چرا هفت سین هفت تا سین دارد؟

هفت‌سین نوروز یک سنت کهن پارسی است. این سنت از زمان باستان تا به امروز همچنان جایگاه ویژه خود را نزد پارسیان حفظ کرده است. این سنت کهن دارای معانی ویژه و نیز نشانی از رمز و رازهای هوشمندانه زندگی نیاکان ماست. از جمله عدد هفت و یا حرف سین. در این بخش از آسمونی، درباره هفت تا سین سفره هفت‌سین مطالب جالب و مفیدی را بیان کرده‌ایم.

ویژگی گزینه‌های هفت سین

هفت‌سین از هفت محصول زمینی گزینه می‌شود تا از نعمت‌هایی که خداوند به انسان بخشیده است، سپاسگزاری شود. هفت‌سین نوروزی، آیینی پارسی است (نه چینی، هندی، عربی، روسی و...). گزینه‌هایی که در این آیین انتخاب می‌شوند باید ویژگی‌های زیر را داشته باشند.

• نام آن‌ها پارسی باشد.
• نام آن‌ها با حرف "سین" آغاز شود.
• دارای ریشه گیاهی باشند.
• خوراکی باشند.
• نام آن‌ها از واژه‌های ترکیبی (مانند سبزی پلو، سیر ترشی و ...) نباشد.

با توجه به نکات بالا، خوان هفت‌سین پارسی با سیب، سیر، سماک (سماق به عبارتی سماغ)، سرکه، سمنو، سبزی یا سبزه (بهتر است از سبزی خوردنی استفاده شود زیرا سبز کردن میلیون‌ها تن گندم یا دیگر حبوبات و سپس بیرون ریختن و دور انداختن آن چندان معقول نظر نمی‌رسد) چیده می‌شود.

پس می‌توان گفت گذاردن سنبل، سکه و سماور که نه خوراکی هستند و نه پارسی و همچنین گزینه‌هایی مثل سوزن، سنجاق، ساعت و... هیچ حقیقت هفت‌سینی ندارد. ماهی قرمز نیز سمبل عید کشور چین و چینی‌ها است که به خوان هفت‌سین نوروزی ایرانی‌ها وارد شده است. غافل از این که در عید چینی‌ها ماهی قرمز را رها می‌کنند تا زندگی جریان یابد ولی ما ماهی قرمز را اسیر تنگ بلورین کرده و تا رسیدن مرگ آن‌ها نگهداری می‌کنیم.

در هفت‌سین پارسی انار به نشانه باروری و عشق و یا سیب سرخ درون ظرف آب پاک و زلال رها می‌شود تا عشق و باروری همچنان پاینده بماند. با کمی اندیشه پیرامون آنچه گفته شد، خواهید دید که در بیست میلیون واژه‌ پارسی شما نمی‌توانید انتخاب هشتمی برای خوان هفت "سین"‌ نوروزی پیدا کنید، که دارای این پنج ویژگی باشد.

چرا هفت؟

عدد هفت در زبان باستانی به نام ”اَمُرداد” است. امرداد به معنای جاودانگی و بی‌مرگی است و از آن‌جا که این عدد معنای زیبای زندگی و جاودانگی را می‌داد هفت واژه را به نشانه آن گزینه کرده و بر خوان نوروزی می‌چینند.
به روایتِی هفت "سین"، نشانه هفت دانه گیاهی است که می‌توان با آن سبزه نوروز را تهیه کرد: جو، ماش، عدس، ارزن، لوبیا، نخود و گندم (البته بهتر است از دانه‌های میوه مثل پرتقال و سیب و نارنج و ... برای سبزه عید استفاده کرد تا مقدار زیادی گندم و جو هدر نرود). پارسیانِ کهن از هر هفت دانه، سبزه می‌پروراندند و ظروفِ آنرا بر سر درِ خانه‌های خود می‌گذاشتند و هر کدام بیشتر و بهتر سبز می‌شد، نشانه پر ثمریِ آن محصول برای کاشت در آن سال بود. هفت در میان اعداد از اهمیت و ارزش خاصی برخوردار است. هفت برای ایران و ایرانیان باستان مقدس بود و از آن برای مفاهیم مثبت، خوش‌یمنی و فال نیک استفاده می‌شد.

چرا سین؟

بنا به روایتی، هفت "سین" نخستین بار هفت "شین" بود. گزینه‌های هفت‌ "شین"، از شهد (شیره درختان)، شیر، شراب، شکر، شمع، شمشاد و شابه (میوه، به ویژه سیب) بودند. اما بعد از حضور اسلام به علت ممنوعیت مصرف شراب، این هفت "شین" تبدیل به هفت "سین" شد.
بنا بر روایتی، "سین"، حرف اول نام هفت فرشته باستانی پارسی است که همه آن‌ها دارای ویژگی‌های خاص و نیکو بوده‌اند.

نمادهای هفت سین

• سیر: نماد اهورا مزدا است.

• سبزی یا سبزه: نماد فرشته اردیبهشت و نشانه آب‌های پاک و بیکران است.

• سیب: نماد فرشته زن و نشانه باروری و پرستاری است.

• سنجد: نماد فرشته خورداد و نشانه دلبستگی است.

• سرکه: نماد فرشته امرداد و نشانه جاودانگی است.

• سمنو: نماد فرشته شهریور و نشانه خواربار است.

• سماک یا سماغ: نماد فرشته بهمن و نشانه باران است.