- آسمونی
- مجله اینترنتی
- سالنامه
- سپندارمذگان؛ روز عشق ایرانیان

سپندارمذگان؛ روز عشق ایرانیان
سپندارمذگان، روز عشق در ایران است. روز عشق، در تمام کشورهای جهان به روز ولنتاین شناخته میشود، اما در ایران نیز روزی معادل ولنتاین وجود دارد که قدمت آن به دوران باستان برمیگردد. این روز، روزِ بزرگداشت زن و زمین، به سپندارمذگان معروف است. در آسمونی با تاریخ روز عشق سپندارمذگان (اسپندگان) همراه شما هستیم.
تاریخ سپندارمذگان 1402
سپندارمذگان امسال شنبه 5 اسفند 1402 هجری شمسی
مصادف با 24 فوریه 2024 میلادی
و برابر با 14 شعبان 1445 هجری قمری است.
سپندارمذگان چه روزی است؟
«سپندارمذگان» روز زن و زمین است (روز عشق آریایی!). روز پنجم اسفند در همه گاهشماریهای ایرانی به عنوان روز اسپندارمذگان یا روز جشن اسپندارمذ شناخته میشود. امروزه با تغییراتی که در تقویم رخ داده است، 29 بهمن را روز سپندارمذگان میدانند. در پست زیر درباره جایگاه روز عشق درایران بیشتر بخوانید:
جملات زیبای تبریک سپندارمذگان
سپندارمذ لقب ملی زمین است. یعنی گستراننده، مقدس، فروتن. زمین نماد عشق است چون با فروتنی، تواضع و گذشت به همه عشق میورزد. زشت و زیبا را به یک چشم مینگرد و همه را چون مادری در دامان پر مهر خود امان میدهد. به همین دلیل در فرهنگ باستان اسپندارمذگان را بهعنوان نماد مهر مادری و باروری میپنداشتند. داستان روز سپندارمذگان نیز همین است. مردم ایران در گذشته این روز را جشن می گرفتند. متن های زیبای تبریک سپندارمذگان را در لینک زیر مشاهده کنید:
کادوی روز عشق یا سپندارمذگان
در این روز، مردان، زنان خانواده را بر تخت شاهی مینشاندند و از آنها اطاعت میکردند و به آنان هدیه میدادند. این یک یادآوری برای مردان بود تا مادران و همسران خود را گرامی بدارند و چون یاد این جشن تا مدتها ادامه داشت و بسیار باشکوه برگزار میشد همواره این آزرم و احترام به زن برای مردان گوشزد میگردید. این جشن هیچ ارتباطی به ولنتاین ندارد. اصلیترین تفاوت ولنتاین و سپندارمذگان تاریخ آنها است. شاید هنوز دیر نشده باشد که روز عشق را از 25 بهمن (ولنتاین) به 29 بهمن یا پنجم اسفند (سپندارمذگان ایرانیان باستان) منتقل کنیم و به جای هدیه دادن در روز ولنتاین، روز سپندارمذگان را به عنوان روز عشق جشن بگیریم.
تاریخچه سپندارمذگان
جالب است بدانید که این روز در تقویم جدید ایرانی دقیقا مصادف است با 29 بهمن، یعنی تنها 4 روز پس از والنتاین فرنگی! این روز "سپندار مذگان" یا "اسفندار مذگان" نام داشته است. فلسفه بزرگداشتن این روز به عنوان "روز عشق" به این صورت بوده است که در ایران باستان هر ماه را سی روز حساب می کردند و علاوه بر اینکه ماه ها اسم داشتند، هریک از روزهای ماه نیز یک نام داشتند. به عنوان مثال، روز اول "روز اهورا مزدا"، روز دوم، روز بهمن (سلامت، اندیشه) که نخستین صفت خداوند است، روز سوم اردیبهشت یعنی "بهترین راستی و پاکی" که باز از صفات خداوند است، روز چهارم شهریور یعنی "شاهی و فرمانروایی آرمانی" که خاص خداوند است و روز پنجم "سپندار مذ" بوده است.
روز عشق در دیگر فرهنگ ها ، آیا همه کشورها روز ولنتاین را پذیرفته اند؟
-
روز عشق در چین
روز عشق فراتر از سنتی غربی است و پیش از این، در بسیاری کشورهای جهان موجود بوده است. در کشور چین، مراسمی تحت عنوان «شب هفتها» وجود دارد. برابر با افسانهای چینی، پسر گاوچران و دختر بافنده، در هفتمین روز هفتمین ماه از تقویم قمری، در آسمان با یکدیگر ملاقات کردند.
-
روز عشق در ژاپن
روایتی دیگر از این روز با اندکی تفاوت نسبت به چین، در ژاپن نیز موجود است که از آن به عنوان «تاناباتا» یاد میگردد و برابر با هفتم ژوئیه تقویم خورشیدی است.
-
روز عشق در آذربایجان
در فرهنگ آذربایجان نیز «سونای گئجه سی» یعنی شب سونای که برابر است با 31 شهریور (آخرین روز تابستان)، به عنوان روز عشق گرامی داشته میشود. در این شب که خورشید و ماه در زاویه 180 درجه و رو در روی یکدیگر قرار میگیرند به سان دو عاشق دیگر روزهای سال را در پی هم میروند و بدینسان عشق آنان جاودانه میشود.
-
روز عشق در مصر
در کشور مصر، روز عشق دیگری موجود است که برابر با چهارم نوامبر هر سال است.
-
روز عشق در کره جنوبی
در کره جنوبی، در 11 دسامبر هر سال، روزی تحت عنوان «روز پِپِرو» وجود دارد که در آن زوجهای جوان هدایایی به یکدیگر تقدیم میکنند.
-
روز عشق در ایران
در ایران باستان دو جشن از جهاتی با روز عشق مشابهت داشته است. یکی جشن مهرگان که در 16 آبان ماه برگزار میشده و در آن، مردم به یکدیگر هدیه میدادهاند و دیگر جشن اسفندگان یا سپندارمذگان بوده که در روز پنجم اسفند برگزار میشده و مردان به همسران خود هدیه داده و از آنها تجلیل میکرده و آنان را بر تخت مینشاندهاند.
گروهی نیز روز عشق را به علت ترویج مصرفگرایی تقبیح میکنند. این افراد جنبشی را ایجاد کرده و افراد را تشویق به اهدای هدایای ارزان یا رایگان میکنند. از دید برخی، در ایران نیز عشق مظهر تجملگرایی و مصرفگرایی شده است. به نظر آنها جوانان بیش از آنکه به ابراز محبت بپردازند به ارزش مادی هدایا توجه دارند؛ لذا هدیه بسیار گرانقیمت را مظهر علاقه میپندارند.
برخی از علمای مسلمان بخصوص از اهل سنت از آن رو که این یک رسم رومی و مسیحی است بزرگداشت آن را بدعت شمرده و حرام دانستهاند.
در ایران از سال 1389 تولید انواع پوستر، بروشور، جعبه و کارتهای تبلیغاتی با نمادهای قلب، نیم قلب، گل رز قرمز و هر گونه فعالیتی مبنی بر اطلاعرسانی روز ولنتاین ممنوع است و از سوی مراجع قانونی با واحدهای متخلف برخورد قانونی میشود. گروهی دیگر به جای ولنتاین، جشن اسفندگان که برگرفته از آیینهای ایرانی است و در روز پنجم اسفند (اسفندروز از اسفندماه) برگزار میشود، را به جای روز ولنتاین پیشنهاد میکنند با این وجود، ولنتاین در میان بسیاری از جوانان ایرانی محبوب است و آن را گرامی میدارند.
-
روز عشق در عربستان سعودی
در عربستان سعودی فروش محصولات مربوط به روز ولنتاین مانند گل رز در سال 2002 و 2008 ممنوع شد و پلیس مذهبی این کشور از مغازهداران خواست تا چنین چیزهایی را به فروش نرسانند.
-
روز عشق در مالزی
در مالزی برخی مقامات حکومتی و مذهبی بهدلیل نامتناسب بودن جشن ولنتاین با فرهنگ مسلمانان آن کشور، تلاش کردهاند مردم را از برگزاری مراسم روز عشق نهی کنند. در چند ایالت مالزی، مقامات در صدد وضع قوانینی هستند که مانع از برقراری رابطهٔ جنسی ـ پیش از ازدواج ـ میان دخترها و پسرهای مجرد در هتلها شوند. اما برخی برگزاری این جشن را بیضرر میدانند.
-
روز عشق در پاکستان
مقامات حکومتی و قضایی کشور پاکستان روز ولنتاین را فرهنگی غربی دانسته، آن را مغایر با آداب و فرهنگ پاکستان خواندهاند و برگزاری هر گونه مراسم و گرامیداشت این روز را ممنوع اعلام کردند.