- آسمونی
- مجله اینترنتی
- مناسبت های روز
- 29 نوامبر، جمعه سیاه
29 نوامبر، جمعه سیاه
روز جمعه سیاه - Black Friday
در واقع جمعهٔ سیاه، یک روز تعطیل نیست، اما اکثر شرکتها این اجازه را به کارکنان خود میدهند که این روز را مرخصی گرفته و به خرید سال نو بپردازند. سالها است که این روز، شلوغترین روز برای فروشندهها است. هر چند آمریکای شمالی محل اصلی رخداد این سنت است، اما همچون بسیاری از سنتهای دیگر این منطقه، این سنت نیز به کشورهای دیگر سرایت کردهاست. این روز به قدری اهمیت دارد که فروشگاهها قبل از ساعت 4 صبح کار خود را آغاز کرده و مردم از همان زمان برای خرید به فروشگاه هجوم میآورند و باید تا قبل از آغاز شب خرید کرده باشند.
تاریخچه
قرنها است که صفت سیاه در فرهنگهای مختلف برای توصیف رویدادی بدشگون استفاده میشد. در تاریخ آمریکا، عبارت «جمعه سیاه» به رسوایی بازار طلا، در روز 24 سپتامبر سال 1869 اشاره دارد. پس از پایان جنگ داخلی آمریکا، بین ایالات متحده آمریکا و ایالات مؤتلفه آمریکا، نوبت به دوران دوازده ساله بازسازی آمریکا رسید. بدین ترتیب، ایالتهای شکست خورده جنوبی، مورد بازسازی ایالتهای شمالی پیروز قرار گرفتند. دو تن از زمین خواران آن دوره به نام جِی گولد (Jay Dick) و جیمز فیسک (James Fisk) به واسطه خریدهای عمده در مدتی کوتاه، انحصار موقت طلا را به دست گرفتند. آنها از این طریق سود کلانی به دست آوردند. دولت وقت که بهموقع متوجه این سوءاستفاده نشد، حجم طلای بالایی را روانه بازار کرد تا قیمت از دست رفته ثابت شود. اما در نهایت، زندگی بسیاری ویران شد، و از آن روز به نام جمعه سیاه یا بلک فرایدی یاد میشود.
اولین کاربرد واژه بلک فرایدی
از اولین کاربردهای ثبتشده عبارت بلک فرایدی، میتوان به مجله (Factory Management and Maintenance) در نوامبر سال 1951 اشاره کرد. در آن دوران کارگران به صورت دسته جمعی با همدیگر توافق میکردند، و به بهانههای مختلف مرخصی میگرفتند. بدین ترتیب، فردای روز عید شکرگزاری (روز جمعه) به کارخانهها نمیرفتند، و تعطیلاتی چهار روزه داشتند. (پنجشنبه، جمعه، شنبه و یکشنبه). اما مثل بسیاری از کلمات دیگر زبان انگلیسی، کار برد عبارت بلک فرایدی به این صورت جا نیفتاد.