شب عروس یا شب عرس مولانا به شب وفات مولانا جلال‌الدین محمد بلخی (مولوی) در 17 دسامبر 1273 میلادی (26 آذر) اشاره دارد. این شب در بین پیروان مولانا و دوستداران عرفان اسلامی جایگاه ویژه‌ای دارد.

چرا شب عروس؟

مولانا در دیدگاه عرفانی خود، مرگ را نه به‌عنوان پایان، بلکه به‌عنوان وصال روح با معشوق حقیقی (خداوند) می‌دانست. او لحظه مرگ را "عروسی روح با محبوب" تعبیر می‌کرد، به همین دلیل، سالگرد درگذشت او را "شب عروس" نامیده‌اند.

شب عُروس

در مکتب مولانا، "شب عُروس" (Şeb-i Arûs) به شب وفات مولانا جلال‌الدین رومی اشاره دارد، که پیروانش آن را به‌عنوان شب وصال او با معشوق الهی جشن می‌گیرند.

مولانا در نگاه عرفانی، مرگ را نه به‌عنوان پایان، بلکه به‌عنوان آغاز وصال و رسیدن به حقیقت مطلق می‌دانست. ازاین‌رو، سالگرد وفات او که در ۱۷ دسامبر ۱۲۷۳ میلادی در قونیه رخ داد، به‌عنوان جشن وصال گرامی داشته می‌شود.

هر ساله در قونیه، ترکیه، مراسم بزرگداشت شب عروس با گردهمایی عاشقان مولانا و اجرای سماع برگزار می‌شود که یکی از نمادهای پرشور عرفان مولوی است. در این مراسم، چرخش دراویش، موسیقی سنتی و اشعار مولوی، فضایی سرشار از معنویت و عشق الهی را تداعی می‌کند.

مراسم شب عروس در قونیه

هر ساله در این شب، در شهر قونیه (ترکیه)، مراسم ویژه‌ای برگزار می‌شود که شامل:

• سماع درویشان مولوی (چرخ زدن صوفیان در حالت وجد)
• شعرخوانی از مثنوی معنوی و دیوان شمس
• ذکر و نیایش

این مراسم، یکی از مهم‌ترین رویدادهای صوفیانه در جهان است و هر ساله علاقه‌مندان زیادی از سراسر دنیا را به خود جذب می‌کند.

یک بیت معروف از مولانا درباره مرگ

چون که تو از مرگ من ای دوست غمی داری
از عدمم پرس که من زنده چو جانم