نقد فیلم جوجه تیغی با موضوعی حساس

جوجه تیغی فیلمی است به نویسندگی مصطفی زندی و سجاد پهلوان زاده به کارگردانی مستانه مهاجر

در این مطلب می خوانید : [بستن]

- نقد فیلم جوجه تیغی
- عکس های بازیگران فیلم جوجه تیغی

پنجشنبه ۲۵ مرداد ۱۴۰۳
نویسنده: چکاوک شیرازی

جوجه تیغی با موضوعی حساس

نقد فیلم جوجه تیغی

فیلم موضوع حساس و قابل تاملی دارد. داستان در مورد زنی است که سودای ریاست جمهوری را در سر می پروراند و در این راه با مشکلاتی مواجه می شود.
پیرنگ اصلی در مورد زنی به نام ماهی است که می خواهد رییس جمهور شود. اما داستان به آن اندازه کافی نیست که بتواند نزدیک به دو ساعت مخاطب را با خود همراه کند. پس به یک پیرنگ فرعی نیاز است که نویسندگان آن را در داستانشان قرار داده اند. این کار به درستی هم صورت گرفته زیرا یکی از خصایص پیرنگ فرعی مربوط بودنش به پیرنگ اصلی است. در این فیلم مخاطب در حالی که داستان ماهی را دنبال می کند به پسر و برادر او می رسد که برای انجام ماموریتی با یکدیگر همکاری می کنند. اما از جایی این پیرنگ فرعی به پیرنگ اصلی غلبه می کند و از آن پیشی می گیرد به گونه ای که مسئله ریاست جمهوری ماهی در درگیری های پسر و برادرش کم رنگ می شود. چیزی که داستان را جذاب کرده پرداختن به مردانی است که هر کدام نماینده ی بخشی از جامعه ی خود هستند همچنین نشان دادن این که ایده ها و عقایدشان در مواجه با زنان چگونه است. هر یک با توجه به عقایدشان چگونه با زنان برخورد و رفتار می کنند و با وجود ضعف هایشان چطور هم به زنانی پرقدرت توجه دارند و هم می خواهند مانعی برایشان باشند. چنین پارادوکسی را به راحتی در سطح جامعه می توان یافت. نکته ی حائز اهمیت این است که مشاغلی که برای این مردان انتخاب شده در تضاد با نوع برخوردشان با زنان قرار می گیرد. آن ها در جایگاه و شغل خود انسان های موفقی هستند اما همچنان خودخواهند و نگاهی از بالا به پایین به زنان دارند. همسر ماهی سیاست مدار کهنه کاری است که ریاست جمهوری همسرش را برنمی تابد اما هرگز موفق نمی شود که او را از این تصمیم منصرف کند. برادرش کلا انسان زن گریزی است که خیلی زود دل به یکی از آن ها می بازد و برادر ماهی که سرگرد است و طبیعتا با موارد خطرناک زیادی دست و پنجه نرم کرده اما یارای ارتباط برقرار کردن با زن مورد علاقه اش را ندارد. همه این ها در حالی که نمی‌ توانند بدون آن زنان قدرتمندی‌ که عاشقشان هستند زندگی کنند اما تمام تلاششان را می کنند تا یکی از آن ها را از رسیدن به خواسته اش منصرف کنند. همه ی این ها در ژانری کمدی اتفاق می افتد که باعث می شود زهر تلخی نگاه غالب جامعه به زنان گرفته شود اما، همچنان همه ی ما می دانیم که زنان این جامعه چه انرژی مضاعفی صرف می کنند تا به خواسته هایشان برسند و بنابراین اگر بانویی در جایگاه خوب اجتماعی قرار گرفته باید به احترامش ایستاد.
فیلم با وجود داستان خوبش خلاهایی داشت که مخاطب را راضی نمی کرد. کاملا درست است که قدرت داستان را صرف پیرنگ های فرعی نمی کنیم اما این داستان نه پیرنگ اصلی قدرتمندی داشت نه پیرنگ فرعی آن. در پلات فرعی همه چیز بسیار با عجله پیش می رفت. البته به جز پیرنگی که مربوط به برادر ماهی و رابطه اش با پزشکش می شد که خوب از آب درآمده بود. اما در مورد یوسف ( پسر ماهی) بیشتر به جذابیت بصری توجه شده بود زنان زیبایی که در کنار یک مرد جذاب مشغول به کاری جذاب تر ( مدلینگ ) هستند می تواند تصاویر چشم نوازی بیافریند اما این زیبایی به تنهایی کافی نیست. به راحتی می شد نقش دو نفر از آن ها را ندیده گرفت یا رفتنشان به استادیوم برای تماشای فوتبال که به نظر می رسید تنها اشاره ای است به محرومیت زنان از تماشای فوتبال که نیازی هم به آن همه شلوغی نداشت. البته طبیعتا چون پیرنگ فرعی بود ، مگر این که کارگردان خواسته باشد داستانش چند قهرمان داشته باشد که باز هم هیچ کدام، به دلیل ضعف فیلم نامه، قهرمان واقعی نبودند.
اما پایان بندی داستان، همان طور که قبلا ذکر شد پیرنگ فرعی به پیرنگ اصلی پیشی گرفته بود و در جایی حتی هدف اصلی قهرمان پیرنگ اصلی گم شد و او به جای این که به دنبال حل مشکلات خودش باشد تصمیم می گیرد برای برادر و پسرش به خواستگاری برود. پس چنین انتظاری را در مخاطب ایجاد می کند که پایان این پیرنگ، پایانی دلخواه باشد که این اتفاق نمی افتد. بار دیگر توجه مخاطب به پیرنگ اصلی جلب می شود به امید این که در آنجا نیازهایش را ارضا کند. اما آن جا هم با در بسته مواجه می شود و بدون آن که نقطه ی اوجی را در داستان لمس کند در حالی که قصه همچنان تخت و سطحی پیش می رود با پایانی مواجه می شود که ظاهرا قرار است یک پایان باز باشد اما با تعریف یک پایان باز فاصله ی زیادی دارد. قرار است در پایان باز، بعد از تمام شدن فیلم مخاطب به سرنوشت کاراکترها فکر کند نه این که کلا متوجه نشود که چه اتفاقی افتاده است.
رها کردن مخاطب در چنین حالی اجحافی است که سازندگان فیلم در حق خودشان می کنند زیرا قطعا در قضاوت مخاطب در مورد کارهای بعدیشان موثر است.