شهر شطرنجی سلماس شهری در هشتاد کیلومتری شمال ارومیه بوده و دارای قدمتی بالغ بر ده هزار سال می باشد. این شهر به عنوان اولین شهر شطرنجی ایران معروف شده است.این شهر دارای آثار باستانی بسیار زیاد با بناهای قدیمی و کلیساهای متعدد و جاذبه های طبیعی و گردشگری بسیار زیبا می باشد. برای آشنایی بیشتر با این شهر شطرنجی در ادامه مطلب با آسمونی همراه شوید.

شهر شطرنجی سلماس کجاست؟

شهر سلماس ،شهری شطرنجی و واقع در شمال غرب کشور ایران می باشد. شهر شطرنجی سلماس از شرق با فاصله 160 کیلومتری با تبریز، از جنوب با فاصله 80 کیلومتری با ارومیه و از شمال با فاصله 47 کیلومتری با خوی همسایه می باشد . فاصله سلماس نیز تا مرز ترکیه 40 کیلومتر می باشد.

ویژگی های شهر شطرنجی

از مزایای شطرنجی بودن این شهر این است که باعث صرفه جویی در وقت می شود وهمچنین می توان از چهار مسیر مختلف به مکان مورد نظر رسید و این شطرنجی بودن باعث کم‌شدن در ترافیک در جاده ها می شود .

خیابانهای شطرنجی شهر سلماس

شهر سلماس به خاطر زلزله شدیدی که در سال 1309 اتفاق افتاد کامل تخریب شده بود و این شهر بعدا دوباره به شیوه مدرنی باز سازی شد طبق این شيوه از شهرسازی خیابان ها به صورت شطرنجی و هندسی منظم ساخته شد و باعث شده که جلوه های ویژه ای به شهر بخشیده شود.

جاهای دیدنی شهر شطرنجی سلماس

منطقه سلماس مانند دیگر مناطق آذربایجان دارای طبیعتی زیبا و کوهستان‌های سرسبز و پرآب بوده و جایگاه مناسبی برای اسکان و زیست گروه‌های مختلف انسانی فراهم کرده است . این شهر به دلیل وجود جاهای دیدنی و تاریخی در بین گردشگران مشهورو معروف‌تر شده است.

• تپه حمزه کندی

یکی دیگر از آثار ملی ثبت شده در ایران که در شهر سلماس است این تپه می باشد که قدمت آن مربوط به پیش از تاریخ می باشد و در سال 1380 به شماره ثبت 4784 در مجموعه آثار تاریخی ایران به ثبت رسیده است.

• کتیبه خان تختی سلماس

اگر از سمت سلماس به سمت ارومیه 12 کیلومتر بروید به سه‌راهی سرو می‌رسید که این سه‌راهی معروفی است که کتیبه خان تختی سلماس را مشخص می‌کند.قدمت این سنگ نگاره‌ که باقی مانده از دوران ساسانیان است به بیش از 1700 سال قبل بر می‌گردد و تاریخ دقیق ایجاد این سنگ نگاره سال 238 میلادی می‌ باشد. روی کتیبه خان تختی سلماس تصویر اردشیر بابکان که‌ در سمت چپ سوار بر اسب بوده و در سمت راست و شاپور یکم را در مقام ولیعهدی او، که بر اسب نشسته وجود دارد که تاجی همچون پدر بر سر دارد و در مقابل آنها والریانوس که پادشاه روم است، زانو زده است.

• زنجیر قلعه تمر شهر سلماس

قلعه باستانی زنجیر قالا در بین روستاهای شور گول و تمر و در جنوب شرقی شهر سلماس قرار گرفته است این قلعه بر فراز کوه بزرگی که 500 متر ارتفاع دارد بنا شده است. موقع بالا رفتن از کوه ابتدا هیچ اثری از بنا یا قلعه دیده نمی شود ولی بعد از اینکه چند صد متری به بالا رفتید، آثاری سنگی از دیوارهای این قلعه دیده می شود. این قلعه به جهت محافظت از دره شورگول – تمر به دشت سلماس بنا شده است.

• قلعه چهریق سلماس

این قلعه یک قلعه‌ای تمام سنگی است و متعلق به هزاره اول قبل از میلاد مسیح می باشد. قلعه چهریق سلماس توسط اورارتوها برای اولین بار ساخته شده است. اکنون فقط قسمت بالایی قلعه چهریق سلماس سالم باقی مانده و در میان ساختمان قلعه یک گودالی وجود دارد که قبلا انبار مهمات لشکر بوده است. این قلعه در دوره‌ی افشاریه و زندیه شهرت یافت و بعد از سال ها در زمان جنگ روسها با مجاهدین و مشروطه‏ خواهان در سال 1290 شمسی از این قلعه استفاده‌های نظامی و سیاسی‌ شده بود. لازم به ذکر است که این قلعه در تاریخ 29 تیر سال 1377 با شمارهٔ ثبت 2075 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

• حمام شیخ سلماس

یکی دیگر از آثار تاریخی در سلماس حمام شیخ می باشد. این حمام توسط محمد طسوجی با پیگیری و تلاش فراوان طی سال های 1309 تا 1312 ساخته شد. مساحت این حمام 860 متر بوده و به شکل هندسی مستطیل می باشد.
حمام شیخ سلماس از ۷ گنبد پوششی تشکیل شده است که بزرگ‌ترین گنبد آن در بخش سربینه یا رختکن حمام قرار گرفته است.

• تپه مغانجوق

تپه مغانجوق یک تپه ای واقع در شهر سلماس است که این تپه در سال 1347 با شماره ثبت 805 از آثار ملی ثبت شده ایران در سلماس می باشد.

جاذبه های طبیعی شهر سلماس

سلماس دارای زیباترین جاذبه‌های طبیعی کشور بوده و در زمینه کشاورزی پر رونق می باشد . در ادامه به بررسی برخی از این جاذبه ها می پردازیم .

• آب گرم ایستی سو

این چشمه آب گرم طبیعی دارای خواص درمانی بوده و به همین دلیل بر محبوبیت آن افزوده‌ شده است. روستا و آب گرم ایستی سو که در فاصله‌ی بین ارومیه و سلماس قرار گرفته در تمام ایام مختلف سال، به خصوص روزهای عید نوروز گردشگران زیادی را به خود جذب می کند.

• آبشار خورخوره سلماس

با حرکت در مسیر جاده سلماس به ارومیه و پس از طی 11 کیلومتر مسافت وارد جاده فرعی شده و پس از طی 20 کیلومتر مسافت در این جاده به دره خورخوره خواهید رسید که این آبشار واقع در این دره می باشد. در ماه های اولی بهار این آبشار توسط بارش های بهاره و جاری شدن آب های سطحی بسیار پرآب شده و منظره های بسيار چشم نوازی را ایجاد می کند. یکی از زیباترین فصل ها برای بازدید از این آبشار فصل زمستان می باشد. چون در این فصل این آبشار به طور کامل یخ می بندد و منظره بسیار زیبا و منحصربه فردی را ایجاد می کند.

مکان های زیارتی شهرسلماس

شهر شطرنجی سلماس دارای آثار باستانی فراوان و بناهای قدیمی و کلیساهای مختلف می باشد که در ادامه برخی از این آثار و معابد را بررسی می کنیم .

• قبرستان قدیمی آخته خانه سلماس

این قبرستان دارای وسعت 800 مترمربع بوده و در یک کیلومتری روستای آخته خانه شهر شطرنجی سلماس واقع شده است و قدمت این گورستان به دوره‌ی قاجاریه می رسد. این قبرستان دارای یک کلیسای تاریخی می باشد که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

• کلیسای قدیمی قیزلجه سلماس

این کلیسامربوط به دوره قاجار بوده و در شهرستان سلماس، روستای قزلجه واقع شده است. پلان این کلیسا مستطیلی به ابعاد 10 در 15 متر می باشد. داخل سالن اصلی این کلیسا چهار تا ستون مربعی شکل به ابعاد 1 در 1 متر قرار گرفته است. کلیسای قیزیلجه دارای سه نورگیر در دیوار ضلع جنوبی، یک نورگیر در دیوار ضلع شرقی و بالای محراب و یک نورگیر در ضلع غربی می باشد. درب ورودی این کلیسا از سه تکه سنگ سیاه حجاری شده ساخته شده و مصالحی که در آن به کار رفته سنگ، خشت‌های آهکی، گچ و ملات آهک می‌باشد. این کلیسا به عنوان یکی از آثار ملی ايران در تاریخ 19 اسفند 1380 با شماره ثبت 4841 به ثبت رسیده است.

• کلیسای قدیمی مار یعقوب

نام دیگر این کلیسا ماریاقوس بوده و مربوط به دوره پهلوی است که در شهرستان سلماس، روستای تازه شهر واقع شده است.این کلیسا در تاریخ 19 اسفند سال 1380 با شمارهٔ ثبت 4843 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.