سونوگرافی nt و تعیین جنسیت پسر

وجود مایع یا فضای خالی در پشت گردن جنین غیرعادی نیست و ممکن است در تشخیص اختلال‌های ژنتیکی سندرم داون یا ناهنجاری کروموزومی دیگری مانند پاتاو یا ادواردز موثر باشد. سونوگرافی nt و تعیین جنسیت پسر یا دختر با استفاده از این روش معمولا احتمالی بین 60 تا 70درصد دارد و در بین هفته 11 تا 14 بارداری انجام می‌شود که یکی از غربالگری‌های ضروری به‌شمار می‌رود. پزشکان زنان و زایمان که متخصص تشخیص جنسیت جنین هستند، برای به‌دست آوردن اطلاعاتی درباره ناهنجاری‌های ژنتیکی و مشکلات مربوط به سلامت جنین در 3 ماهه اول این سونوگرافی را تجویز می‌کنند که تمامی مادران باید برای اطمینان از عدم ابتلای فرزند خود به عارضه‌های مختلف آن را انجام دهند.

سونوگرافی nt چیست؟

سونوگرافی NT که به سونوگرافی چین پشت گردنی جنین (Nuchal Translucency Ultrasound) نیز معروف است، معمولا بین هفته 11 تا 13 بارداری انجام می شود. در این سونوگرافی، ضخامت مایع پشت گردن جنین (NT) اندازه گیری می شود. افزایش ضخامت مایع پشت گردن جنین می تواند نشان دهنده افزایش خطر ابتلا به برخی اختلالات ژنتیکی مانند سندروم داون باشد. با این حال، نتایج سونوگرافی NT به تنهایی برای تشخیص قطعی هیچ اختلالی کافی نیست و باید با آزمایش خون غربالگری اول بارداری (Combined First Trimester Screening) ترکیب شود.

چرا انجام سونوگرافی nt مهم است؟

هدف اصلی سونوگرافی NT غربالگری سلامت جنین و ارزیابی خطر ابتلا به برخی اختلالات ژنتیکی است. در این سونوگرافی، علاوه بر اندازه گیری ضخامت مایع پشت گردن، پارامترهای دیگری مانند استخوان بینی جنین (Nasal Bone) نیز بررسی می شود. نبود استخوان بینی در سونوگرافی NT می تواند نشان دهنده افزایش خطر ابتلا به سندروم داون باشد.

درون هسته هر سلول، مواد ژنتیکی وجود دارد که دارای 23 جفت کروموزوم است و به‌طور مساوی از هر 2 والدین به ارث می‌رسد. ازاین‌رو بروز هر خطایی به‌منزله بیماری ژنتیکی خواهد بود. افرادی که با سندرم داون متولد می‌شوند درواقع یک نسخه اضافی از کروموزوم 21 دارند که قابل درمان نیست و باعث تاخیر در رشد و ویژگی‌های فیزیکی مشخص افراد می‌شود.

با استفاده از سونوگرافی nt امکان تشخیص این بیماری ژنتیکی تا قبل‌از به‌دنیا آمدن فرزند شما وجود دارد و معمولا توصیه می‌شود که تمامی خانم‌های باردار صرف‌نظر از سن یا سابقه خانوادگی خود نسبت به انجام آن اقدام کنند.

زمان انجام سونوگرافی NT

پزشک زمانی سونوگرافی nt و تعیین جنسیت پسر یا دختر را انجام می‌دهد که کودک شما بین هفته‌های 11 تا 14 بارداری است یا اینکه اندازه جنین 45 تا 84 میلی‌متر از بالای سر تا پایین تنه باشد. انتخاب هفته 11 تا 14 بارداری به این دلیل است که مایع پشت گردن کودک پس از این دوران توسط بدن جذب می‌شود و امکان دارد که بررسی‌های ژنتیکی در اوخر بارداری را دشوارتر کند.

بر همین اساس معمولا سونوگرافی ان‌تی یکی از آزمایش‌های غربالگری در 3 ماهه اول بارداری به‌شمار می‌رود تا امکان بررسی دقیق را به پزشک بدهد و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کند.

ایا میتوان با این روش جنسیت را تشخیص داد؟

اینکه سونوگرافی nt و تعیین جنسیت پسر یا دختر تا چه اندازه دقیق است، یکی از مسائل مهم به‌شمار می‌رود که مادران ترجیح می‌دانند از آن مطلع شوند، در واقع این آزمایش بیشتر برای بررسی ناهنجاری انجام می‌شود.

در برخی منابع غیرعلمی، این ادعا مطرح می شود که از طریق سونوگرافی NT می توان جنسیت جنین را به خصوص جنسیت پسر را پیش بینی کرد. اما واقعیت این است که سونوگرافی NT به هیچ وجه برای تعیین جنسیت جنین طراحی نشده است و نتایج آن ارتباطی با جنسیت ندارد. متخصص سونوگرافی در حین انجام سونوگرافی NT، بر ارزیابی سلامت جنین تمرکز می کند و تشخیص جنسیت در این مرحله از بارداری با دقت بالا، امکان پذیر نیست.

Timmerman, E., Pajkrt, E., & Bilardo, C. M. (2009). Male gender as a favorable prognostic factor in pregnancies with enlarged nuchal translucency. Ultrasound in Obstetrics & Gynecology, 34(4), 373–378. https://doi.org/10.1002/uog.6397

تشخیص اشتباه جنسیت در سونو Nt معمولا پیش می‌آید و پزشکان نیز در هنگام اعلام نتیجه ان‌تی برای کسانی که می‌خواهند از جنسیت فرزند خود مطلع شوند تایید 100درصدی نمی‌دهند. میزان دقت سونوگرافی ان‌تی در تشخیص جنسیت چیزی بین 60 تا 70درصد گزارش می‌شود و مادرانی که می‌خواهند به‌طور دقیق از جنسیت فرزندشان آگاه شوند باید یک آزمایش دیگر را بعداز هفته چهاردهم انجام دهند.

بدون شک تشخیص جنسیت جنین در سنین پایین‌تر با خطای بیشتری همراه است و شما برای اینکه نسبت به تشخیص پزشک بیشترین قطعیت را به‌دست آورید باید سونوگرافی دیگری را بعداز NT انجام دهید.

چطور می‌توان در زمان بارداری جنسیت جنین را تشخیص داد؟

تعیین قطعی جنسیت جنین تنها از طریق روش های آزمایشگاهی مانند آمنیوسنتز (Amniocentesis) یا نمونه برداری از پرزهای جفتی (Chorionic Villus Sampling - CVS) در سه ماهه اول بارداری امکان پذیر است. این روش ها تهاجمی بوده و با خطرات احتمالی همراه هستند، بنابراین معمولا برای موارد خاص و با تشخیص پزشک انجام می شوند.

تفسیر سونوگرافی NT + اندازه نرمال و غیر نرمال آن

تصاویری که از کودک شما بر روی صفحه‌نمایش ظاهر می‌شود، مقادیری از مایع پشت گردن را نشان می‌دهد که اندازه‌گیری سطح آن براساس میلی‌متر است تا با مقادیر نرمال مطابقت داده شود.

چنانچه طول بدن جنین بین 45 تا 84 میلی‌متر باشد و میزان مایع اندازه‌گیری‌شده در پشت گردن نیز کم‌تر از 3.5 میلی‌متر برآورد شود، در این صورت نتیجه سونوگرافی ان‌تی در محدوده نرمال قرار دارد. این درحالی است که اگر نتیجه اندازه‌گیری ان‌تی بیشتر از 3.5 میلی‌متر باشد، معمولا توصیه می‌شود که مادران آزمایش‌های غربالگری بیشتری را برای این منظور انجام دهند.

به‌طور کلی با رشد جنین میزان مایع پشت گردن نیز تغییر می‌کند و باعث می‌شود تا مقادیر به‌دست آمده نیز افزایش یا کاهش پیدا کنند، به همین دلیل عدد NT بسته به اینکه در کدام هفته بارداری قرار داشته باشید، تعیین می‌شود. تعیین جنسیت از روی عدد nt معمولا امکان‌پذیر نیست و پزشکان با انجام بررسی‌هایی در تصاویر ثبت‌شده به‌طور احتمالی نتیجه‌ای را دررابطه‌با اینکه سونوگرافی nt و تعیین جنسیت پسر یا دختر تا چه حد مرتبط هستند به شما ارائه می‌دهند.

بر همین اساس نمی‌توان انتظار داشت که عدد nt جنین پسر با دختر تفاوت خاصی داشته باشد و معمولا محدوده‌ای که برای سطح طبیعی و غیرنرمال در نظر گرفته می‌شود، برای هر 2 جنسیت برابر است.

تصاویر سونوگرافی nt چه ویژگی‌هایی دارد؟

افرادی که برای انجام این آزمایش اقدام می‌کنند درصورت تمایل می‌توانند فیلم سونوگرافی nt و تعیین جنسیت را از پزشک درخواست کنند که نشان‌دهنده تصاویر ثبت‌شده از جنین است. البته این را در نظر داشه باشید که سونوگرافی nt و تعیین جنسیت پسر یا دختر اقدامی قطعی نیست و تنها به شما این امکان را می‌دهد تا بتوانید نسبت به سلامت فرزند خود مطمئن شوید.

برای تفسیر این آزمایش باید تصاویری که ثبت می‌شوند، ویژگی‌های خاصی داشته باشند تا پزشک در هنگام بررسی اینکه سونوگرافی nt چقدر احتمال تایید ابتلا به بیماری‌های ژنتیکی را نشان می‌دهد دقیق‌تر عمل کند که عبارت‌اند از:

• تصاویری که در سونوگرافی nt نشان داده می‌شود باید از نمای نیمرخ جنین باشد به‌گونه‌ای که تیغه بینی و نوک آن به‌خوبی دیده شود.
• میزان بزرگ‌نمایی نیز در حدی باشد که قسمت بالای سینه و سر جنین قابل رویت باشد.
• درصورتی‌که سر جنین در تصاویر خیلی به سمت جلو خم باشد احتمال خطا تا 0.4 میلی‌متر را ایجاد می‌کند و در مواقعی که بیش از حد معمول به سمت عقب کشیده شود تا 0.6 میلی‌متر افزایش خطا در اندازه‌گیری NT وجود دارد.

تفاوت جنین دختر و پسر در سونوگرافی هفته 12

سونوگرافی در هفته دوازدهم اطلاعات مختلفی را در اختیار پزشکان قرار می‌دهد تا براساس آن‌ها بتوانند به تفاوت‌های بین جنین دختر و پسر پی ببرند که شامل موارد زیر می‌شود.

تفاوت جنین دختر و پسر در هفته دوازدهم با توجه به اندازه آلت تناسلی

یکی از راه‌هایی که برای تعیین جنسیت در غربالگری اول مورد استفاده قرار می‌گیرد مربوط به بررسی اندازه آلت تنالسی جنین است که در تصاویر قابل مشاهده خواهد بود.

درصورتی‌که یک برجستگی کوچک دیده شود، احتمال اینکه جنین پسر باشد افزایش پیدا می‌کند و به همین خاطر است که می‌توان گفت تا حدودی سونوگرافی nt و تعیین جنسیت پسر با هم در ارتباط هستند.

ازسوی‌دیگر عدم وجود هرگونه برجستگی نشان‌دهنده جنین دختر است، البته باید این نکته را در نظر گرفت که حرکات کودک شما تاثیر زیادی در نحوه تشخیص پزشک دارد و احتمال خطا را بالا می‌برد.

در برخی از مواقع بند ناف جنین بین پاها قرار می‌گیرد و این مسئله احتمال تشخیص جنسیت در سونوگرافی هفته دوازدهم را دچار مشکل می‌کند و ممکن است جنین دختر به‌عنوان پسر در نظر گرفته شود.

تفاوت دختر و پسر براساس اندازه جمجمه در سونوگرافی هفته دوازدهم

مورد دیگری که به‌طور معمول برای تعیین جنسیت کودک شما براساس سونوگرافی هفته دوازدهم مورد بررسی قرار می‌گیرد، اندازه جمجمه است که تا حدودی برای پسر و دختر تفاوت دارد.

براساس این روش اعتقاد بر این است که دختران دارای شکل جمجمه گردتری هستند و ازطرفی پسران ساختار متفاوت‌تری دارند که به‌صورت زیر هستند:

• پیشانی پسرها حالتی صاف‌تر و کمی به‌صورت شیب‌دار است.
• سر پسرها در مقایسه با دخترها پهن‌تر است.
• لبه امپرال جمجمه در دخترها معمولا تیزتر به‌نظر می‌رسد.
• استخوان گونه پسرها اغلب بیرون‌زدگی بیشتری در مقایسه با دختران دارد که این مورد در تصاویر سونوگرافی بررسی می‌شود.
• دیگر مورد مهم برای تفاوت جمجمه جنین دختر و پسر مربوط به این است که استخوان فک پسرها در هفته دوازدهم حالت مربعی دارد.

البته باید گفت که روش تشخیص جنسیت در سونوگرافی هفته دوازدهم براساس اندازه جمجمه هنوز به‌طور کامل اثبات نشده و امکان دارد افراد با توجه به نژاد نیز تفاوت‌هایی با هم داشته باشند.

نظریه NUB برای تشخیص جنسیت در هفته دوازدهم

اگر سونوگرافی nt و تعیین جنسیت پسر یا دختر را در هفته دوازدهم انجام می‌دهید، معمولا برای تشخیص این مورد از روشی تحت عنوان نظریه NUB هم استفاده می‌شود که زاویه بین آلت تناسلی و ستون فقرات را نشان می‌دهد.

اساس کار نظریه NUB به این صورت است که اگر نقطه مربوط به قرارگیری آلت تنالسی جنین با ستون فقرات زاویه‌ای در حدود 30درجه بسازد در این حالت کودک شما پسر خواهد بود.

درصورتی‌که این زاویه کم‌تر از 30درجه باشد احتمال دختربودن جنین نیز افزایش پیدا می‌کند، این نظریه میزان خطای کم‌تری در مقایسه با دیگر روش‌ها دارد و معمولا در هفته دوازدهم دقت تشخیص آن تا 70درصد است.

در کنار تمامی مواردی که دررابطه‌با سونوگرافی nt و تعیین جنسیت پسر یا دختر مطرح شد، کسانی که می‌خواهند تا پیش‌از بارداری اطلاعات کاملی در این زمینه به‌دست آورند بهتر است به بهترین دکتر تعیین جنسیت مراجعه کنند.

روش های غیرتهاجمی برای پیش بینی احتمالی جنسیت

معمولا براساس گزارش‌هایی که ازسوی پزشکان اعلام می‌شود سونوگرافی nt و تعیین جنسیت پسر یا دختر خیلی دقیق نیست و این آزمایش بیشتر برای بررسی ناهنجاری‌های ژنتیکی انجام می‌شود. کسانی که می‌خواهند از سلامت فرزند خود و عدم ابتلای آن‌ها به مشکلاتی همچون سندروم دوان مطمئن شوند معمولا نیازمند انجام تست غربالگری ان‌تی در هفته‌های 11 تا 14 بارداری هستند.

در خصوص روش‌هایی که برای تعیین جنسیت نوزاد قبل از بارداری، برخی با کلیات این روش‌ها موافق هستند و برخی نیز آنها را موثر نمی‌دانند. روش‌های پزشکی می‌توانند در تعیین جنسیت بچه قبل از بارداری تاثیر داشته‌باشند. بسیاری از پزشکان و متخصصان معتقدند روش‌های پزشکی برای تعیین جنسیت کاملا ایمن و مبتنی بر تکنولوژی‌های روز است و هیچ آسیبی به جنین و مادر وارد نمی‌کند. بااین‌حال برخی بر این باورند که این روش‌ها می‌توانند از نظر روحی و جسمی مضر باشند. علاوه‌بر این برخی مطالعات بر این باور است که اکثر این روش‌های تعیین جنسیت قبل از بارداری با خطراتی همراه هستند. از عوارض جراحی گرفته تا عوارض سقط جنین و سندرم تحریک بیش‌از‌حد تخمدان را می‌توان برای این روش‌ها در نظر گرفت. ازاین‌رو بسیاری این روش‌ها را برای انتخاب جنسیت جنین پیشنهاد نمی‌کنند.

در سال های اخیر، روش های غیرتهاجمی برای پیش بینی احتمالی جنسیت جنین بر اساس تجزیه و تحلیل خون مادر باردار (Cell-Free Fetal DNA Testing) در سه ماهه اول بارداری ارائه شده است. این روش ها با دقت بالایی (بالاتر از 99 درصد) می توانند جنسیت جنین را تعیین کنند، اما همچنان جزو آزمایش های غربالگری محسوب می شوند و جنبه تشخیصی قطعی ندارند. همچنین، این روش ها تحت پوشش بیمه قرار ندارند و هزینه نسبتاً بالایی دارند.

اگرچه پیش بینی احتمالی جنسیت جنین از طریق آزمایش خون مادر در سه ماهه اول بارداری امکان پذیر است، اما برای تعیین قطعی جنسیت، توصیه می شود تا سونوگرافی آنومالی اسکن (Anomaly Scan) در هفته 18 تا 22 بارداری انجام شود. در این سونوگرافی، علاوه بر بررسی سلامت جنین، متخصص سونوگرافی می تواند با دقت بالایی (تا 90 درصد) جنسیت جنین را بر اساس اندام تناسلی خارجی تشخیص دهد.