چگونگی رفع درد سیاتیک | درمان خانگی و داروها

درد سیاتیک و دیسک کمر می‌تواند باعث جلوگیری از انجام کارهای روزمره و همین‌طور احساس درد شدید شود. بسیاری از روش‌های معرفی‌شده در منابع مختلف عملی و راه‌گشا نیستند و حتی شاید با انجام آن‌ها احساس درد بیشتری کنید! نکات ذکرشده در این مطلب به شما کمک می‌کند به‌مرور زمان از شر این درد رهایی یافته و به زندگی عادی خود بازگردید. در ادامه، ابتدا سراغ روش‌های درمان درد سیاتیک و سپس پیشگیری از آن می‌رویم.

روش‌های موثر در درمان عصب سیاتیک

درصورتی‌که درمورد روش‌های درمان درد سیاتیک جست‌و‌جو کنید، متوجه می‌شوید تعداد این روش‌ها اصلا کم نیست، اما حقیقتا نمی‌توان به هر روشی اعتماد کرد. توصیه‌ می‌کنیم تنها روش‌های مورد تایید متخصصان را امتحان کنید. همچنین، توجه داشته باشید که اکثر روش‌ها طی یک یا چند روز به نتیجه نمی‌رسند و باید به‌صورت مداوم تکرار شوند تا اثربخش باشند.

1- درمان خانگی سیاتیک با ورزش

برخی ورزش‌ها مانند یوگا، پیاده‌روی و تای‌چی نقش موثری در رفع درد سیاتیک دارند. جدا از آن، برخی حرکات کششی نیز بسیار موثر هستند. البته تمام این حرکات باید طبق نظارت فردی متخصص یا پزشک فیزیوتراپ انجام شود. بنابراین، می‌توانید به یک باشگاه ورزشی مراجعه کرده و موضوع را با یک مربی کاربلد در میان بگذارید. تا زمانی که درد به‌طور کامل درمان نشده‌است، از انجام ورزش‌‌های سنگین مانند بدنسازی خودداری کنید؛ زیرا عواقب جبران‌ناپذیری را به دنبال خواهند داشت.

2- تغییر حالت بدن به‌طور مداوم

از ساده‌ترین راه‌های درمان عصب سیاتیک، تغییر حالت بدن در زمان نشستن است. بسیاری از ما در طول روز یک جا به‌صورت ثابت می‌نشینیم و تا ساعت‌ها در همان حالت هستیم. این در حالی است که آسیب‌های فراوانی به دلیل این عادت غلط به بدن ما وارد می‌شود. اگر درد رگ سیاتیک دارید، باید هر 20 دقیقه یک بار حالت خود را عوض کنید. مثلا اگر خوابیده‌اید، هر 20 دقیقه شکل خوابیدن خود را تغییر دهید. همچنین، اگر نشسته‌اید، باید کمی بایستید و چند دقیقه‌ای راه بروید.

3- از کمپرس آب گرم و یخ درمانی استفاده کنید

استفاده از کیسه آب گرم یا کمپرس آب یخ نیز به‌عنوان روش‌های درمان درد سیاتیک شناخته می‌شوند. یخ خاصیت ضدالتهاب داشته و درد را کاهش می‌دهد. بنابراین، زمانی که درد شدیدی را تجربه کردید، می‌توانید از این ‌روش سریع استفاده کنید. گرما نیز موجب افزایش جریان خون در ناحیه دردناک شده و درد را خیلی زود بهبود می‌بخشد. درنتیجه هردوی این روش‌ها، کاهش اسپاسم عضلانی را دربر دارند. پس در بین روش‌های معرفی‌شده دیگر برای درمان، بد نیست ساعتی یک بار از کیسه یخ و هر 3 ساعت یک مرتبه از کیسه آب گرم به مدت یک ربع در محل درد استفاده کنید.

4- استراحت به اندازه کافی

حتما توجه داشته باشید که دردهای سیاتیک اصلا شوخی‌بردار نیست و گاهی افراد حتی قادر نیستند اقدامات روزمره خود را با تمرکز کافی انجام دهند. ازاین‌رو، تا زمان درمان باید به خودتان استراحت دهید. حتما ساعت خوابتان را در برنامه‌هایتان تنظیم کنید. برای ساعات طولانی روی صندلی ننشینید و کارهای سنگین انجام ندهید تا روند بهبودی سریع‌تر طی شود. البته عدم تحرک نیز می‌تواند این روند را کندتر کند. پس حتما تعادل را در برنامه خود حفظ کنید.

5- استفاده از داروهای مناسب

داروهایی که برای رفع درد عصب سیاتیک استفاده می‌کنید، حتما باید توسط پزشکان متخصص تجویز شده باشند. متاسفانه، بسیاری از افراد به خاطر عدم آگاهی از داروهایی استفاده می‌کنند که نه‌تنها تاثیری ندارند، بلکه ممکن است درد را بیشتر کنند. برخی داروها همچون ایبوپروفن و استامینوفن در کنار روش‌های ذکرشده برای درمان موثر هستند. از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ناپروکسن نیز نباید غافل شد. در صورت احساس درد شدید، پزشکان ممکن است داروهای شل‌کننده عضلانی یا پماد برای درد سیاتیک را تجویز کنند که این مورد برای تمام بیماران صدق نمی‌کند.

6- فیزیوتراپی

اگر از هرکدام از روش‌های فوق برای رفع درد سیاتیک جوابی نگرفتید، فیزیوتراپی حتما موثر خواهد بود. فیزیوتراپ باتوجه‌به وضعیت بیمار، تمرینات و تکنیک‌های خاصی را برای بهبود عضلات و کاهش فشار روی عصب سیاتیک در نظر می‌گیرد. ضمنا ماساژدرمانی نیز می‌تواند از اقدامات موثر دیگر باشد که به کاهش درد و تنش عضلانی کمک خواهد کرد. برای این منظور نیز باید نزد فرد متخصص در ماساژدرمانی بروید.

7- تزریقات

در موارد شدید، شاید تزریق استروئیدها از سوی پزشک تجویز شود که این موضوع سبب کاهش التهاب و درد خواهد شد. در کنار آن، بسیاری از بیماران ترجیح می‌دهند از طب سوزنی برای بهبود عملکرد رگ سیاتیک خود استفاده کنند.

8- جراحی

درنهایت، عمل جراحی یکی دیگر از شیوه‌های درمان سیاتیک است. این روش برای زمانی است که بیمار تحمل درد را نداشته و هیچ‌کدام از روش‌های درمانی ازجمله پماد برای درد سیاتیک برای او موثر واقع نشوند. عمل‌های جراحی برای درمان سیاتیک به‌عنوان اولین راهکارهای درمانی مطرح نیستند، اما بعضی از بیماران به دلیل سهل‌انگاری به جراحی نیاز پیدا می‌کنند.

چرا درد سیاتیک ایجاد می‌شود؟

درخصوص درد رگ سیاتیک باید گفت این عصب طولانی‌ترین و ضخیم‌ترین عصب بدن بوده که از 5 ریشه عصبی تشکیل شده‌است. دو ریشه از ناحیه تحتانی کمر و سه ریشه نیز از قسمت نهایی ستون فقرات می‌آیند. تمام این 5 ریشه به هم رسیده و عصب سیاتیک راست و چپ را شامل می‌شوند. یک عصب سیاتیک از لگن، باسن و پایین پا گذشته و درست در زیر زانو به انتها می‌رسد. عصب سیاتیک به اعصاب دیگر منشعب شده و سپس به سمت پایین پا و انگشتان ادامه پیدا می‌کند.

هرچیزی که عصب سیاتیک را تحریک کند، ممکن است سبب درد آن نیز شود. درد عصب سیاتیک به‌طور کلی می‌تواند خفیف یا شدید باشد. این درد اغلب به خاطر فشرده شدن عصب در بخش پایینی ستون فقرات به وجود می‌آید و مشکلاتی جدی را برای فرد به دنبال خواهد داشت. وجه اشتراک در این درد، آسیب به یک عصب است که می‌تواند شامل تحریک، التهاب یا فشرده شدن یک عصب در بخش پایینی کمر باشد.

شیوه پیشگیری از بروز درد عصب سیاتیک

در هر عارضه‌ای، پیشگیری هزینه و زحمت کم‌تری نسبت‌به درمان دارد. جلوگیری از بروز درد سیاتیک می‌تواند شامل تغییرات در سبک زندگی، تمرینات منظم و رعایت اصول بهداشتی باشد. در این بخش به تمام این روش‌ها اشاره خواهد شد.

1- حفظ وضعیت بدنی مناسب

سعی کنید وضعیت بدنی شما در زمان نشستن همیشه صحیح باشد. تنها از صندلی‌هایی با پشتی مناسب استفاده کنید و در صورت نیاز به سراغ پشتی یا بالش مناسب بروید تا کمرتان اذیت نشود. هنگام بلند کردن وسایل سنگین در خانه یا محل کار مطمئن شوید که فشار زیادی به کمر وارد نمی‌شود. در غیر این صورت، حتما از فرد دیگری برای بلند کردن جسم کمک بگیرید. جسم را نزدیک به بدن خود نگه داشته و از پیچیدن ناگهانی کمر خودداری کنید. استفاده از تجهیزات و ابزارهای ارگونومیک مانند میز و صندلی قابل تنظیم، صفحه‌کلید و مانیتور در ارتفاع مناسب در محیط کار باعث کاهش فشار روی کمر و پاها خواهد شد.

2- ورزش کردن به‌صورت منظم

تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که ورزش نمی‌کنند یا تحرک کافی در روز ندارند، بیشتر به چنین بیماری‌هایی دچار می‌شوند. تمرینات منظم برای تقویت عضلات شکم و کمر به بهتر شدن ستون فقرات و درنتیجه کاهش احتمال بروز درد سیاتیک کمک می‌کند. تمرینات کششی نیز انعطاف‌پذیری را افزایش داده و فشار روی عصب سیاتیک را کاهش می‌دهد. همان‌طور که در بالا نیز اشاره شد، ورزش‌هایی مانند شنا، پیاده‌روی و یوگا که هم فشار زیادی را به افراد وارد نمی‌کنند و هم تاثیر زیادی در عدم ابتلا به بیماری‌های مختلف دارند، گزینه‌هایی مناسب هستند. به‌طور کلی وزن اضافی می‌تواند فشار زیادی روی کمر و پاها وارد کرده و خطر بروز این درد را افزایش دهد. بنابراین، حفظ وزن مناسب از راه رژیم غذایی سالم و ورزش منظم را فراموش نکنید.

3- مدیریت استرس

مطالعات نشان از تاثیر مخرب استرس روی تنش عضلانی و بروز درد مربوط به سیاتیک دارند. پس حتما تمرینات آرامش‌بخش مانند مدیتیشن، تنفس عمیق و یوگا را به برنامه روزنامه خود اضافه کنید. با وجود دغدغه‌های فراوان این روزها، این حق شماست که ذهن خود را برای چند دقیقه‌ آرام کنید.

4- پوشیدن کفش مناسب

برخی کفش‌های غیراستاندارد و ارزان‌قیمت موجود در فروشگاه‌ها خطرات زیادی را برای کمر و پاهای انسان به دنبال دارند؛ به‌خصوص اگر اهل پیاده‌روی و ورزش باشید. پوشیدن کفش‌های راحت و نرم فشار روی پاها و کمر را در زمان پیاده‌روی کمتر می‌کنند و درد سیاتیک را بهبود می‌بخشند.

5- ترفندهای مراقبت از کمر

با مراقبت از کمر خود در انجام کارهای روزمره می‌توانید از بروز این بیماری جلوگیری کنید. حتما از تشک مناسب در زمان خواب بهره ببرید. تشک‌های سفت باعث حفظ وضعیت صحیح ستون فقرات می‌شوند.

6- مراجعه به پزشک

در صورت بروز علائم اولیه یا نگرانی بابت این درد در آینده، حتما از مشاوره‌های پزشک یا فیزیوتراپ متخصص کمک بگیرید تا راهکارهای مناسب برای پیشگیری یا درمان مانند پماد برای درد سیاتیک در اختیارتان قرار بگیرد. به یاد داشته باشید هرچه زودتر برای درمان اقدام کنید، احتمال بهبودی سریع‌تر وجود خواهد داشت.

راه‌حلی قطعی برای درمان درد سیاتیک

تمام متخصصان بر این باورند که درمان خانگی درد سیاتیک باید تحت‌نظر پزشک انجام شود. بنابراین، درصورتی‌که این درد را تجربه می‌کنید، توصیه می‌کنیم فورا برای درمان آن اقدام کنید. اگر درمورد وضعیت سیاتیک خود نگران هستید، می‌توانید از خدمات دکتریاب استفاده کنید. نوبت‌دهی آنلاین پزشکان سراسر کشور در این سایت به‌راحتی امکان‌پذیر است. همچنین، می‌توانید از خدماتی مانند مشاوره تلفنی نیز استفاده کنید. آیا روش‌های دیگری را برای درمان این درد می‌شناسید؟ حتما آن را در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.