- آسمونی
- مجله اینترنتی
- دین و اندیشه
- اسلام
- احکام شرعی آرایش زنان ، لاک و ناخن و مژه و آرایش
احکام شرعی آرایش زنان ، لاک و ناخن و مژه و آرایش
زیبایی و زیباپسندی ذات زن است و زن بنابر ذات خود، به دنبال زیباتر شدن و بهتر جلوهکردن است، اما حدود شرعی زیبایی تا کجاست و شرایط و احکام شرعی آرایش زنان چیست؟ آیا فقه در باب آرایش زنان نیز حرفی برای گفتن دارد؟ و آیا محدودهای را مشخص ساخته است؟ آسمونی در این بخش احکام شرعی آرایش زنان را که شامل همه موارد مربوط به آرایش خانم ها است را برای شما عزیزان بیان می کند. دعوت می کنیم تا پایان همراهمان باشید.
احکام شرعی آرایش زنان مطابق فتوای رهبر معظم انقلاب
مصداق آرایش چیست؟
مصداق آرایش را باید عرف تعیین کند؛ یعنی عموم مردم -افرادی که در محل زندگی شخص هستند- اگر کاری را آرایش بدانند و خانم آن آرایش را داشته باشد باید از نگاه نامحرم بپوشاند. مثلاً کرم ساده و معمولی را کسی آرایش نمیگوید.
منظور از عرف در بحث آرایش و زینت، عرف متشرعین است یا عرف کوچه و خیابان؟
سؤال کردند این عرف چه کسانی هستند؟ متدینها هستند یا مردم عادی؟ جواب این است که همهی مردم هستند، آنهایی که آرایش را تشخیص میدهند -ولو متشرع هم نباشند ولی آرایش را میشناسند- اگر بگویند این کار آرایش است، آرایش محسوب شده و در غیر این صورت آرایش نیست.
آرایش کردن زنان و ظاهر شدن در مقابل نامحرم چه حکمی دارد؟
اگر خانمی آرایش داشته باشد، باید آرایشش را از نگاه نامحرم بپوشاند. اگر او آرایش کند به قصد اینکه نامحرم ببیند، این کار حرام است؛ اگر عمداً در نگاه نامحرم چهرهی آرایششدهاش را نپوشاند آن نیز حرام است؛ مواردی هم که در بحث پوشش خانمها استثنا شده (گردی صورت و دستها تا مچ) در صورتی است که آرایش و زینتی نداشته باشند.
کاشت ناخن و مژهی مصنوعی چه حکمی دارد و تکلیف چنین افرادی نسبت به وضو و غسل چیست؟
اگر این کار در وقت نماز صورت نمیگیرد و شخص میداند که برداشتن مانع بعداً مشکل است، بهتر است این کار را نکند. ولی اگر این کار را انجام داده است، حال وقت نماز شده و میخواهد نماز بخواند و به وضو یا غسل احتیاج دارد؛ در این وضعیت باید این مانع را برطرف کند، فرقی هم نمیکند ناخن کاشته باشد یا مژهی مصنوعی، ولو اینکه این برطرف کردن با صرف وقت یا هزینه یا کمک گرفتن از دیگران ممکن بشود، به هر حال باید این مانع را برطرف کند زیرا وجود این مانع نمیگذارد آب به مژههای اصلی و پوست برسد.
اما اگر متوجه شود وقت نماز دارد میگذرد و فرصت برداشتن این مانع نیست یا هزینهی بسیار بالایی لازم است که الان این هزینه را ندارد یا برداشتنش بسیار دشوار و سخت است و نتواند بردارد، آن وقت تکلیف و وظیفه عوض میشود؛ به این معنا که چون مانع وجود دارد باید وضو و غسل جبیره انجام دهد و نمازش را بخواند.
حکم استفاده از لوازم آرایشی و انواع کرمها و لاک چیست و تکلیف وضو و غسل کسی که استفاده کرده است چیست؟
آراستگی و آرایش کردن برای خانم در صورتی که نخواهد در نگاه نامحرم ظاهر شود، برای شوهر یا حضور در مجلس زنانه که هیچ مرد نامحرمی وجود ندارد اشکالی ندارد؛ اما اگر خدای ناکرده این آرایش برای نامحرم باشد یا میداند در معرض نگاه نامحرم قرار میگیرد، آرایش کردن برای نامحرم حرام است.
حالا اگر شخص آرایش کرده باشد، تکلیفش برای وضو و غسل چیست؟ اگر آرایش در حدی است که آب به پوست نمیرسد حتماً باید آن را برطرف کند اما اگر وضعیتی دارد که نمیتواند آرایش را برطرف کند، مثلاً وقت نماز میگذرد یا اینکه اینها الان برطرف نمیشود یا خیلی سخت است و یا موادی لازم دارد که الان در دسترس نیست یا هزینهاش را ندارد، در این وضعیت از باب ناچاری تکلیف عوض میشود و با همان وضعیت وضو میگیرد یا غسل میکند و حکم وضو و غسل جبیره را پیدا میکند.
استفاده از عطر و ادکلن برای خانمها چه حکمی دارد؟
استفاده از عطر و ادکلن اگر برای شوهر یا حضور در مجلس زنانه یا در جمع محرمها باشد اشکالی ندارد اما عطر و ادکلنی که موجب توجه نامحرم شود یا ممکن است نامحرم استشمام کند و تحریک شود حرام است.
حکم استفاده از لوازم آرایشی که بعضاً مضر هستند چیست؟
اگر ضرر قابل توجه داشته باشند، استفاده از آنها حرام است؛ ممکن است برخی آرایشها سوزش یا درد مختصری داشته باشد ولی ضرر معتنابهی نداشته باشد، که اشکالی ندارد.
به هر حال تشخیص با خود مکلف است یا به تشخیص متخصص اعتماد کنند. ممکن است کسی بیماری پوستی داشته باشد و استفاده از یک نوع لوازم آرایش برای او مضر باشد نه برای افراد دیگر که در این صورت استفاده از آن برای او حرام است.
تتو کردن ابرو و سایر اعضای بدن چه حکمی دارد و وظیفهی مکلف نسبت به وضو و غسل چیست؟
تتو کردن اگر برای بدن ضرر قابل توجهی داشته باشد یا تصاویر مستهجن یا مطالب باطلی را بر بدن تتو کنند جایز نیست؛ اما اگر برای بدن ضرری نداشته باشد و مطالبی که نوشته شده، مطالب یا نماهای حرامی نباشد و مفسدهی دیگری بر این کار مترتب نشود اصلش اشکالی ندارد؛ اگرچه مستحب و پسندیده هم نیست.
تتو کردن همچنین نسبت به وضو و غسل -آن چیزی که امروزه متداول است در تتو کردن که جوهر زیر پوست میرود- مانع نیست و وضو و غسل فرد اشکالی ندارد.
اما حکم تتو کردن از جهت دیگر این است که اگر خانمی ابرو یا دستش را تتو کرده و آرایش محسوب شود ولو آرایش ساده، باید از نگاه نامحرم بپوشاند.
آیا اپیلاسیون بدن جایز است؟
اپیلاسیون با لحاظ دو شرط جایز است:
اول اینکه این کار ضرری نداشته باشد. اگرچه این برمیگردد به تشخیص خود مکلف یا متخصصان؛
دوم اینکه مستلزم کار حرامی نباشد؛ یعنی نگاه یا لمس حرام در بین نباشد.
اما اگر ضرر داشته باشد یا مستلزم کار حرامی مثل لمس و نظر حرام باشد جایز نیست.
آیا بلند بودن ناخن خانمها جایز است؟ آیا زینت محسوب میشود و از نگاه نامحرم باید پوشانده شود؟
بلند بودن ناخن خانمها اشکال ندارد اما به شرط اینکه غیرمتعارف نباشد که انگشتنما شوند؛ به هر حال اگر زینت محسوب شود باید از نگاه نامحرم بپوشانند.
حکم پوشش برای ابروی برداشتهشده یا رنگشدهی خانمها چیست؟
اگر در حدی است که عرفاً میگویند آرایش یا رنگ کرده یا ابرو برداشته باید از نگاه نامحرم بپوشاند، اما اگر نه مختصر است که عرفاً نمیگویند آرایش کرده، پوشاندنش واجب نیست.
حکم استفاده از موی مصنوعی توسط خانمها و نمایش دادن آن به نامحرم چیست؟
اصل استفاده از موی مصنوعی اگر مانع وضو نباشد و مفسده نداشته باشد اشکال ندارد اما بنا بر احتیاط واجب باید از نگاه نامحرم پوشانده شود.
حکم تراشیدن ریش یا قسمتهایی از گونه یا ریش پروفسوری چیست؟
تراشیدن با تیغ یا وسایل و ماشینهایی که مثل آن میتراشند بنا بر احتیاط جایز نیست اما اصلاح گونهها و زیر گلو اشکالی ندارد و ریش به اصطلاح پروفسوری بنابر احتیاط جایز نیست.
آیا از نظر شرعی فرقی بین آرایش کم و زیاد وجود دارد؟
فرقی بین آرایش کم و زیاد نیست اگر خانم کاری کرده که عرفاً میگویند آرایش کرده مثلاً ابروها یا چشم را مداد کشیده یا رژ لب زده است و مقابل نامحرم نپوشانده است حرام است. اما اگر در حدی نیست که عرفاً بگویند آرایش کرده مثلاً کرمی زده و کمی زیباتر شده است پوشاندنش از نگاه نامحرم واجب نیست.
برخی بانوان پلک پایین را با مداد سیاه میکنند؛ آیا این کار برای وضو مشکل ایجاد میکند؟
اگر جرم داشته باشد در حدی که روی پوست را گرفته و مانع رسیدن آب شود یا در حدی است که شک دارد مانع است یا نه، باید برطرف کند تا مطمئن شود چیزی روی پوست نیست اما اگر صرفاً رنگ است و مانع جرمی نیست اشکالی ندارد.
آیا محو کردن لکهای پوست با کرمهای آرایشی و حضور با این حد از آرایش در جایی که نامحرم حضور دارد اشکال دارد؟
اگر صرفاً لکهای صورت را برطرف کند یا کرمی زده و صورتش کمی شفاف شده است یا مثلاً کرم ضدآفتاب یا سفیدکننده زده اما در حدی نیست که بگویند آرایش کرده است، پوشاندنش از نگاه نامحرم واجب نیست اما اگر بیش از این مقدار است که میگویند آرایش کرده ولو آرایش کم باشد باید از نگاه نامحرم بپوشاند.
برخی از خانمها خط چشم و خط لب را تتو میکنند. آیا پوشاندن صورت با این وضعیت از نگاه نامحرم واجب است؟
به هر حال اگر کاری انجام دهد که بگویند آرایش کرده باید از نگاه نامحرم بپوشاند.
اخیراً رایج شده است که برخی پسران و مردان ابرو برمیدارند؛ آیا این کار اشکال دارد؟
بهطورکلی آرایش زنانه برای مردان و آرایش مردانه برای زنان حرام است. از نظر اسلام آن شخصیت و تشخص مردانه برای مردان باید حفظ شود و آن شخصیت زنانه هم برای زنان؛ همچنانکه گفتهاند لباس خاص خانمها را آقایان نپوشند و لباس خاص مردان را زنان نپوشند مگر برای یک غرض عقلایی مثلاً اجرای فیلم یا نمایش.
چه زینت، آرایش و زیورآلاتی برای مردان حرام است؟
آرایشی که متناسب با مردان باشد، جلف و سبک نباشد که فرد انگشتنما شود، اشکالی ندارد اما اگر مثل برخی که موی سرشان را بهگونهای ماشین میکنند که در جامعه انگشتنما میشوند و همه نگاه میکنند که این چه شکلی است، حرام است.
از نظر زیورآلات طبق حکم کلی استفادهی طلا برای مردان حرام است؛ حال انگشتر، حلقه یا گردنبند باشد، مربوط به دامادی باشد یا غیر از آن، یک بار بپوشد یا ده بار، کلاً طلا برای مردان حرام است از هر نوعی که باشد؛ چه طلای سفید باشد چه طلای زرد و در نماز هم اگر مرد زیور طلا داشته باشد مثلاً گردنبند، حلقه، انگشتر یا... نمازش باطل است.
در مورد طلای سفید، اگر چیزی که طلای سفید نامیده میشود همان طلای زرد است که بر اثر مخلوط کردن مادهای، رنگ آن سفید شده، حرام است ولی اگر عنصر طلا در آن به قدری کم است که عرفاً به آن طلا نمیگویند مانع ندارد و پلاتین نیز اشکال ندارد.