- آسمونی
- مجله اینترنتی
- ورزشی
- اطلاعات فوتبالی
- تروریستها و جام ملتهای آفریقا

تروریستها و جام ملتهای آفریقا
سال 2010 م. (دی ماه 1388 ش.) هفته نامه دنیای ورزش مقاله مفصلی درباره حمله تروریستی به اتوبوس حامل تیم ملی توگو منتشر کرد. به بهانه برگزاری جام ملتهای آفریقا مروری داریم بر این نوشته که توسط حسین جوادی ترجمه شده بود. مرحوم حسین جوادی کمتر از شش سال بعد، در اثر یک سانحه هوایی از دنیا رفت.
همه چیز از آن بعدازظهر جمعه سیاه شروع شد، مردان مسلحی كه در منطقة كابیندا اتوبوس حامل بازیكنان توگو را مورد حمله قرار دادند و در یك عملیات تروریستی باعث زخمی و كشته شدن 9 نفر از اعضاء و همراهان این تیم آفریقایی شدند. این واقعه آنقدر تأسفبرانگیز بود كه به نظر میرسد تا پایان تورنمنت، این رقابتها را تحتتأثیر قرار خواهد داد.
كشته شدن ردخون دروازهبان دوم توگو به همراه راننده اتوبوس و دیگر اعضایی كه قربانی مسائل سیاسی و گروههای تروریستی منطقة كابیندا شدند، لكة ننگی در كارنامة كاری برگزاركنندگان این رقابتها باقی خواهد گذاشت.
مردان سیاسی آنگولا چندی پیش قول داده بودند امنیت را در منطقة نفتخیز و ثروتمند كابیندا (در منطقه مرز شمالی آنگولا و كونگو قرار دارد) برقرار كنند ولی انگار صدای «تق تق» شلیك اسلحههای گروهكی آزادیخواه در این منطقه را نشنیدهاند!
واقعاً سؤال اینجاست چرا سران كنفدراسیون فوتبال آفریقا اجازه میدهند تا تورنمنت مهمی مانند جام ملتهای این قاره در كشوری مانند آنگولا برگزار شود؟ آنگولایی كه آتش جنگهای داخلی آن در سال 2002 به پایان رسید و عملاً حدود 7 سال از زمان صلح در این كشور میگذرد.
حالا فكر میكنید كدام مقام مسئولی میتواند امنیت جانی ستارههایی مانند دیدیه دروگبا، میشل اسین، ساموئل اتوئو و صدها نفر دیگر از ستارههای آفریقایی حاضر در این تورنمنت را تضمین كند؟
به اعتقاد خیلی از كارشناسان برگزاری جام ملتهای آفریقا كه هر 2 سال یك بار برگزار میشود نمایشگاهی است تا آفریقاییها ستارگان خود را برای فروش به باشگاههای متمول اروپایی به نمایش بگذارد، اما حالا به نظر میرسد رؤیای شیرین اهالی قارة سیاه تبدیل به كابوسی سیاه شده و چند نفر مسلح كه نام گروهك آزادیخواه را برای خود گذاشتهاند خیلی راحت در عرض 20 دقیقه كابوس تلخی را برای توگوییهای بخت برگشته رقم زدنند.
چه كسانی ضرر میكنند؟
واقعاً فكر میكنید چرا فرگوسن بازیكن آفریقایی به خدمت نمیگیرد؟
او بدون شك یكی از خاصترین و باهوشترین مربیانی است كه در هیچ كجای اروپا نمونهاش پیدا نمیشود. فرگی از آن دسته مربیانی است كه خیلی راحت با مغزش تصمیم میگیرد و هرگز اختیارش را به دست دلالانی نمیسپارد كه میخواهند با دستمزدهای پایین ستارههای آفریقایی را به خدمت بگیرند.
حالا اگر قرار باشد از حوادث تروریستی این تورنمنت فاكتور بگیریم میتوانیم به این موضوع اشاره كنیم رقابتهایی كه هر دو سال یك بار برگزار میشود تاثیر مستقیمش را روی فوتبال اروپا میگذارد. شما نگاه كنید به 18 تیم لیگ برتر انگلیس كه در بدترین شرایط و كوران رقابتهای لیگی مجبورند دوری یك ماهة بازیكنان مؤثرشان را تحمل كنند. شاید بیشتر از همة آنها چلسی متضرر شود.
اسین، دروگبا، اوبی میكل و... تمام آن ستارههایی هستند كه آبیهای لندن را در این موقع از سال تنها میگذارند. حتی درست چند هزار مایل آن طرفتر نیز باشگاهی مانند بارسلونا باید با نبودِ یحیی توره و سیدو كیتا كنار بیاید. لیگهای اسپانیا، فرانسه و بلژیك از این قاعده مستثنی نیستند و گزاف نیست اگر بگوئیم مربیان اروپایی در پای درخت كریسمس از پاپانوئل میخواهند آرزوی همیشگیشان یعنی تغییر زمان بازیهای جام ملتهای آفریقا را برآورده كند!
زندگی انسانها در آفریقا هیچ ارزشی ندارد
شاید اگر كارد به استخوانشان نمیرسید اینگونه واكنش نشان نمیدادند، اولین نفری كه از اردوی توگوییها میخواهد به خانه برگردند كسی نیست جز كاپیتان امانوئل آدبایور. ستاره منچسترسیتی بعد از تمام این اتفاقات میگوید
اگر باور ندارید یكبار به آفریقا بیایید تا ببینید در این قاره زندگی انسان هیچ ارزشی ندارد. نمیدانم چرا باید این همه تفاوت بین دو قاره اروپا و آفریقا باشد. در یكجا ضرب دیدن پای یك سگ، تیتر یك روزنامهها میشود و در جایی دیگر صدها انسان از گرسنگی میمیرند یا چند نفر در یك تیراندازی كشته میشوند و این اصلاً مهم نیست. من از اینكه از قاره خود این گونه حرف میزنم خیلی ناراحتم و مردم آفریقا باید مرا ببخشند اما واقعاً زندگی یك انسان در آفریقا هیچ ارزشی ندارد. با ما مثل حیوانات برخورد میشود و روزگار مردم به همین منوال میگذرد. ما آمده بودیم در یك رقابت بزرگ شركت كنیم كه چنین بلایی بر سرمان آمد، دیگر چه باید بگویم؟
آیا این حرفها برای تیتر روزنامه شما كافی نیست؟ وقتی وارد منطقه مسیبا و كابیندا شدیم، مشاهده كردیم افرادی تا بن دندان مسلح در كنار جاده ایستادهاند و خیلی هراسان هستند. در ابتدا فكر كردیم پلیس هستند و برای محافظت از ما آمدهاند اما اشتباه میكردیم. آنها گروهی تروریست بودند كه به تمام تجهیزات نظامی پیشرفته مجهز به نظر میرسیدند. موشك، انواع سلاح گرم قدیمی و جدید، انواع اتومبیلهای جدید نظامی كه من تا بهحال حتی در فیلمها هم ندیده بودم. «ردخون» یك روز قبل از مرگش به من گفته بود برای فرزندانش چه سوغاتی میخرد و من همه آنها را خریدهام تا برای فرزندانش ببرم اما نمیدانم با چه حالتی و در چه شرایطی این هدیهها را به همسر و فرزندانش برسانم. شرمآور است، آنها انسان نیستند، آنها چیزی از انسانیت نمیدانند. ما در اتوبوس بودیم كه حمله صورت گرفت. از راننده خواستیم سریع حركت كند تا آنها به ما نرسند اما متوجه شدیم راننده تیر خورده و كشته شده است. اتوبوس بیحركت مانده بود و ما فقط فرصت داشتیم با یكدیگر خداحافظی كنیم. لحظات عجیبی بود. نمیخواهم به آن لحظات فكر كنم.»
كنارهگیری به سبك توگو
پس از بازگشت تیمملی توگو به كشورش این تیم به صورت رسمی از رقابتهای جام ملتهای آفریقا كنار گذاشته شد. سخنگوی كنفدراسیون فوتبال آفریقا این خبر را اعلام و تاكید كرد: تیمهای ملی غنا، ساحل عاج و بوركینافاسو گروه B رقابتهای جام ملتهای آفریقا را تشكیل میدهد. در نخستین واكنش به این تصمیم فدراسیون فوتبال آفریقا یكی از بازیكنان تیمملی توگو این تصمیم را خندهدار توصیف كرد.
با وجود آنكه این تیم نیمه شب به وقت محلی به كشورش بازگشت اما هزاران نفر در فرودگاه لومه به استقبال بازیكنان تیمملی كشورشان آمدند. ژیلبر هونگبو نخستوزیر توگو هم به استقبال تیمملی فوتبال این كشور آمده بود. زمانی كه جسدهای كشتهشدگان حادثه جمعه شب با پرچم كشور توگو حمل میشد سكوت تمام فرودگاه را فرا گرفته بود و بسیاری از افراد گریه میكردند. بازیكنان تیمملی توگو هم بسیار ناراحت بودند. نخستوزیر توگو در این مراسم از روزی غمانگیز و آبروریزی برای فوتبال آفریقا سخن گفت. در توگو به خاطر این حادثه سه روز عزای عمومی اعلام شد.
بازیكنان در آفریقا بیمه نمیشوند
بیشتر بازیكنان آفریقایی از طرف فدراسیون كشورشان بیمه نشدهاند! واقعاً موضوع وحشتناكی است! این موضوع كه در روزنامه تایمز منتشر شده خبر از نگرانی تعداد زیادی از باشگاههای انگلیسی درباره سلامت بازیكنانشان میدهد. سران باشگاهها روی این موضوع تأكید دارند كه میلیونها پوند برای به خدمت گرفتن ستارههای آفریقایی پرداختهاند ولی در حال حاضر سلامت جانی آنها در خطر است.
به طور مثال حمله تروریستی در منطقه كابیندا به اتوبوس حامل بازیكنان توگو كه منجر به كشتهشدن چند نفر از آنها شد تیمی مانند منسیتی كه بازیكنی مانند آدبایور را در این تیم دارد، نگران كرده است. در همین رابطه اتحادیه فوتبال انگلیس اعتقاد دارد مسؤلان دولتی میتوانند به این اوضاع اسفناك سروسامان دهند و اگر در حادثهای مشابه یكی از بازیكنان شاغل در لیگبرتر آسیب ببیند یا اتفاق ناگواری برایش بیفتد آنها میلیونها پوند در سال ضرر میكنند.
آفریقاییهای لیگ برتر و اظهارنظرها
- آرسنال: الكساندر سونگ (كامرون) و امانوئل ابوئه (ساحل عاج)
- آرسن ونگر: در شرایط فعلی ما از آنها نمیخواهیم به خانه برگردند، به دلیل اینكه رقابتها آغاز شده و به نظر میرسد میزبان رقابتها میتواند امنیت را برقرار كند.
- استون ویلا: مصطفی سالیفو (توگو)
- مارتین اونیل: درباره اینكه او در حال حاضر از سلامت كامل برخوردار است مطمئنیم ولی از طرف دیگر شوك بزرگ روحی به وی وارد شده.
- برنلی: آندرهبیكی (كامرون)
- اظهارنظر رسمی باشگاه: ما توصیه میكنیم برگزاركنندههای رقابتها برای ادامه بازیها جدیت كامل به خرج دهد.
- بولتون: دنی شیتو (نیجریه)
- اظهارنظر رسمی باشگاه: ما با فدراسیون فوتبال آنها تماس گرفتیم و درباره حادثه رخ داده با آنها مشورت كردیم.
- چلسی: میشل اسین (غنا)، سالامون كالو و دیدیه دروگبا (ساحل عاج) و جان اوبی میكل (نیجریه)
- اظهارنظر رسمی باشگاه: بدون شك مطمئن هستیم مسؤلان فدراسیون این كشورها و همینطور سران برگزاری مسابقات همه تدابیر امنیتی را در طول رقابتها در نظر میگیرند و مسئولیت حفاظت از جان بازیكنان بر عهده آنهاست.
- اورتون: جوزف یوبو و یاكوبو (نیجریه)
- دیوید مویس: ما درباره هر 2 بازیكنمان صحبت كردیم، آنها در سلامت كامل بسر میبرند و این خبر خوشایندی است. به همین دلیل از آنها نمیخواهیم آنجا را ترك كنند.
- فولام: دیكسون اتوهو (نیجریه)
- اظهارنظر رسمی باشگاه: امیدواریم سران برگزاری رقابتها و حفاظت فیزیكی این كشور بتوانند شرایط مناسبی برای بازیكن تیمها و دیگران مهیا كنند.
- هالسیتی: سی اولوفینجانا (نیجریه) و دانیل كوسین (گابون)
- فیل برون: من دو بازیكن در این تورنمنت دارم و میخواهم هر چه زودتر به خانه برگردند!
- منچسترسیتی: امانوئل آدبایور (توگو) و حبیب كولو توره (ساحل عاج)
- آدبایور: از لحاظ روحی آمادگی شروع رقابتها را ندارم.
- سخنگوی باشگاه: او خودش باید تصمیم بگیرد كه از آنگولا برگردد.
- پورتسموث: نادر بلهاج و حسن بیدا (الجزایر) و آرونا دیندن (غنا)
- گری دابل، مدیر روابط عمومی باشگاه: ما از اتحادیه فوتبال میخواهیم با سران فیفا درباره حفاظت از بازیكنان مذاكره كنند.
فرصتی برای آدبایور
مربی منچسترسیتی به ستاره توگویی تیمش فرصت میدهد به خوبی با تراژدی اخیر زندگیاش كنار بیاید. روبرتو مانچینی، مربی منچسترسیتی در صحبتهایی اعلام كرده مسئولان این تیم آمادهاند به آدبایور زمان لازم برای بازگشت به روزهای اوج روانیاش را بدهند تا با آمادگی روانی به تركیب تیم انگلیسی بازگردد. بسیاری فكر میكنند مسئولان باشگاه سیتی بیصبرانه منتظر بازگشت مهاجم توگوییشان به میادین ورزشی هستند، ولی مربی ایتالیایی سیتی نظر دیگری دارد.
مانچینی میگوید «برای آدبایور بسیار متأسفم. منتظر میمانم و زمانی كه او به رختكن تیم بازگشت، با او صحبت خواهم كرد و به او اجازه میدهم تصمیم بگیرد چه زمانی میخواهد برای تیم به میدان برود. این از نظر من اشكالی ندارد و برایم مسالهای در مورد عدم حضورش در تیم به وجود نمیآید.»