سپاهان - ذوب آهن ، پرسابقه‌ترین دربی شهرستانی‌ها در لیگ ایران
دربی‌های تیمهای شهرستانی در ایران
معمولاً عادت کرده‌ایم که واژه «دربی» را تنها برای دیدار تیمهای استقلال و پرسپولیس به کار بریم. این در حالی است که تاکنون دربی‌های فراوانی در فوتبال ایران برگزار شده است. در لیگ برتر تیمهای برق و فجر سپاسی شیراز برگزارکننده دربی شیراز بودند و در ادوار اخیر با حضور تیمهایی چون شهرداری و گسترش فولاد در کنار تراکتورسازی، شهر تبریز هم صاحب دربی شد.
به گزارش آسمونی، حضور فولاد، صنعت نفت، استقلال اهواز و استقلال خوزستان به تناوب سبب شد که خوزستان، یکی از پردربی‌ترین استانهای کشور باشد. دیرزمانی مشهد هم تیمهای پیام و ابومسلم را در لیگ می‌دید و به این ترتیب مشهد هم صاحب دربی بود. در کرمان هم تیمهای مس کرمان و مس سرچشمه با هم در لیگ برتر ملاقات کرده‌اند. اما بی‌شک مهم‌ترین شهرآورد در بین تیمهای شهرستانی کشور، دیدار تیم پرسابقه اصفهانی است.
آغاز کار با چهار تساوی (0ـ0)!
اولین بار که سپاهان و ذوب‌آهن در برابر هم قرار گرفتند به زمستان 1351 بازمی‌گردد. در فینال مسابقات قهرمانی باشگاههای اصفهان دو تیم در ورزشگاه «باغ همایون» به مصاف هم رفتند. این بازی با تساوی بدون گل خاتمه یافت و کار به ضربات پنالتی کشید تا سپاهان (5ـ4) برنده شده و قهرمان اصفهان شود. در آن روزها سپاهان با پیراهن سپید در میادین حاضر می‌شد. کمتر از دو سال بعد دو تیم نخستین نبرد خود در جام تخت‌جمشید را در برابر هم برگزار کردند. روز 20 اردیبهشت 1353 بود و شاگردان محمود یاوری (سپاهان) و یوگنی لیادین (ذوب‌آهن) در پایان 90 دقیقه به تساوی بدون گل دست یافتند. بازی برگشت در اول آذرماه همان سال برگزار شد و یک بار دیگر مسابقه بدون رد و بدل شدن هیچ گلی خاتمه یافت. در نبرد 16 خرداد 54 هم چیزی تغییر نکرد. مربیان همچنان لیادین و یاوری بودند و یک بار دیگر نبرد سپیدها و سبزها (0ـ0) خاتمه یافت! سرانجام در بازی برگشت جام 54 قفل دروازه‌ها شکست و ذوب‌آهن (2ـ1) برنده شد. یک سال بعد همین نتیجه تکرار شد؛اما به سود سپاهان.
20 سال شکست‌ناپذیری ذوب‌آهن
با تعطیلی جام تخت‌جمشید در برگزاری دربی اصفهان وقفه ایجاد شد و تنها نبرد دو تیم در دهه 60 به مسابقه 16 اسفند 64 بازمی‌گردد. در رقابت‌های جام حذفی اصفهان این ذوب‌آهن بود که (2ـ1) برابر سپاهان پیروز شد. پس از آن دو تیم دوبار در جام آزادگان سال 72 به مصاف هم رفتند که در هر دو مسابقه فیروز کریمی مربی سپاهان بود و بهرام عاطف سرمربی ذوب‌آهن. در هر دو مسابقه ذوب‌آهن برنده شد که اولی با نتیجه (2ـ0) بود و دومی با حساب (3ـ0). وقتی مسابقه سال 75 سپاهان (با مربیگری رسول گربکندی) و ذوب‌آهن (با هدایت یاوری) بدون گل خاتمه یافت، سپاهان در حسرتی 20 ساله برای بردن همشهری خود باقی ماند. 20 سال بدون برد و البته تنها شش مسابقه!
هشت دیدار بدون شکست برای سپاهان
سپاهان سرانجام در روز اول اردیبهشت 76 با نتیجه (2ـ1) ذوب‌آهن را شکست داد و پس از آن روزهای تفوق سپاهان آغاز شد. زردپوشان حتی در سال 76 ـ که ذوب‌اهن در لیگ سوم شد ـ هم مقابل این تیم تسلیم نشدند و ابتدا با گلهای لئون استپانیان و رضا عقابی دو گل حسین خطیبی و رضا صاحبی را پاسخ دادند و در بازی برگشت این تیم را (0ـ0) متوقف کردند. در لیگ 78ـ77 مهدی مناجاتی جایگزین گربکندی در سپاهان شده بود و تک‌گل سید امین موسوی در دربی 27 شهریور 77 زمینه برد سپاهان و برکناری محمود یاوری را فراهم کرد. در بازی برگشت رضا وطنخواه مربی ذوب‌آهن بود اما او هم از پس سپاهان برنیامد و بازی (3ـ0) شد. این بار نوبت سپاهان بود که در لیگ سوم شود. یک سال بعد ناصر حجازی مربی ذوب‌آهن شد و بیشتر از آن که عمل کند «وعده» داد! در روزگاری که یک تیم لیگ آزادگان مبلغی حدود 80 میلیون تومان داشت حجازی قراردادی 50 میلیون تومانی با ذوب‌آهن بست که 10 میلیون آن برای پسرش آتیلا بود. او به مسئولان ذوب‌آهن قول داد در جدول لیگ بالاتر از لیگ سابقش (استقلال) بایستد ولی در عمل مخارج ذوب‌آهن برباد رفت و این تیم در دربی اصفهان هم یک بار (3ـ0) باخت و بار دوم (0ـ0) کرد. سرانجام دربی‌ها در آخرین دوره لیگ آزادگان موفق شدند با بهرام عاطف شاگردان حمید ندیمیان را شکست دهند.
تعادل قوا در اصفهان
پس از قهرمانی مقتدرانه سپاهان در دومین دوره لیگ برتر، شاگردان فرهاد کاظمی و رسول گربکندی در نیمه نهایی جام حذفی در برابر هم قرار گرفتند. حمید شفیعی اولین سبزپوشی بود که در نقش‌جهان گلزنی می‌کرد اما سید مهدی سیدصالحی در دقیقة 90 بازی را به تساوی کشاند. کار به ضربات پنالتی کشید و ذوب‌آهن با برتری (4ـ3) راهی فینال شد. این مقدمه‌ای بود بر توازن قوا. وقتی منصور ابراهیم زاده روی نیمکت ذوب‌آهن نشست، در پنج دربی مقابل انگین فیرات، فرهاد کاظمی و امیر قلعه‌نوعی صاحب4 برد و یک تساوی شد.
کرانچار: مرد دربی‌ها
گزارش آسمونی ، آمار زلانکو کرانچار در دربی‌ها کم‌نظیر بود. 6 بازی، 4 برد و بدون شکست، با هدایت او بود که سپاهان در 16 مرداد 91 موفق شد 4 گل به ذوب‌آهن زده و (4ـ0) پیروز شود. پنج ماه بعد بازی پرگل دو تیم بدل به جذاب‌ترین نبرد اصفهان شد. در بازی 24 دی ماه 91، جواهیر سوکای در رفع اول بازی دو گل زد و آن‌گاه امید ابراهیمی در دقیقه 22 نتیجه را (3ـ0) به سود سپاهان کرد. اما مهدی رجب‌زاده دوبار برای ذوب‌آهن گلزنی کرد و ا حسان پهلوان (77) همه چیز را به تساوی کشاند. با این حال، این پایان کار نبود و محرم نویدکیا در دقیقه 90 برد (4ـ3) سپاهان را رقم زد. از عجایب این که کرانچار در شش دربی مقابل شش مربی ایستاد که عبارت بودند از:ابراهیم‌زاده، فرهاد کاظمی، رسول گربکندی، لوکا بوناچیچ، مجتبی تقوی و یحیی گل‌محمدی.
آمار گلهای دو تیم
در بازیهای دو تیم 152 گل به ثمر رسیده كه 88 گل از آن سپاهان و 64 گل از آن ذوب‌آهن بوده است. گل احسان پهلوان در دقیقه 77 بازی 24 دی ماه 91 نیز به عنوان صدمین گل دربی اصفهان در تاریخ این مسابقه ماندگار شد.
سپاهان ـ ذوب‌آهن؛ كدام برتر بوده‌اند؟
در 75 مسابقه دو تیم سپاهان 30 بار و ذوب‌آهن 19 بار به برتری دست یافته‌اند و 26 مسابقه نیز به تساوی كشیده شده است. در لیگ برتر دو تیم 47 بازی كرده‌اند كه 23 برد از آن سپاهان و 12 برد از آن ذوب‌آهن شده است و 64 گل وارد دروازه ذوب‌آهن و 38 گل وارد دروازه سپاهان شد. تكراری‌ترین نتیجه در بازی دوم هم تساوی (0ـ0) بوده است؛ نتیجه‌ای كه ده بار به دست آمده است. اما خوشبختانه بعد از مسابقه دو تیم در 17 اردیبهشت 91 فقط یک بار دیگر و در 4 اسفند 1400 اتفاق افتاده است.
استادیوم‌ها
تا امروز ورزشگاه فولادشهر 34 بار پذیرای دربی بوده است. استادیوم تختی (باغ همایون) با 13 میزبانی و 22 بهمن (12 میزبانی) دیگر استادیوم‌هایی بوده‌اند كه دربی اصفهان در آن برگزار شده است. همچنین ورزشگاه نقش‌جهان 18 بار میزبان بازیهای دو تیم بوده است.
منبع: اختصاصی آسمونی
دمت گرم قهرمان...