- آسمونی
- مجله اینترنتی
- مالی و سرمایه
- دانستنی تجارت
- ممیزی انرژی چیست؟
ممیزی انرژی چیست؟
آسمونی : میتوان به تعبیری ممیز انرژی را پزشک صنعت نامید. ممیزی انرژی به طور کلی تحلیل و پردازش اطلاعات انرژی برای یک کارخانه، پیدا کردن گلوگاههای انرژی در کارخانه و یافتن پارامترهایی است که به ما کمک میکند مصرف انرژی را در کارخانه پایین بیاوریم.
این فرایند شامل بررسی روند مصرف از گذشته تا حال، اندازهگیری پارامترهای انرژی و در نهایت تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده میباشد. اطلاعات انرژی گذشته در یک کارخانه میتواند کمک زیادی به ممیزی انرژی بکند. حتی بدون وارد شدن به کارخانه و با بررسی روند سه سال تولید و مصرف انرژی در یک کارخانه و چند پرسش ساده از کارشناسان هر بخش میتوان راهی کم هزینه یافت .
مثلاً رساندن تولید به ظرفیت اسمی که مصرف انرژی و هزینهها را تا حد زیادی کاهش دهد.
به طور کلی راهکارهایی که ارائه میشود به دو بخش مکانیکی و برقی تقسیم میگردند. از دید هزینه هم میتوان سه نوع روش بدون هزینه، کمهزینه و پرهزینه را در نظر گرفت.
ممیزی انرژی در سه مرحله انجام میگیرد :
1- در مرحله اول با بازدید از کارخانه میتوان تشخیص داد که کجا مشکل دارد.
مثلاً از دود اگزوز میتوان فهمید که بویلر خوب کار نمیکند.
2- در مرحله دوم اندازهگیری نیز وجود دارد که تجهیزات اندازهگیری در کارخانه نصب میگردد و با کمک آنها مصارف انرژی اندازهگیری میگردد.
3- در مرحله سوم وارد جزئیات کار میشویم و راندمان تجهیزات را نیز مورد بررسی قرار میدهیم.
اهمیت اجرای این راهکارها را میتوان از سه جهت مورد توجه قرار داد :
1 ـ کاهش هزینه برای کارخانهها
2 ـ کاهش مصرف انرژی (با توجه به اینکه یارانه زیادی بابت انرژی در کشور پرداخت میشود.)
3 ـ کاهش آلودگی محیط زیست
تاریخچه ممیزی انرژی در دنیا
بهینهسازی و توجه به مدیریت انرژی از دهة 70 و همراه با بحران نفت مورد توجه قرار گرفت. پیشرفت غرب در این زمینه بهگونهای بود که از سال 1975 تا 1980 توانستند فقط یک درصد از مصرف انرژی را کاهش دهند. از سال 1980 تا 1985 این کاهش به 15 تا 20 درصد رسید.
در سالهای اول مشکلات بررسی شد و قوانین مورد نیاز وضع گردید. از جمله این قوانین میتوان به قوانین مالیاتی اشاره کرد.
درحال حاضر غرب به جایی رسیده است که برای صرفهجویی در انرژی نیاز به هزینههای بسیار بالایی دارد، یعنی تکنولوژی مورد استفاده توسط کشورهای پیشرفته در حال حاضر حداکثر بازدهی را دارد.
بنابراین اگر بخواهند تکنولوژی بهتری را استفاده کنند باید سرمایهگذاری زیادی انجام دهند. قوانین سازمانهای بین المللی نیز آنها را مجبور به کاهش مصرف و در نتیجه کاهش آلایندهها کرده است. به همین علت کشورهای پیشرفته به فکر افتادهاند که طرحهای بهینهسازی را در کشورهای در حال توسعه انجام دهند و نیز تکنولوژیهای پرمصرف را به این کشورها منتقل کنند.
از طرف دیگر چون مسئله محیط زیست هم مطرح میباشد و یک بحث جهانی است، بنابراین کاهش مصرف در کشورهای در حال توسعه به نفع کشورهای پیشرفته نیز خواهد بود. به هین منظور ژاپن در سال آینده 2،1 میلیون دلار در ایران برای بهینهسازی مصرف انرژی سرمایهگذاری خواهد کرد.
شاخص مصرف انرژی
برای هر صنعت خاص، پارامتری تحت عنوان شاخص مصرف انرژی ( Speciefic Energy Consumption ) یا SEC تعریف و محاسبه میگردد. شاخص مصرف انرژی نشاندهندة مقدار انرژی مصرفی به ازای واحد محصول تولیدی است.
به عنوان مثال انرژی مصرفی برای تولید یک تن فولاد یا آلومینیم یا یک متر پارچه، نشان دهنده شاخص مصرف انرژی هر کدام از این تولیدات میباشد. شاخص یاد شده هم برای داخل کشور و هم کشورهای صنعتی محاسبه میگردد. بعضی از این شاخصها به عنوان یک شاخص بینالمللی شناخته شده است.
به عنوان مثال در دنیا حدود 90 کیلووات ساعت الکتریسیته به ازای تولید یک تن سیمان مصرف میشود. در اوایل سال 75 این مصرف در ایران حدود 140 کیلووات ساعت به ازای یک تن سیمان تولیدی بود که درحال حاضر به 117 کیلووات ساعت رسیده است. بنابراین اولین قدم در آوردن "شاخص مصرف انرژی" در داخل و مقایسة آن با کشورهای صنعتی بود.
درمرحله بعد در هر یک از صنایعی که مد نظر بود، میانگین ( Average ) شاخص مصرف انرژی را بر اساس تولید انجام گرفته محاسبه کردیم.
مثلاً در 40 کارخانه که یک محصول تولید میکنند بررسی انجام شد و میانگین مصرف انرژی تعیین گردید. در بین این کارخانجات تعدادی بالای این میانگین هستند و تعدادی زیر میانگین قرار دارند. در مورد آنهایی که بالای میانگین هستند، پیشنهاد داده شد تا خود را به این میانگین برسانند و در مرحله بعد سعی شد به طور مدام این میانگین تا حد رسیدن به میانگین جهانی کاهش داده شود.