اصلاح طلبان چه کسانی هستند؟

اصلاح طلبان، یکی از دو جناح و جریان سیاسی اصلی در بین گروه‌های داخل حکومت ایران به‌شمار می‌رود. این جناح...

اصلاح طلبان، یکی از دو جناح و جریان سیاسی اصلی در بین گروه‌های داخل حکومت ایران به‌شمار می‌رود. این جناح پس از واقعه دوم خرداد خود را اصلاح‌طلب نامیدند. آسمونی در این بخش به معرفی حزب اصلاح طلبان می پردازد.

اصلاح طلبان چه کسانی هستند؟

پس از ریاست‌جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی در سال 1368 و با پیروزی در انتخابات هفتمین دورهٔ ریاست جمهوری سال 1376 و ریاست‌جمهوری سید محمد خاتمی با بیش از 20میلیون رأی، اصلاح‌طلبان توانستند وارد عرصهٔ حاکمیت شوند و پس از آن اکثریت مجلس ششم و نخستین شورای شهر تهران را نیز به دست آوردند. این جریان به دلیل پیروزی در انتخابات دوم خرداد به جبههٔ دوم خرداد مشهور گشت و هشت سال کنترل دولت و همچنین چهار سال اکثریت نمایندگان مجلس ششم را در اختیار داشت. افول قدرت اصلاح‌طلبان و قدرت گرفتن اصولگرایان از انتخابات شوراهای دوم در سال 1381 آغاز شد و سپس انتخابات مجلس هفتم در نهایت پیروزی محمود احمدی‌نژاد در انتخابات نهمین دورهٔ ریاست جمهوری در سال 1384 به اوج رسید. با انتخابات یازدهمین دورهٔ ریاست جمهوری سال 1392 و پیروزی حسن روحانی اعتدال‌گرا که نامزد مورد حمایت اصلاح‌طلبان نیز بود دوباره اصلاح‌طلبان به قدرت آمدند و در برابر اصولگرایان جایگاه قوی‌تری یافتند. به گفتهٔ سید محمد خاتمی، رسیدن به یک جامعهٔ مدنی و قانون‌مدار، دستیابی به مردم‌سالاری دینی و توجه ویژه به مشکلات جوانان هدف اصلاحات این جریان است.

ایدئولوژی اصلاحات

ایدئولوژی اصلی اصلاحات در ایران رسیدن به یک جامعهٔ مدنی و قانون‌مدار، دستیابی به مردم‌سالاری دینی، آزادی، عقل سالاری، دوری از تحجر و توجه ویژه به نیازها و مشکلات جوانان است.

ائتلاف اصلاح طلبان ایران 1386

ائتلاف اصلاح‌طلبان ایران به بخشی از کارزار احزاب و گروه‌های وابسته به نظام سیاسی ایران برای انتخابات دورهٔ هشتم مجلس گفته می‌شود که در پایان زمستان سال 1386 برگزار شد این ائتلاف از 21 حزب و گروه تشکیل یافته بود و هدف اصلی آن بنا به گفتهٔ سخنگویانش، بازسازی اقتدار مجلس و مهار افراطی‌گری دولت بود.

انتخابات ریاست جمهوری دهم

در انتخابات ریاست جمهوری دهم در 22 خرداد 1388 از میان کاندیداهای اصلاح طلب تنها دوتن به نام‌های میرحسین موسوی و مهدی کروبی به رقابت با دو نامزد دیگر پرداختند. در این انتخابات که بنا به اعلام رسمی شورای نگهبان و وزارت کشور محمود احمدی‌نژاد پیروز گردید باعث اعتراض شدید کاندیداهای اصلاح طلب و اصلاح طلبان دیگر از قبیل خاتمی قرار گرفت و اعتراضات مردمی را در پی داشت. هم چنین میرحسین موسوی نیز گفت تا تشکیلاتی با نام راه سبز امید تأسیس خواهد کرد و او و محمد خاتمی و مهدی کروبی در شورای مرکزی آن خواهند بود و هدف از آن ایجاد مردمسالاری، آزادی، پیشرفت و جمهوری اسلامی واقعی بر اساس آرمان‌های سید روح‌الله خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران است و مردم اصلی‌ترین حامیان آن هستند.

فعالین اصلاحات بعد از انتخابات

اغلب فعالین اصلاح طلب بعد از انتخابات یا دستگیر شدند یا مجبور شدند ایران را ترک کنند و عده‌ای از اصولگرایان پیاپی درخواست دستگیری یا محاکمه سران دستگیر نشده اصلاح طلب را دارند.

انتخابات ریاست جمهوری یازدهم

در جریان یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران، حسن روحانی، تنها کاندیدای مورد حمایت اصلاح طلبان توانست با کسب 50٫71 درصد آراء و اکثریت قاطع پست ریاست جمهوری ایران را احراز کند. بسیاری این دوره از انتخابات را بازگشت اصلاح‌طلبان به قدرت در جمهوری اسلامی ایران می‌دانند. حسن روحانی پس از پیروزی در انتخابات و در اولین پیام خود به عنوان رئیس جمهور منتخب ملت صراحتاً از علی اکبر هاشمی رفسنجانی و سید محمد خاتمی تشکر کرد و اظهار داشت از همه نیروهای اصلاح‌طلب نخبه و اصولگرای معتدل استفاده خواهد کرد.

انتخابات مجلس دهم و خبرگان پنجم

ائتلاف اصلاح طلبان ایران به نام ائتلاف فراگیر اصلاح‌طلبان: گام دوم برای شرکت در انتخابات دهمین دورهٔ مجلس شورای اسلامی و انتخابات پنجمین دورهٔ مجلس خبرگان رهبری شکل گرفت. در نهایت این ائتلاف با چهار چهره سرشناس یعنی سید محمد خاتمی، محمد رضا عارف، حسن روحانی و اکبر هاشمی رفسنجانی تشکیل شد و فهرستی با نام لیست امید برای انتخابات توسط شورای عالی سیاستگذاری انتخاباتی اصلاح‌طلبان ارائه شد که در تهران به پیروزی قاطع رسید و در استان‌ها نیز در مرحله اول و دوم 130 کرسی مجلس را بدست آوردند.

تشکل‌های عمده اصلاح طلبان