وفات محمدبن عثمان ثمری دومین نائب خاص امام مهدی (عج) - 304 یا 305 ق

آسمونی : 29 جمادی الاولی مصادف است با وفات عثمان بن ثمری، دومین نائب خاص امام مهدی (عج).

ابوجعفر، محمد بن عثمان بن سعید عَمری اسدی، دومین نایب و وکیل منصوب امام زمان عجل الله تعالی فرجه شریف بود که پس از وفات پدرش عثمان بن سعید، در ایام غیبت صغری امام زمان عجل الله تعالی فرجه شریف به این مقام برگزیده شد.

پدرش عثمان بن سعید عَمری اسدی، نایب سه امام معصوم علیهم السلام، یعنی نماینده امام هادی علیه السلام، امام حسن عسکری علیه السلام و امام زمان علیه السلام و مورد اطمینان آن بزرگواران بود و در مقام و شخصیت وی، روایات چندی از این امامان معصوم علیهم السلام وارد گردیده است.

فرزندش محمد بن عثمان نیز به مانند پدر، مورد اطمینان امام معصوم علیهم السلام بود. امام حسن عسکری علیه السلام درباره وثاقت این پدر و پسر، به یکی از یارانش فرمود: العَمری (عثمان بن سعید) و ابنه ثقتان، فما أدّیا الیک فعنّی یؤدّیان، فلمّا قالا لک فعنّی یقولان، فاسمع لهما و أطعهما، فانّهما الثقتان المأمونان.

یعنی: عثمان بن سعید عَمری و فرزندش محمد بن عثمان، مورد اطمینان و اعتمادند. پس آن چه به تو می رسانند، از سوی من ادا می کنند. بدین جهت هر گاه، چیزی به تو بگویند، بدان که از سوی من به تو گفته اند. از آن دو شنوایی داشته و آنان را پیروی نما. زیرا آن دو مورد اطمینان و امنیتند.

آن گاه که عثمان بن سعید وفات یافت، توقیعی شریفی از ناحیه مقدسه بدست بزرگان شیعه رسید که صراحت در نمایندگی و مقام نیابت و وکالت فرزندش محمد بن عثمان داشت. از آن پس، وی واسطه میان شیعه و امامشان حضرت مهدی علیه السلام شد.

وی، علاوه بر مقام معنوی و افتخار نیابت امام غایب علیه السلام، خود از علما و فقهای بزرگ شیعه و دارای تألیفات متعددی بود. از دخترش ام کلثوم روایت شده است که پدرش محمد بن عثمان چند جلد کتاب در فقه شیعه تألیف کرده بود، که تمامی آن ها را از امام حسن عسکری علیه السلام و فرزندش حضرت مهدی علیه السلام و همچنین از پدر خود عثمان بن سعید اخذ کرده بود و به هنگام وفات خویش، آن ها را به ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی تحویل داد.

این مرد بزرگ و پدر ارجمندش به مدت پنجاه سال نمایندگی سه امام معصوم علیهم السلام را بر عهده داشتند. سرانجام در آخرین روز جمادی الاول، در سال 305 و به قولی سال 304 قمری وفات یافت و طبق سفارش او که برگرفته از توقیع شریف ناحیه مقدسه بود، ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی جانشنین وی گردید.

پس از وفات حسین بن روح نوبختی، در شعبان سال 326 قمری، علی بن محمد سمری جانشین وی شد. بدین ترتیب، این چهار نفر در ایام غیبت صغری امام زمان علیه السلام نایب و وکیل آن حضرت بودند. ولی پس از وفات علی بن محمد سمری، دیگر وکیل منصوبی معرفی نشد و ایام غیبت کبری آن حضرت آغاز گردید.