در بخش قبل، مروری داشتیم بر ادوار مختلف لیگ فوتبال ایران از سال 1339 تا 1371. با گذشت زمان جام آزادگان نیز از برنامه فوتبال ایران کنار رفت و لیگ حرفه ای به مرور قوام پیدا کرد..

1372: کنار رفتن تیم پنجم!

لیگ آزادگان در سه دوره اول به صورت منطقه ای و زیرگروهی برگزار شده و حضور تیم ها در استانهای مختلف، شکل ثابتی نداشت، به همین دلیل استقلال، تیم پنجم لیگ 71 به علت نقض قوانین و مقررات ها، نتوانست در لیگ سوم آزادگان حاضر باشد. جنوب اهواز با کسب رتبه سوم بهترین تیم شهرستانی در این سال بود.

1373: بیست و چهار تیم در یک لیگ

امیر عابدینی، رئیس وقت فدراسیون لیگ را با شرکت 24 تیم در دو گروه برگزار کرد تا ریشه لیگ منطقه ای در ایران خشک شود و حقی از تیمی ضایع نشود. صعود 4 تیم تهرانی به نیمه نهایی اثباتی دوباره بر اصالت فوتبال پایتخت بود. برق شیراز با کسب رتبه سوم گروه دوم و کسب عنوان پنجم در مجموع بهترین تیم شهرستانی مسابقات فوتبال لیگ در این سال بود.

***

1374: آغاز بردهای سه امتیازی

لیگ 74 بار دیگر منظم شد. برای اولین بار برای هر برد در این لیگ 3 امتیاز در نظر گرفته شد. مربع قدرت کماکان در اختیار تهران بود. سپاهان با کسب عنوان پنجم بهترین تیم شهرستانی بود.

***

1375: عادت به سومی

در لیگ 75 تعداد تیم های تهرانی به علت سقوط سایپا و آرارات تا 5 تیم نزول یافت و برای سومین بار عنوان سوم لیگ به شهرستانی ها رسید.

1376: آغاز با 16 تیم، پایان با 15 تا!

شرکت تیم ملی در مسابقات مقدماتی جام جهانی و مشکلات به وجود آمده مسئولان فدراسیون را بر آن داشت تا پرسپولیس در لیگ هفتم آزادگان از مسابقات لیگ کنار بکشد. با این حال، رتبه اول و دوم در اختیار تهرانی ها باقی ماند.

***

1377: همچنان دو قطبی

لیگ هشتم آزادگان بار دیگر منظم شد. تعداد تیم های تهرانی باز 5 تیم بود و قدرت تهرانی ها همچنان کامل، با وجود صعود سپاهان به رتبه سوم، تهرانی ها بار دیگر در صدر قدرت نمایی کردند.

***

1378: سقوط چهار تیم، صعود دو تیم

لیگ نهم آزادگان شاهد کاهش تیم ها به 14 تیم و ادامه حضور شهرستانی ها در رتبه سوم بود. فجر سپاسی شیراز برای اولین بار با کسب عنوان سوم، بهترین تیم شهرستانی لیگ بود.

***

1379: افول شهرستانی ها

لیگ آخر آزادگان باز هم شاهد کاهش تیم ها و این بار به 12 تیم بود، با این حال تعداد تیم های تهرانی ثابت ماند و قدرت تهرانی ها در تمام ادوار دهه 70 بیش از دیگران بود. 6 تیم تهران بوند و تنها تیم ذوب آهن اصفهان رتبه چهارم را به دست آورد.

1380: بیست و یکمین دوره

از سال 80، مسابقات لیگ در ایران به شکل حرفه ای برگزار شد و تعداد تیم ها به 14 تیم افزایش یافت. برای تهران سال 80 سال متوسطی بود. فولاد خوزستان با کسب رتبه سوم بهترین شهرستانی این دوره بود.

***

1381: نخستین فاتح اصفهانی

برای اولین بار، یک تیم شهرستانی صاحب عنوان قهرمانی در لیگ ایران می شود. سپاهان برای اولین بار قهرمان شهرستانی در لیگ سراسری ایران بود.

***

1382: درخشش پله پله فولادی ها

لیگ سوم برتر در سال 1382 باز هم شاهد حضور 5 تیم تهرانی بین 14 تیم و باز پس گیری عنوان قهرمانی توسط تهرانی ها بود. فولاد باز هم با کسب عنوان سوم بهترین تیم شهرستانی لیگ بود.

***

1383: اوج اقتدار شهرستانی ها

بعد از 4 فصل تیم های تهرانی لیگ تغییر کردند. تعداد تیم های لیگ هم عوض شده و به 16 تیم رسید، اتفاق مهم سال 83 در لیگ چهارم این بود که دو تیم شهرستانی رتبه اول لیگ را از چنگ تهرانی ها برای بار دوم ربودند.

1384: جا به جایی قدرت ها

تیم های تهرانی برای نشان دادن قدرت انتقام شان رتبه های اول تا چهارم لیگ برتر را به خود اختصاص دادند. در لیگ 84 راه آهن در لیگ برتر جایگزین پیکان شد تا سهمیه تهران در لیگ محفوظ ماند.

***

1385: یک قدم تا جام

در لیگ ششم برای دومین بار عنوان نایب قهرمانی لیگ به یک حریف شهرستانی رسید. استقلال اهواز با کسب عنوان دوم، بهترین تیم شهرستانی این سال بود.

***

1386: پایان پاس

اتفاق عجیب سال 86، انتقال گلخانه ای تیم پاس به همدان بود. پاس که 24 بار با نام تهران در لیگ شرکت کرده بود در سال 86 از تهران جدا شد و سهمیه تهران در لیگ کمتر شد.

***

1387: انتقال های گلخانه ای

انتقال گلخانه ای تیم های تهرانی با اضافه شدن صبا به استان قم و پیکان به قزوین ادامه یافت و سهمیه تهرانی ها در لیگ کمتر شد.

***

1388: دوران لیگ های 18 تیمه

تعداد کل تیم ها در این دوره، 18 تیم بوده است و تعداد تیم های تهرانی چهار تیم (استقلال، پرسپولیس، سایپا و راه آهن) بود که مقام های کسب شده توسط این تیم ها به ترتیب دوم، چهارم، سیزدهم، هشتم تعیین گردید.

1389: یک سوم لیگ

تعداد کل تیم ها در این دوره، 18 تیم بوده است و تعداد تیم های تهرانی شش تیم. استقلال، پرسپولیس، سایپا، نفت تهران، راه آهن، استیل آذین بود که مقام های کسب شده به ترتیب دوم، چهارم، یازدهم، سیزدهم، پانزدهم، هجدهم تعیین گردید.