گلاب چگونه تهیه میشود؟

گلاب به مایعی گفته می‌شود که از گل محمدی استخراج کنند و معطر است. گلاب به دستاورد تقطیر گل‌های درختچه گل سرخ تازه چیده شده با آب که اسانس آن از محلول آبکی، جدا شده باشد گفته می‌شود که باید در ظرف‌هایی که دارای مقدار اندکی هوا باشد نگهداری گردد. اگر می خواهید بدانید گلاب چگونه تهیه میشود این بخش آسمونی را مطالعه نمایید.

گلاب چگونه تهیه میشود؟

گلاب یکی از نوشیدنی‌هایی پرمصرف در طب سنتی است. گلاب طبع میانه تا حدودی رو به خنکی دارد.

گلاب اصل، شفاف، روشن، بدون رسوب است و بوی آن بوی مطبوع گل محمدی و فاقد بوی ترشیدگی است. طعم گلاب نیز سنگین و کمی مایل به تلخی است که از جمله مهم‌ترین نشانه‌های اصل بودن گلاب به‌شمار می‌رود.

«اسانس گل سرخ یا رز یا محمدی گرانترین اسانس دنیا است و هرکیلو اسانس و یا همان عطر خالص گل محمدی حدود 8هزار دلار قیمت دارد.»

«گل سرخ یا رز یا محمدی، گیاهی است که بومی ایران است و خاستگاه و موطن اصلی آن ایران است که تا حدود 350 سال پیش غیراز ایران جایی دیگر رویش نداشته‌است و در زمان سلسله صفویه و زمانی که دولت عثمانی همسایه ایران بوده‌است، این گل و کلیه دستگاه‌های گلابگیری از ایران به ترکیه و سپس به سوریه و بلغارستان برده شده‌است.»

گزارش ابن خلدون حاکی بر این است که در قرن 8 و 9 میلادی گلاب یکی از اقلام مهم تجاری ایران بوده‌است که از طریق جاده ابریشم به هند و چین صادر می‌شده‌است. ابن خلدون در کتاب العبره مرکز تولید گلاب را ولایت فارس ذکر کرده است و اورده است که در قرن هشتم و نهم بخشی از خراج فارس 30 هزار قرابه گلاب بوده‌است که از فارس به دربار خلفای عباسی ارسال می شد. و اما معروف ترین گلابی نیز که در تاریخ به ان اشاره شده‌است گلاب جوری است که در بسیاری از کتب تاریخی از جمله العبره ابن خلدون سفرنامه ابن بطوطه و فارسنامه ناصری اشاره کرد و همگی محل تولید ان را ولایت اردشیر خوره در جنوب ایران ذکر کرده‌اند و جور همان معرب شده شهر گور مرکز اردشیر خوره و پایتخت ساسانیان و فیروزآباد امروزی در استان فارس است و امروزه هم در میمند فارس و در فاصله 15 کیلومتری شهر تاریخی گور سالیانه بیش از 12 هزارتن گلاب تولید می شود.

بنابر بر اساس اسناد تاریخی خواستگاهاصلی تولید گلاب در ایران استان فارس و شهر تاریخی گور و بخش میمند بوده‌است . اما امروزه شهرستان کاشان با بخش های قمصر و نیاسر بیشترین کارگاه‌های تولید گلاب را در خود جای داده‌است.

براساس مدارک جدید، ایرانیان اولین قومی بودند که از گل سرخ، اسانس و گلاب را به روش تقطیر به دست آوردند و سپس این فن را به سایر نقاط دنیا انتقال دادند. ابن سینا دانشمند بزرگ ایرانی، تحقیقات وسیعی در مورد استخراج اسانس‌ها به روش تقطیر داشته‌است.

سالانه در بخش های قمصر ، نیاسر ، برزک و جوشقان شهرستان کاشان مجموعا 15 هزار تن گلاب سنگین تولید می‌شود شایان ذکر است که نولید کنندگان گلاب در استان فارس نیز در میمند سالیانه 12 هزار تن ، شیراز سالیانه حدود 2000 تن ، منطقه لایزنگان شهرستان داراب سالیانه 3 هزار تن و سایر مناطق استان فارس سالیانه حدود 1000 تن گلاب تولید می‌کنند.

ترکیبات گلاب

مواد اصلی تشکیل دهنده اسانس گل محمدی عبارتند از. سیترنلول 55 34٪، گرانتول 40 30٪، استاروپنین 26 22٪، و فنیل اتانول 3 5/1٪

موارد استفاده گلاب

اسانس آن دارای اثرات ضد ویروسی و باکتری، ضد اسپاسم، آنتی سپتیک و آرام بخش می‌باشد. گلاب حاصل جهت شستشوی اماکن متبرکه، شیرینی سازی، مرباجات و از اسانس آن در صنایع داروسازی و غذایی استفاده می‌شود. گلاب حتی برای رفع جوش‌های‌ بدن نیز مؤثر است. برای اینکار مقداری گلاب را با جوش شیرین مخلوط کنید تا خمیر نرمی به دست آید. سپس این خمیر را مدت یک ساعت یا تمام شب «موقع خواب» روی جوش‌های‌ خود قرار دهید. ضمن آنکه گلاب به‌دلیل خاصیت ضدعفونی‌کننده ای که دارد به پاک‌سازی منافذ پوست می‌شود.

مصرف دارویی گلاب

از گلاب برای رفع عوارض حادث از زکام، قطع خون‌ریزی از سینه، خشونت صدا، ضد سرفه، خفقان گرم، درد معده و روده، دل پیچه سرد و گرم، درد کبد و طحال، علاج نزله سرد، سردردهای گرم، درد چشم تقویت حواس، ایجاد نشاط، تقویت دل، رفع خماری، بی هوشی، خفقان استفاده می‌گردد. به دلیل خاصیت ضدعفونی کنندگی، یکی از پاک‌کننده‌های قوی برای پوست‌های خشک و حساس است.

مراسم گلاب

از جمله موارد استفاده گلاب در عزاداری است. بوی گلاب میزان ترشح ئیدروفین و اندروفین را در مغز متعادل می‌کند و احساس آرامش و آسودگی به فرد می‌دهد. بوی گلاب تأثیر مستقیم بر آرامش روان دارد و هیجانات منفی و استرس را رفع می‌کند