آشنایی با سردرد و راه های درمان آن

سردرد از جمله رایج‌ترین مشکلات است که تقریباً تمام افراد در طول زندگی خود حداقل یک بار آن را تجربه می‌نمایند. این مشکل ممکن است به خاطر عوامل مختلفی مثل استرس، خستگی، تغییرات هورمونی، مصرف نامناسب غذا و حتی بیماری‌های زمینه‌ای باشد.

سردردها به دو دسته اصلی اولیه و ثانویه دسته بندی می‌شوند؛ سردردهای اولیه مثل میگرن و سردرد تنشی، خود به‌عنوان یک بیماری مستقل شناخته می‌شوند و سردردهای ثانویه نشانه‌ای از وجود سایر مشکلات پزشکی هستند. شناخت علل و نوع سردرد قادر است به مدیریت بهتر و انتخاب روش‌های درمانی مناسب کمک نماید.

برای درمان سردرد راه‌های زیادی وجود دارد و گاهی می‌توان با روش‌هایی سردرد را تا حدودی کاهش داد یا به مرور درمان کرد. در ادامه با آسمونی باشید تا شما را بیشتر با سردرد و راه های درمان آن آشنا کنیم.

سردرد چیست؟

به درد در قسمت سر و بالای گردن سر درد می‌گویند. سردرد منشا عصبی داشته و افراد زیادی آن را تجربه می‌کنند.
سردرد انواع مختلفی دارد که مطابق با منشا درد تقسیم بندی می‌گردند. هر یک از انواع سردرد نشانه‌های مختلفی دارند که در ادامه بیشتر در این رابطه بحث خواهیم کرد.

سردرد شدید نشانه چیست؟

سردرد شدید می‌تواند نشان‌دهنده‌ی پاره‌شدن رگ‌های مغز یا این که خونریزی مغزی باشد. همچنین تومورهای مغزی نیز می‌توانند چنین علائمی را داشته باشند. اما اگر میخواهید بدانید برای تشخیص علت سردرد چه آزمایشی را انجام دهید قطعا آزمایش چکاپ سردرد بهترین گزینه می‌باشد.

علت‌های سردرد در زنان

یکی از عوامل مهم در ابتلا زنان به سردردهای مزمن زمینه‌های ژنتیکی می‌باشد. معمولا افرادی که به چنین سردردهایی مبتلا هستند تحت تأثیر محرک‌های خاصی دچار این مشکل می‌شوند. علاوه بر تغییرات هورمونی، مواردی از جمله کم‌خوابی یا زیاد خوابیدن، حذف وعده‌های غذایی، بوهای آزاردهنده، نور شدید و یا محیط پر سروصدا، مشروبات الکلی، تغییرات شدید آب و هوایی، استرس و اضطراب، مصرف زیاد قهوه و یا متوقف کردن یک‌باره مصرف آن، مونوسدیم گلوتامات، غذاهای فرآوری شده مثل سوسیس و کالباس، شیرین‌کننده‌های مصنوعی و محصولات مرتبط با سویا نیز در بروز سردرد نقش دارند.

هشت سردرد خطرناک

میگرن:

میگرن نوعی سردرد ضربان‌دار و شدید می‌باشد که معمولاً با تهوع، حساسیت به نور و صدا همراه است و می‌تواند تا چند روز ادامه داشته باشد.

سردرد تنشی:

سردرد تنشی به صورت سفتی یا فشار در ناحیه سر و گردن احساس می‌‌گردد که معمولاً ناشی از تنش‌های عضلانی یا استرس است.

سردرد خوشه‌ای:

سردرد‌های خوشه‌ای نیز به صورت شدید و ناگهانی در یک طرف سر اتفاق می‌افتند و ممکن است با علائم دیگری از جمله آبریزش بینی یا قرمزی چشم همراه باشند.

سردرد ناشی از سینوزیت:

این سردرد هم به علت التهاب سینوس‌ها به وجود می‌آید و معمولاً با فشار در ناحیه بینی و صورت همراه است.

سردرد ناشی از تومور مغزی:

سردردهای غیرقابل توضیح و مداوم که ممکن است با علائم عصبی دیگر همچون تغییرات بینایی یا ضعف همراه باشند.

سردرد ناشی از فشار خون بالا:

معمولا این نوع سردرد هم در مراحل پیشرفته فشار خون بالا اتفاق می‌افتد و می‌تواند نشانه‌ای از یک وضعیت جدی پزشکی باشد.

سردرد ناشی از مصرف دارو:

بعضی از داروها می‌توانند موجب سردردهای مزمن شوند، به خصوص اگر فرد به طور ناگهانی مصرف آن‌ها را قطع نماید.

سردرد ناشی از عفونت:

عفونت‌هایی از جمله مننژیت نیز می‌توانند باعث ایجاد سردرد شدید و سایر علائم جدی شوند که به درمان فوری نیاز دارند.

علت درد کاسه سر

علت درد کاسه سر فشار عضلاتی و سردرد تنشی است که اولی به علت تنش و فشار در عضلات گردن و شانه‌ها و دومی به علت فشار و تنش مزمن در عضلات سر و گردن اتفاق می‌افتند که قطعا در تحریک و ایجاد درد در قسمت بالای سر، نقش بسیار مهمی دارند.

سردرد در کدام قسمت سر خطرناک است؟

ممکن است سردرد در هر ناحیه‌ای از سر خطرناک باشد، اما در بعضی از موارد همچون سردرد شدید و ناگهانی همراه با علائم دیگر، باید هر چه سریع تر به پزشک متخصص مراجعه کنید.

سردرد سمت راست

اگر فقط در یک طرف سرتان سردرد دارید، اصلا جای نگرانی نیست، اما بهتر است در این مورد با پزشک خود مشورت کنید تا در صورت وجود هرگونه عامل زمینه‌ای آن را برطرف کند. زمانی که شما به پزشک مراجعه کردید او سؤالاتی را در مورد زمان بروز سردرد، شدت و علائم مرتبط با آن از شما می‌پرسد تا با دقت بیشتری عامل سردرد یک‌ طرفه را شناسایی کند. بنابراین موقعیت و زمانی که سردرد شما ظاهر یا شدید تر می‌شود را بدانید و به پزشک خود اطلاع دهید، چون این کار برای تشخیص بهتر و درمان مؤثرتر بسیار مهم می‌باشد.

سردرد سمت چپ

انواع متفاوتی از سردردها وجود دارند که می‌توانند تنها باعث بروز درد در سمت چپ سر شوند. برای مثال سردرد خوشه‌ای و میگرن عمدتاً سمت چپ یا فقط یکی از دو طرف سر را درگیر خود می‌کنند. به‌ طور کلی متخصصان مغز و اعصاب سردرد را در دو گروه اولیه و ثانویه طبقه‌ بندی می‌کنند که به شرح زیر هستند.

سردرد اولیه:

اگر فرد به سردرد اولیه مبتلا شده باشد، درد بزرگ‌ترین و اصلی‌ترین علائمی خواهد بود که در او می‌توان پیدا کرد.

سردرد ثانویه:

سردرد ثانویه به حالتی گفته می‌شود که فرد از اختلالات و مشکلات سلامت دیگری رنج می‌برد. یکی دیگر از دلایل سردرد ثانویه بروز سکته مغزی، بروز و رشد یک تومور مغز و یا گسترش و ایجاد یک نوع عفونت می‌باشد. سردرد از نوع ثانویه می‌تواند در هر قسمت از سر همچون سمت چپ سر به وجود بیاید.

سردرد در بارداری

معمولا سردرد در بارداری به دلیل استرس، تغییرات هورمونی یا کم‌ آبی بدن ایجاد می‌شود. اما بهتر است بدانید که این نوع سردرد بی‌خطر بوده و اگر تداوم داشت یا شدت پیدا کرد حتما با یک پزشک مشورت کنید.

سردرد میگرنی

سردرد میگرنی، دردی می‌باشد که به صورت ضربان دار و در یک طرف سر آغاز می‌شود و از دردی ملایم به دردی شدید تبدیل می‌گردد. این درد به تدریج شروع می‌شود و با افزایش فعالیت جسمی شدت پیدا می‌کند. البته این درد می‌تواند در بیش از ۴۰ درصد موارد، در هر دو طرف سر به وجود بیاید و معمولاً با گردن‌ درد همراه است.

سردرد تنشی

رایج‌ترین نوع سردرد اولیه سردرد تنشی می‌باشد که می‌تواند از قسمت تحتانی پشت سر، چشم‌ها، گردن یا سایر گروه‌های عضلانی بدن آغاز گردد. همچنین می‌تواند در هر دو طرف سر تأثیر بگذارد. در واقع سردردهای تنشی نزدیک به ۹۰ درصد از کل سردردها را تشکیل می‌دهند.

سردرد پیشانی

سردرد نوعی عارضه‌ می‌باشد که ممکن است حداقل یکبار تمام افراد آن را تجربه کنند. سردرد لوب پیشانی یکی از انواع سردردهای رایج می‌باشد که علائم مخصوص به خود را دارد. معمولا این سردرد که امکان دارد خفیف یا شدید باشد از شقیقه تا پیشانی را درگیر می‌کند. عموما این نوع سردرد ناشی از استرس می‌باشد که در این زمینه دکتر سردرد می‌تواند کمک زیادی به شما بکند. به دلیل این که این سردرد هر از گاهی بروز پیدا می‌کند به آن سردرد اپیزودیک نیز گفته می‌شود. با این وجود بعضی اوقات سردردهای پیشانی هم مزمن می‌شوند. بر اساس اعلام موسسه جهانی اختلالات عصبی، سردرد مزمن به سردردهایی می‌گویند که در ماه بیش از ۱۴ مرتبه اتفاق می‌افتد.

چگونگی درمان سردرد

• برای درمان سردردهای گرم قبل از غذا، آلوی تازه یا خشک استفاده شود.
• بوئیدن عطر بالنگ سردرد را برطرف می‌کند.
• مالیدن روغن بالنگ نیز مفید می‌باشد.
• انبه برای انواع سردرد مفید است عصر و شب بعنوان شام میل شود ولی در خوردن آن افراط نشود چون باعث سوء‌هاضمه و فاسدشدن خون می‌گردد و بچه‌‌ها به امراض پوستی دچار می‌شوند.
• بادام تلخ را کوبیده با سرکه مخلوط نموده در محل درد بگذارید.
• برای درمان سردردهایی که ناشی از فشارخون است ابتدا آلو را خیس نموده سپس با حرارت ملایم پخته مقداری تمرهندی مخلوط نموده میل شود.
• برگ، چوب و ریشه زیتون ۴۰ گرم در یک لیتر آب‌جوش ۲۰ دقیقه دم‌کرده سر را ماساژ دهید.
• برای تسکین سردرد ۳ گرم برگ و ریشه درخت زیتون را در ۱۰۰ سی‌سی آب جوشانده سپس مزمزه کنند.
• سنجد میل شود مخصوصا سردردهایی که علامت مشخصی ندارند.
• عناب روزی ۵ دانه به مدت ۱۴ روز میل شود.
• سردردهایی که ناشی از صفرا باشد عناب، هلیله زرد، هلیله کابلی، تمرهندی، بنفشه، سپستان و تخم خیار از هر کدام ۵ گرم در یک لیتر آب به مدت ۱۰ دقیقه جوشانده صاف نموده روزی ۳ فنجان میل شود.
• برای سردردهای ناشی از سوء‌هاضمه عناب، بنفشه و گل پنیرک از هر کدام ۲ گرم جوشانده با ترنجبین شیرین کنید میل شود.

درمان سردرد با طب سنتی

• برگ درخت گلابی ۳ گرم در ۱۰۰ سی‌سی آب‌جوش ۲۰ دقیقه دم‌کرده با عسل شیرین نموده میل شود. این نوشیدنی برای سردردهایی که علامت‌های مشخصی ندارد مفیداست.
• سردردی که در اثر بالابودن فشار خون باشد از شربت آبلیمو با کمی گلاب استفاده شود.
• برای سردردهای عصبی لیموترش را به صورت کمپرس در محل درد بگذارید.
• برای سردردی که در اثر زیادی صفرا باشد از شربت نارنج استفاده شود.
• برای جلوگیری از سردرد پوست نارنج را در سرکه خیس نموده صاف کرده به شقیقه ها بمالید. -برای سردردهایی که علامت مشخصی ندارند از آب نارنج بعنوان چاشنی غذا استفاده شود.
• برای درمان سرگیجه روزی سه قاشق شربت نارنج میل شود. گل زالزالک ۲ گرم در ۱۰۰ سی‌سی آب‌‌جوش به مدت ۲۰ دقیقه دم‌کرده یک ساعت قبل از خواب بنوشید برای سرگیجه که منشأ عصبی دارد مفید می‌باشد.
• برای درمان سرگیجه برگ، چوب و ریشه زیتون ۴۰ گرم را در یک لیتر آب‌جوش دم‌کرده سپس سر را ماساژ دهید.
• روزی ۵ دانه عناب به مدت ۱۴ روز میل شود، برای سرگیجه مفید می‌باشد.
• برای درمان سرگیجه از شربت آبلیمو استفاده شود.