- آسمونی
- مجله اینترنتی
- دکوراسیون و معماری
- دانستنی معماری
- سرامیک چیست؟
سرامیک چیست؟
- - سرامیک چیست؟
- - پیشینه سرامیک
- - ریشه واژه سرامیک
- - طبقه‌بندی سرامیک ها
- - سرامیک‌های اکسیدی را از لحاظ ساختار فیزیکی می‌توان به شکل زیر طبقه‌بندی کرد:
- - انواع سرامیک ها
- - سرامیک‌های سنتی
- - سرامیک‌های مدرن
- - سرامیک‌های اکسیدی
- - سرامیک‌های غیراکسیدی
- - نیتریدها
- - کاربیدها
- - اهمیت نوع کاشی ازنظر نفوذپذیری
- - صنعت سرامیک
- - خواص برتر سرامیک‌ها نسبت به مواد دیگر
- - کاربردهای مختلف مواد سرامیکی
- - الکتریکی و مغناطیسی
- - نوری
- - حرارتی
- - شیمیایی و بیوشیمیایی
- - فناوری هسته‌ای
- - تفاوت کاشی و سرامیک
- - یک قطعه کاشی از دو قسمت تشکیل می‌شود:
سرامیک یکی از موادی است که در صنایع مختلف از آن استفاده های زیادی می شود. برای آشنایی بیشتر با سرامیک، این بخش آسمونی را تا پایان دنبال نمایید چرا که به معرفی کامل سرامیک می پردازیم.
سرامیک چیست؟
آسمونی : به مواد (معمولاً جامد)ی که بخش عمدهٔ تشکیل دهندهٔ آنها غیرفلزی و غیرآلی باشد، سرامیک گفته می‌شود؛ و همین‌طور اکسیدهای فلزی. همچنین بر اساس برخی تعاریف، از منظر شیمیایی به موادی که از مخلوط خاک رس با ماسه و فلدسپار در دمای زیاد تشکیل شده و به صورت توده‌ای شیشه مانند در می‌آیند و نیز تقریباً گداز ناپذیر و غیر حلال و بسیار سخت هستند، سرامیک گفته می‌شود.
این تعریف نه‌تنها سفالینه‌ها، پرسلان (چینی)، دیرگدازها، محصولات رسی سازه‌ای، ساینده‌ها، سیمان و شیشه را در بر می‌گیرد، بلکه شامل آهنرباهای سرامیکی، لعاب‌ها، فروالکتریک‌ها، شیشه-سرامیک‌ها، سوخت‌های هسته‌ای … نیز می‌شود.
پیشینه سرامیک
برخی آغاز استفاده و ساخت سرامیک‌ها را در حدود 7000 سال ق.م. می‌دانند در حالی که برخی دیگر قدمت آن را تا 15000 سال ق. م نیز دانسته‌اند. ولی در کل اکثریت تاریخ‌نگاران بر 10000 سال ق. م اتفاق نظر دارند. (بدیهی است که این تاریخ مربوط به سرامیک‌های سنتی است)
ریشه واژه سرامیک
آسمونی : واژهٔ سرامیک از واژهٔ یونانی کراموس (κεραμικός) گرفته شده‌است که به معنی سفال یا شیء پخته‌شده‌است.
طبقه‌بندی سرامیک ها
آسمونی : سرامیک‌ها از لحاظ کاربرد به شکل زیر طبقه‌بندی می‌شوند:
- سرامیک‌های سنتی (سیلیکاتی)
- سرامیک‌های مدرن (مهندسی)
- سرامیک‌های اکسیدی
- سرامیک‌های غیر اکسیدی
سرامیک‌های اکسیدی را از لحاظ ساختار فیزیکی می‌توان به شکل زیر طبقه‌بندی کرد:
- سرامیک‌های مدرن مونولیتیک (یکپارچه)
- سرامیک‌های مدرن کامپوزیتی
انواع سرامیک ها
سرامیک‌های سنتی
آسمونی : این سرامیک‌ها همان سرامیک‌های سیلیکاتی هستند. مثل کاشی، سفال، چینی، شیشه، گچ، سیمان و …
سرامیک‌های مدرن
آسمونی : این فرآورده‌ها عمدتاً از مواد اولیهٔ خالص و سنتزی ساخته می‌شوند.
این نوع سرامیک‌ها اکثراً در ارتباط با صنایع دیگر مطرح شده‌اند.
سرامیک‌های اکسیدی
آسمونی : برخی از پرکاربردترین این نوع سرامیک‌ها عبارت‌اند از:
- برلیا (BeO)
- تیتانیا (TiO2)
- آلومینا (Al2O3)
- زیرکونیا (ZrO2)
- منیزیا (MgO)
سرامیک‌های غیراکسیدی
آسمونی : این نوع سرامیک‌ها با توجه به ترکیبشان طبقه‌بندی می‌شوند که برخی از پرکاربردترین آنها در زیر آمده‌اند:
نیتریدها
- BN
- TiN
- Si3N4
- GaN
کاربیدها
- SiC
- TiC
- WC
و…
اهمیت نوع کاشی ازنظر نفوذپذیری
آسمونی : موضوع میزان جذب آب کاشی بیشتر در دو حالت لازم است موردتوجه قرار گیرد:
اول در مورد مکان‌های مرطوب مانند دستشویی و حمام، چراکه آب جذب‌شده بستر مناسبی را برای رشد و تکثیر باکتری‌ها فراهم می‌کند.
دوم در مورد مناطق سرد، به دلیل یخ‌زدگی آب جذب‌شده در کاشی که باعث ترک آن می‌شود.
صنعت سرامیک
بازار سرامیک‌های پیشرفته در ایالات متحده آمریکا در سال 1998 نزدیک به 705 میلیون دلار بود که در سال 2003 به 11 بیلیون دلار رسید.
خواص برتر سرامیک‌ها نسبت به مواد دیگر
- دیرگدازی بالا
- سختی زیاد
- مقاومت به خوردگی بالا
- استحکام فشاری بالا
کاربردهای مختلف مواد سرامیکی
آسمونی : در زیر کاربردهای رایج مواد سرامیکی به همراه چندنمونه از مواد رایج در هر کاربرد آورده شده‌است:
الکتریکی و مغناطیسی
- عایق‌های ولتاژ بالا (AlN- Al2O3)
- دی الکتریک (BaTiO3)
- پیزوالکتریک (ZnO- SiO2)
- پیروالکتریک (Pb(ZrxTi1-x)O3))
- مغناطیس نرم (Zn1-xMnxFe2O4)
- مغناطیس سخت (SrO.6Fe2O3)
- نیمه‌رسانا (ZnO- GaN-SnO2)
- رسانای یونی (β-Al2O3)
- تابانندهٔ الکترون (LaB6)
- ابررسانا (Ba2LaCu3O7-δ)
- سختی بالا
- ابزار ساینده، ابزار برشی و ابزار سنگ‌زنی (2O3TiN-Al)
- مقاومت مکانیکی (SiC- Si3N4)
نوری
- فلورسانس (Y2O3)
- ترانسلوسانس (نیمه‌شفاف) (SnO2)
- منحرف‌کنندهٔ نوری (PLZT)
- بازتاب نوری (TiN)
- بازتاب مادون قرمز (SnO2)
- انتقال دهندهٔ نور (SiO2)
حرارتی
- پایداری حرارتی (ThO2)
- عایق حرارتی (CaO.nSiO2)
- رسانای حرارتی (AlN - C)
شیمیایی و بیوشیمیایی
- پروتزهای استخوانی P3O12(Al2O3.Ca5(F,Cl))
- سابستریت (TiO2- SiO2)
- کاتالیزور (KO2.mnAl2O3)
فناوری هسته‌ای
- سوخت‌های هسته‌ای سرامیکی
- مواد کاهش‌دهندهٔ انرژی نوترون
- مواد کنترل‌کنندهٔ فعالیت راکتور
تفاوت کاشی و سرامیک
یک قطعه کاشی از دو قسمت تشکیل می‌شود:
- قطعه سفالی که قسمت اصلی و استخوان‌بندی کاشی را تشکیل می‌دهد.
- لعاب روی آن که ماده‌ای است شیشه‌ای و قسمت رویی آن را تشکیل می‌دهد. حال به کاشی ای که لعاب روی آن از جنس سرامیک باشد، کاشی سرامیکی یا سرامیک (در بازار) گفته می‌شود. به مواد غیرآلی غیرفلزی جامد اصطلاحاً سرامیک گفته می‌شود.
- استحکام: کاشی به دلیل ظریف بودن و وزن پرسی کمتر دارای استحکام کمتری است و در بدنه استفاده می‌شود، ولی سرامیک به دلیل پرس سنگین تر و سطح استحکام بالا در کف استفاده می‌شود.
