- آسمونی
- مجله اینترنتی
- وبگردی
- زندگی در قرقیزستان چگونه است؟
زندگی در قرقیزستان چگونه است؟
قرقیزستان کشوری بکر و منحصربهفرد با مردمانی مشهور به مهماننوازی هست که در آسیای مرکزی قرار دارد. این روزها با دریافت ویزای قرقیزستان میتوانید مهمان سرزمین شگفتانگیزی باشید که روزگاری بخشی از جاده ابریشم بوده است.
یورت، خانهای مدور و قابل حمل
خورشیدی با چهل پرتو نور و دایرهای با شش خط که همدیگر را در میان قطع کردهاند، نماد میانی پرچم قرقیزستان است. چهل پرتو نور برگرفته از تاریخ چهل قومی هست که سالها قبل برای پسگرفتن سرزمینهایشان با هم متحد شدند. دایره در میان آن هم ترسیمی از طرح سقف خانههای مردم قرقیز است که به آن یورت میگویند.
ساختمان یورت
یورتها چادرهایی مدور و قابل حمل هستند که مردم کوچنشین را از سرمای کوهستان و گرمای دشت محافظت میکنند.
اسکلت آن از چوبهای محکم و سبکی مانند بید، صنوبر، توس و بامبو ساخته میشود. نمدی که دورتادور اسکلت را با آن میپوشانند نیز نتیجه چیدن پشم گوسفندان است. در نهایت برای اینکه خانه را از نفوذ آب باران و برف در امان نگه دارند با پارچهای برزنتی آن را میپوشانند. تاج یورت که پیچیدهترین قسمت آن است یک پنجره مشبک باز رو به آسمان و محلی برای عبور دودکش اجاق است.
در یورتها باید به سمت جنوب قرار بگیرد. شمال یورت که مقدسترین محل است، محل نشستن بزرگان قوم است. درصورتیکه اهالی یورت مسیحی، بودایی یا مسلمان باشند، محرابی در آنجا قرار میگیرد. در حالی که نیمه غربی یورت متعلق به مردان است، نیمه شرقی آن متعلق به زنان و محل کار آنان است.
از یک کاسه شیر مادیان تا کاسههای نودل و برنج
قرقیزستان سرزمین اقوام و فرهنگهای مختلف است. از قرقیز گرفته تا دونگان، ازبک، تاجیک، روس و اویغور همگی در میان دشتها و کوهستانها در کنار هم زندگی میکنند؛ و این نشانهای از سفرهای گسترده با غذاهای رنگارنگ است.
کیمیز
کیمیز نوشیدنی سنتی این سرزمین، نتیجه همزیستی مردم این کشور با اسبها است. خوردن شیر تخمیر شده مادیان، فرصتی است که هرگز در سفر به این کشور از دست نخواهید داد. از هر کوچه و خیابانی که بگذرید حتما کسی را پیدا خواهید کرد که کاسهای از آن را به شما بدهد.
کیمیز به واسطه تخمیری بودنش مزهای ترش دارد، طعمی شبیه به ترکیب آب میوههای سیب و گلابی. این نوشیدنی سنتی خاصیت درمانی نیز دارد. کافیست بعد از خوردن غذاهای سنگینی مانند بشبارمک از آن بنوشید تا سیستم گوارشیتان سبک شود و نفسی تازه کند.
آشلیانفو
در روزهای گرم تابستان خوردن سوپ نودل سرد آشلیانفو میتواند راهی برای فرار از گرما باشد. این غذا از دو مدل مختلف رشته پخته میشود. رشتههای شبیه به اسپاگتی که ماده اولیه آنها نشاسته گندم است و رشتههای ژلهای که از نشاسته برنج درست شدهاند.
رشتههای آماده شده در سوپی از ترکیب گوجهفرنگی، سیر تازه، فلفلدلمه، انواع سبزیجات و کمی سرکه ریخته میشوند. در نهایت روی آن را با خمیر فلفلقرمز و کمی گشنیز تزیین میکنند؛ و بهاینترتیب کاسه سوپ نودل سرد آشلیانفو آماده خوردن میشود. آشلیانفو را هم مانند کیمیز میتوانید در هر خیابانی که در آن رستوران وجود دارد پیدا کنید؛ با این وجود سعی کنید خوردن این غذا را در رستورانهای محلی امتحان کنید.
گنفن
خوراک گنفن نهتنها یکی از مشهورترین دستورهای غذایی قوم دونگان به حساب میآید، بلکه در سراسر زمین طرفداران خودش را دارد. خوراک این غذا ترکیبی از گوشت گاو تفت داده شده در سس سویا بههمراه پیاز، گوجهفرنگی، کاهوی چینی، فلفل تند، فلفلدلمه و چند حبه سیر است. بعد از آمادهشدن خوراک آن را روی برنج ریخته و میخوردند.
آدابوسنت مردم قرقیزستان
از قدیم کوچنشینی سبک زندگی مردم این دیار بوده است. حتی حالا که برخی مردم شهرها را برای سکونت انتخاب کردهاند و عدهای دیگر در مکانهای دائمی در یورتها زندگی میکنند، مردمانی هستند که کوچنشینی میکنند. خانواده ستونفقرات زندگی در کوچنشینی بوده است. امروزه آدابوسنتی که حول محور خانواده باشد نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است.
تولد
در گذشته میان این مردم، زایمان فرآیند ترسناک و خطرناکی بهحساب میآمد؛ حتی زمانیکه کودک به دنیا میآمد، هیچکس مطمئن نبود که او زنده خواهد ماند. همین امر باعث بهوجودآمدن سنتهایی در جهت تضمین سلامتی و عمر طولانی کودک شده بود. البته بیشتر این سنتها مربوط به زمانی پیشاز ظهور اسلام در میان این مردم بوده است.
ماما، تناسخ الهه زمین
در فرهنگ کوچنشینان قرقیزستان، ماما بهعنوان تناسخ الهه زمین، یومایئنه، محافظ مادران و نوزادان بود. مردم هم با دادن هدیههای گرانبهایی مانند پوست گوسفند یا بهترین قسمت گوشت از او تشکر میکردند. او نیز بعد از تولد نوزاد با خواندن وردها و انجام جادوهای مختلف او را از آسیب شیاطین در امان نگه میداشت.
جشن گهواره
زمانیکه قرار بود برای اولین کودک را درون گهواره بگذارند، جشن بیشیکتوی یا گهواره را برگزار میکردند. یک پیرزن از اهالی قوم با این امید که عمر کودک به بلندای عمر او است، این وظیفه را به عهده میگرفت. او کودک شیرخواره را قنداق میکرد و درون گهواره قرار میداد.
اولین قدمها
جشن ُشُکیسو یا همان "به من نشان بده" با اولین قدمهای کودک برگزار میشد. پاهای کودک را با طنابهای سفید و سیاه که استعاره از خوبی و بدی دارد، میبستند. مهمانهای حاضر در جشن با همدیگر مسابقه میدادند و کسی که برنده میشد طنابها را از پای کودک باز و به او در راه رفتن کمک میکرد. برخلاف خیلی از مراسمها، این جشن هنوز هم در میان اهالی قرقیزستان برگزار میشود.
مرگ
برگزاری مراسم تشییع جنازه در فرهنگ قرقیزستان اغلب ترکیبی از سنتهای اسلامی و پیش از اسلام است. در قدیم، زمانی که فردی در آستانه مرگ قرار داشت، از ملای قوم میخواستند تا بالای سرش حاضر شود و برای آرامش دعا کند. بعد از مرگ فرد نیز با برافراشتن پرچمی بر بالای یورت خبر درگذشت او را به دیگران اعلام میکردند؛ پرچم قرمز برای فرد جوان، پرچم سیاه برای فرد بزرگسال و پرچم سفید برای فرد کهنسال.
برای ادای احترام به فرد درگذشته جسد او را تا سهروز در یورت میگذاشتند. زنان در داخل یورت با گریه و خواندن آواز به عزاداری مشغول میشدند و مردان نیز در بیرون یورت حضور داشتند. روز سوم با شستن جسد فرد درگذشته و خواندن نماز بر جنازهاش او را تشییع میکردند.
فرصت کسب تجربههای شگفتانگیز با فلای تودی
کوهها و دریاچهها، زندگی در فضای شهری یا زیستن در یورت، غذاهای مختلف و رنگارنگ، آبوهوای معتدل بهار و تابستان یا پربرف زمستان و جشنوارههای اقوام مختلف فرصتهای بیشماری را برای تفریح فراهم میکنند. فرصتهایی مانند کوهنوردی، اسکی، دوچرخهسواری در کوهستان، اسبسواری در دشتهای وسیع، اقامت در یورت کنار دریاچه ایسیککول و سونکول، کایاکسواری در دریاچه، دیدن آسمان شب، خرید از فروشگاههای بزرگ و بازارهای محلی و خوردن غذا در خانه اقوام مختلف. اگر اهل سفر به مناطق هیجانانگیز و چالشبرانگیز هستید و میخواهید تجربههای جدیدی برای خودتان بسازید، دریافت ویزا و سفر به این کشور را از دست ندهید. برای چیدن مقدمات این سفر کافی است همین حالا وبسایت فلای تودی شوید.
