- آسمونی
- مجله اینترنتی
- علمی و دانستنی
- نجوم و ستاره شناسی
- مقارنه تاریخی مشتری و زحل ، درخشان تر از همیشه
مقارنه تاریخی مشتری و زحل ، درخشان تر از همیشه
شامگاه نخستین روز زمستانی سیاره‌های مشتری و زحل در همسایگی یکدیگر نشستند و در نزدیک‌ترین فاصله از هم قرار گرفتند تا یکی از درخشان‌ترین مقارنه‌های تاریخی را در آسمان شب به نمایش بگذارند.
به گزارش آسمونی به نقل از خبرگزاری ایرنا، شامگاه دوشنبه یکم دی ماه مصادف با بیست و یکم دسامبر، 2 سیاره مشتری و زحل در پدیده‌ای نادر به نزدیک‌ترین فاصله خود در چند قرن گذشته تا کنون رسیدند که به این پدیده در علم نجوم، مقارنه یا نزدیکی گفته می‌شود.
مقارنه به حالتی گفته می‌شود که 2 سیاره به فاصله نزدیک از هم می‌رسند و کنار هم در آسمان دیده می‌شوند.
به گفته ستاره شناسان، سیاره های مشتری و زحل در منظومه شمسی هر 20 سال یک بار به هم نزدیک می‌شوند اما امسال نزدیکی آن نسبت به سال های گذشته بسیار بیشتر و کم‌نظیر است.
مقارنه این 2 سیاره از بیست و ششم آذر تا پنجم دی قابل مشاهده است اما اوج آن و نزدیک‌ترین فاصله در یکم دی (بیست و یکم دسامبر) اتفاق می‌افتد.
پژوهشگر خانه نجوم ادیب اصفهان با بیان اینکه امسال مشتری و زحل به فاصله 6 دقیقه قوسی از هم می رسند، تاکید کرد که این مقیاس، فاصله بسیار کمی در بین سیاره ها محسوب می شود و بسیار کم پیش می آید که سیاره ها این مقدار به یکدیگر نزدیک شوند.
حسن حاتمی افزود: برای اینکه تصور بهتری از این مقیاس داشته باشیم این موضوع را در نظر بگیریم که قُطر ظاهری ماه کامل که در آسمان می بینیم حدود 30 دقیقه قوسی محسوب می‌شود.
وی با اشاره به اینکه 2 سیاره مشتری و زحل پیش از این در سال 1623 میلادی در فاصله بسیار نزدیکی به هم قرار گرفتند، افزود: این 2 سیاره بزرگ در سال 2080 میلادی نیز در فاصله بسیار نزدیک از هم قرار می‌گیرند.
حاتمی با تاکید بر اینکه آنچه در این پدیده رخ می دهد، صرفا از دید زمین است، تصریح کرد: مشتری و زحل در مدار خود بطور عادی در گردش هستند و آنچه از نزدیکی آنها در آسمان گفته می شود فقط از دید ما از روی کره زمین است.
این پژوهشگر نجوم درباره رصد مقارنه مشتری و زحل گفت: این 2 سیاره شب یلدا نیز نزدیک هم هستند اما اول دی بهترین فرصت برای رصد آن است زیرا به کمترین فاصله خود یعنی 6 دقیقه قوسی می‌رسند.
وی اضافه کرد: علاقه مندان به رصد این پدیده نجومی پس از غروب آفتاب باید به سمت جنوب غربی آسمان نگاه کنند که به طور تقریبی همان محدوده غروب آفتاب می شود، در آن محدوده جرم پُر نور و درخشانی مشاهده می شود که همان سیاره های زحل و مشتری هستند که بصورت یک جفت دیده می‌شوند.
حاتمی تصریح کرد: بدلیل فاصله بسیار نزدیک، 2 سیاره با چشم غیر مسلح قابل تفکیک نیستند بلکه هر 2 سیاره را یک جرم می بینند اما پر نورتر است.
وی با بیان اینکه نزدیک‌ترین فاصله این 2 سیاره به وقت ایران ساعت 21 و 54 دقیقه اتفاق می‌افتد، خاطرنشان کرد: اما در آن ساعت بدلیل اینکه در آسمان غروب کرده اند دیگر قابل رصد نیستند.
به گفته وی، برخی دانشمندان معتقدند این سیاره ها زمانی‌که در یک راستا با زمین قرار بگیرند، جاذبه آنها همدیگر را تقویت می کند و احتمال دارد در خرده سیارک‌ها و خرده سنگ‌هایی که اطراف زمین است اختلال بوجود آورد.
مُشتَری (هُرمُز) بزرگ‌ترین سیاره در منظومهٔ خورشیدی و از نظر دوری از خورشید، پنجمین سیاره پس از عطارد، زهره، زمین و مریخ است و زحل (کِیوان) پس از مشتری، دومین سیارهٔ بزرگ منظومه شمسی و ششمین سیاره نزدیک به خورشید است.
