ماهيت نظريه هاى تازه در جهان رسانه (قسمت نهم)

سه شنبه ۱۵ اسفند ۱۴۰۲
محمد حسین صفری

درباره نسبت بحران مردانگی و رسانه ها جان بینون به نمایش هایی چون فایل های X(2002-1993) دوستان (1994-2002) – دو تا و نصفی مرد (2003)- در TV های آمریکا اشاره می کند که بیانگر انواع متکثر و متنوع مردانگی نرم و ظریف در رسانه است . ( بینون ، 2002- به نقل از لافی 2007) مردانگی نرم و ظریف با تصویر مرد جدید ظاهر شده در دهه 1980 مرتبط است که فراخوانی است به اُبژه سازی بدن مرد و احساس راحت بودن او با مردان به هنگام نگاه و نظاره به یکدیگر مرد جدید سوژه نگاه خیره زنانه است . همچنان که زنان سوژه نگاه خیره مردانه هستند . طبق نظر نایر (2002) مرد جدید (New Man) نه یک موجود زنانه شده ؛ بلکه تصویر ( پنداره ) است که شامل جریان رایج همجنس گرایی ( مردانه ) در جوامع معاصر غربی است .

نظریه اقتصاد سیاسی

این نظریه با تأکید بر وابستگی جهان بینی به زیر ساخت اقتصادی ، چارچوب تحلیل رسانه ها را از تـجزیه و تحـلیل مصرف بـه تجزیه و تـحلیل تـولید معطوف می سازد . اقتصاد سیاسی بیانگر ایـن واقعیت است که تولید و توزیع فرهنگ ، متناسب با ویژگی های نظام سیاسی و اقتصادی و مبتنی بر روابط و مناسبات بین دولت و اقتصاد ، رویه ها و نهادهای اجتماعی ، فرهنگ و رسانه هاست .( 2001-کلنر و دورهام ).

اقتصاد سیاسی تأکید می کند که مناسبات قدرت به عنوان نیروها و فرآیند های بنیادین و تعیین کننده در بازار، باید در تحلیل ها مورد توجه قرار گیرد و برجسته شود . چشم پوشی از روابط قدرت در تحلیلهای اجتماعی ، سیاسی یا هر نوع تحلیل دیگری ، به هیچ وجه توجیه پذیر نیست . ( مسکو و لوین 2007) .
( وینسنت مسکو و دیوید لوین ).

نظریه مصرف: ( مصرف گرایی و زندگی روزمره )

نظریه مصرف رسانه ای و فرهنگی ، مؤید دور شدن از نظریه دریافت و نزدیک شدن به نظریه مصرف است. از دهه 1980 تا حدودی تحت تأثیر نظریه فمینیسم و به موازات چرخش فرهنگی در نظریه پست مدرن مطالعات مصرف رسانه ای به عنوان سنت نظری مجزا ظاهر شد . از این منظر، رسانه ها مواد لازم برای ایجاد هویت لذت و قدرت را می سازند . در نتیجه مصرف کنندگان ، تسخیر شدگان فرهنگ نیستند  بلکه کاربران فعال و منتقد فرهنگ عامه اند . کردارهای مصرف کنندگان ، سویه ای صرفاً اقتصادی ندارد بلکه با رؤیاها ، تسلی ها ، ارتباط و رویارویی ، ایماژ و هویت مربوط می شود .( موریس 1386).

فیسک ودوسرتو مصرف کنندگان را در موقعیت مقاومت در برابر صنایع فرهنگی و رسانه ای تعریف می کنند در مقابل جنکینز ، آبرکرامبی ، ولانگهرست مصرف کنندگان را اینگونه تعریف می کنند که به هنگام مصرف ، خودشان را تولید می کنند .( لافی 2007).

نظریه پُست مدرنیسم و ارتباطات ( رسانه ، تصویر و وانمایی )

مفهوم پست مدرنیسم علی رغم رواج گسترده ، مفهومی پیچیده و نامعنی است که طیف گسترده ای از رویکردهای مربوطه به رسانه ها را در بر می گیرد . لارنس کهون در اثر "از مدرنیسم تا پست مدرنیسم"
با تأکید دشوار و غامض بودن تلخیص معنای پست مدرنیسم را اذعان می کند .
پست مدرنیسم نوعاً مضامین زیر را مورد نقادی قرار می دهد :
1) حضور یا حاضر بودن ( در مقابل بازنمایی و ساختن 2) منشأ ( در مقابل پدیده ها ) 3) وحدت ( در مقابل کثر ت) 4) تعالی هنجارها ( در قابل درونی بودن آنها )
پست مـدرنیسم تلاش می کند در همه انواع فعالیت های فکری نشان دهد که آن چه دیگران آن را یک

" واحد " ، یک موجود، یا مفهوم منفرد و تام پنداشته اند یک کثرت است. دومینیک پنج ویژگی پست مدرنیسم را چنین بر می شمارد :

1. از میان رفتن تمایز بین فرهنگ و جامعه
2. تأکید بر سبک بیش از محتوا
3. از میان رفتن تمایز بین هنر و فرهنگ والا وعامه
4. به هم ریختگی کامل زمان و مکان
5. افول فرار روایت ها

پست مدرنیسم می گوید: ایمان در برابر علم و عقل زایل شده است و هیچ اشتراک نظر و باور یا اعتقاد پایدار و ثابتی در عصر حاضر وجود ندارد . ( هیچ روایت اعظم وجود ندارد) ." لیوتار ".
جیمسون پست مدرنیسم را منطق فرهنگی سرمایه داری متأخر می داند و گراسبرگ با اشاره به فرایند تجاری شدن ، پست مدرن را در تلازم و تناسب با تجارت می داند ؛ زیرا تجارت پاسخ به نیازهای مصرف کننده و تبلیغ فعالانه مد ، سبک و تنوع طلبی و لذت جویی است .

عصر مدرنِ عقلانی - خطی در حال گذر است و هیچ ارزش فرهنگی پایدار و ثابتی وجود ندارد .- تجربه و واقعیت غیر واقعی ( خیالی ) و ناپایدار است.- ویژگی های فرهنگ جدید نوظهور ، التقاطی ، شوخ و شوک آور است . فرهنگ پست مدرن، فرهنگ تجاری است و هیچ ایده سامان بخش گسترده و معتبری در باره فرهنگ و جامعه وجود ندارد . اینها تماماً از ویژگی های فرهنگ پست مدرن است .

نظریه رسانه های جدید

New Media ، مجموعه ای متمایز از فناوری ارتباطات و دارای ویژگی های مشترک دیجیتالی بودن و دسترسی گسترده شهروندان به آن برای استفاده شخصی بوده و مفهوم آن واجد معانی ذیل است.