- آسمونی
- مجله اینترنتی
- چهره ها
- چهره های سینمایی
- قصه گویی با طعم واقعیت؛ مروری بر کارنامه کیانوش عیاری (قسمت سوم)
قصه گویی با طعم واقعیت؛ مروری بر کارنامه کیانوش عیاری (قسمت سوم)
سه شنبه ٢٦ دى ١٤٠٢
سید حسام فروزان
شاخ گاو (1374) : سر زدن به سینمای کودک و نوجوان
کیانوش عیاری فیلمساز تجربه گرایی است که در یک قالب نمی گنجد برای همین تجربیات متفاوتی داشته است. یکی از تجربیات متفاوت او همین فیلم شاخ گاو است که بعد از ساختن فیلم آبادانی ها به سراغش رفت. شاخ گاو تجربه ای منحصر بفرد در کارنامه عیاری است زیرا برای اولین بار گروه سنی مخاطبان خود را تغییر داد و روایتی جذاب از ماجراجویی چند نوجوان را به تصویر درآورد. داستان فیلم درباره مواجهه ناگهانی چند پسربچه با یک دزد و تلاش برای به دام انداختن اوست. قصه فیلم اقتباسی از کتاب «امیل و کارآگاهان» نوشته اریش کستنر نویسنده آلمانی است. حامد کلاهداری و حسن رضایی از بازیگران اصلی فیلم هستند. فیلم از جمله آثار موفق عیاری محسوب می شود و بخوبی توانست با طیف مخاطبان کودک و نوجوان ارتباط برقرار کند. شاخ گاو یکی از نمونه های مثالی اقتباس سینمایی و روایت دراماتیک متناسب با گروه مخاطبانش است. شاید اگر ساخت فیلمهایی مانند شاخ گاو به یک رویه تبدیل می شد ما حالا جریان سینمای کودک و نوجوان درست و درمانی داشتیم. شاخ گاو در جشنواره فیلم کودک اصفهان چندین بار نمایش داده شد و مورد توجه تماشاگران قرار گرفت.
بیدار شو آرزو (1383) : در دل حادثه
وقتی می گوییم عیاری فیلمساز خاصی است که در هیچ یک از دسته بندی های معمول نمی گنجد یعنی چه؟ یعنی اینکه به فاصله کوتاهی از زلزله مرگبار شهر بم گروهش را به آنجا می برد و در همان لوکیشن ویرانه های زلزله یک فیلم داستانی بلند می سازد. در پنجم دی ماه سال 1382 زمین لرزه ای به بزرگی 6 ریشتر به مدت 12 ثانیه شهر بم را لرزاند. این زلزله از وحشتناکترین حوادث تاریخ ایران بود و حدود پنجاه هزار نفر تلفات داشت... کیانوش عیاری در زمان زلزله مشغول ساختن سریال «روزگار قریب» بود که احساس کرد باید کاری بکند و واکنشی به زلزله نشان دهد. برای همین در میانه تولید سریال با گروهی از عواملش روانه بم شد و «بیدار شو آرزو» را ساخت. مهران رجبی و بهناز جعفری از بازیگران اصلی فیلم هستند و قصه فیلم درباره ماجراهای تلخ پس از زلزله است. رویکرد فیلم بیشتر به گونه ای است که هشدار دهنده است . متاسفانه فیلم در اکران عمومی قربانی شد و به شایستگی دیده نشد. فیلم از نظر واکنش سریع یک فیلمساز متعهد و اجتماعی به یک فاجعه فراگیر نمونه شاخص و کم نظیری است.
کاناپه (1395) : مشکلات کلاه گیس در سینمای ایران
عیاری در سال 1395 پس از شش سال دوری از فیلمسازی فیلم «کاناپه» را با سرمایه شخصی خودش ساخت. او در این فیلم برای حل مشکل حجاب کاراکترهای زن در فضاهای داخل خانه از کلاه گیس استفاده کرد. عیاری در این مورد گفته «هميشه خجالت مي‌کشيدم که در فيلم‌هايم زن بايد با روسري در کنار محارمش ظاهر شود. اين خجالت و شرم همراه من بود تا زماني که بعد از يک وقفه شش ساله تصميم به ساخت «کاناپه» گرفتم. با خودم عهد کردم که يا فيلم نخواهم ساخت يا اگر هم بسازم زن نبايد داشته باشد و اگرزن داشته باشد بايد در ملأعام باشد و نه مکان‌هاي خصوصي.»
کاناپه داستان یک خانواده از طبقه متوسط تهران است که دختر بزرگشان در آستانه خواستگاری و ازدواج است و کاناپه کهنه خانه شان باعث دردسرهایی می شود... فرهاد آئیش، فریبا کامران، ابوالفضل پورعرب و بابک حمیدیان از بازیگران فیلم هستند. فیلم تا این لحظه هنوز رنگ پرده را ندیده است و به محاق رفته است. توقیف این فیلم برای عیاری ضربه سنگینی بود. متاسفانه راه حلی که عیاری برای نمایش موی زنان در فضاهای داخلی اندیشیده بود به پاشنه آشیل فیلم تبدیل شد. جالب اینجاست استفاده از کلاه گیس در صداوسیما تمهیدی رایج است که در بسیاری از تولیدات بکار گرفته شده است. در برخى از سریال های تاريخى تلويزيون یا حتى شبكه نمايش خانگى به راحتى از کلاه گیس استفاده شده و مشکلی هم پیش نیامده است. شاید کاربرد کلاه گیس در سینما با تلویزیون فرق دارد!
