ریتون یا تکوک از وسایل پرکاربرد دوران باستان بود و در تمدن های مختلف می توان ظروف فراوانی را دید که انتهای آنها به سر جانورانی مانند شیر، گاو، عقاب یا بزکوهی ختم می شد. آنچه در تمام ریتون ها مشترک است، ترکیب دو ویژگی مختلف از دو حیوان در آنها بود. مثلا بزها و گاوهای بالدار یا انسانی با بدن شیر و...

سرستون های تخت جمشید یکی از معروف ترین نمونه های این جانوران ترکیبی است که آنها را گریفین یا شیردال نیز می نامند.

در گورستان هفت برادران ناحیه کوبانی واقع در روسیه جنوبی ریتونی مربوط به قرن پنجم قبل از میلاد یافت شده که ارتفاع آن ۳۶ سانتی متر و سری به شکل بز بالدار دارد. تمام بخشهای بدن این بز به شکلی کاملا طبیعی ساخته شده اما در همان حال با قرار دادن یک جفت بال در ناحیه شانه حیوان، به آن صورت اساطیری بخشیده اند.

این اثر کار هنرمندان سکایی است و از ویژگی های بارز هنر سکایی- ایرانی تأکید بر نقش حیوانات است. بسیاری از آثار سکایی از جمله همین بز بالدار، قرنها بعد در گورهای پادشاهان و شاهزادگان سکایی کشف شده است. پادشاهان سکایی سفارش های خود را به کارگاههای هنری ایالت ها یا ساتراپهای یونانی نشین در سواحل شمالی دریای سیاه می دادند و این کارگاهها اشیای تجملی و زینتی مورد نظر را به سبک هخامنشی ساخته و به آنان عرضه می کردند.

اما چرا چنین ظروفی در آن زمان ساخته می شدند؟ ایرانیان در دوران کهن بر این باور بودند که با ساخت چنین ساغرهایی، قوه ی جانور با نوشیدن مایع داخل ظرف به داخل بدن آنان منتقل می شود و چنین بود که ساخت ریتون ها رونق گرفت و برخی از آنها به زمان حال و موزه های امروزی رسید.