این درمان، یک عدد انار میل کنید.
  6. از مصرف کافئین و الکل خودداری کنید.
  7. این کار را تنها نزد افرادی انجام دهید که دارای پروانه معتبر انجام این کار از وزارت بهداشت هستند.

پس از درمان، تا 12 ساعت از مصرف لبنیات مانند شیر، خامه، کره، پنیر، بستنی، ماست، دوغ و کشک و همچنین غذاهای ترش‌مزه پرهیز کنید. مصرف عسل بلافاصله بعد از انجام درمان، توصیه می‌شود. صبح روز بعد، ناحیه تحت درمان را با آب خالی شستشو دهید و از ماساژ یا استفاده از شامپو خودداری کنید.

نتیجه‌گیری

حجامت، به‌عنوان یک روش درمانی سنتی، می‌تواند در برخی موارد به بهبود وضعیت سلامتی افراد کمک کند. این روش با ایجاد فشار منفی بر روی پوست و تحریک جریان خون، ممکن است باعث کاهش درد، تسکین تنش‌های عضلانی و بهبود عملکرد سیستم ایمنی شود. با این حال، قبل از انجام هرگونه درمان با استفاده از این روش، مشاوره با یک پزشک یا متخصص طب سنتی توصیه می‌شود. انجام این کار ممکن است برای برخی افراد مناسب نباشد، بنابراین توجه به شرایط فردی ضروری است. رعایت بهداشت و استفاده از ابزارهای استریل برای جلوگیری از عفونت بسیار مهم است. در نهایت، این درمان باید به عنوان یک روش مکمل در کنار سایر درمان‌ها و شیوه‌های زندگی سالم در نظر گرفته شود.

ارزیابی مهاجرت
نظر خود را درباره «حجامت چیست؟» در کادر زیر بنویسید :
لطفا شرایط و ضوابط استفاده از سایت آسمونی را مطالعه نمایید

دسته بندی های وب سایت آسمونی

آسمونی شامل بخش های متنوعی است که هر کدام از آنها شامل دنیایی از مقالات و اطلاعات کاربردی می باشند، شما با ورود به هر کدام از دسته بندی های مجله اینترنتی آسمونی می توانید به زیردسته های موجود در آن دسترسی پیدا کنید، برای مثال در دسته فیلم و سینما؛ گزینه هایی مثل نقد فیلم، معرفی فیلم ایرانی، فیلم بین الملل، انیمیشن و کارتون و چندین بخش دیگر قرار دارد، یا بخش سلامت وب سایت شامل بخش هایی همچون روانشناسی، طب سنتی، نکات تغذیه و تناسب اندام می باشد.