کمیک و کمیک استریپ چیست؟

کمیک و کمیک استریپ نقاشی، یا مجموعه‌ای از نقاشی‌های دنباله‌دار است که ماجرایی را روایت می‌کند. اگر می خواهید در مورد کمیک و کمیک استریپ بیشتر بدانید آسمونی در این بخش در مورد کمیک و کمیک استریپ و تاریخچه آن بیشتر صحبت می کند.

کمیک و کمیک استریپ چیست؟

داستان مصور یا پی نما یا کمیک استریپ معمولاً توسط یک تیم دونفره که یکی داستان را می‌نویسد و دیگری تصویر گری و جوهر زنی می‌کند ساخته می‌شود.

«کمیک‌استریپ، همان هنر متوالی است.» ویل آیزنر، کارتونیست.

تاریخچه کمیک و کمیک استریپ

شرح روایت و بیان ماجراها به زبان تصویر و بعضاً با استفاده از دیالوگ‌ها، به زمان مصر باستان بر می‌گردد. اما اگر شرح روایت‌های مدرن را در نظر بگیریم، داستان‌های مصور به شکل کنونی آن نخستین‌بار در اروپا شکل گرفتند. در سده 18 میلادی، از طریق داستان‌های مصور، به شکلی «هجوآمیز» از ولنگاری جنسی و فساد در دودمان بوربون، انتقاد می‌شد. نخستین کمیک‌های آمریکایی در سده بیستم میلادی شکل گرفتند.

اولین کتاب کمیک بر اساس مجموعه‌ای از کمیک‌استریپ‌های روزنامه‌ای شکل گرفت.

اولین‌های کمیک و کمیک استریپ

ماجراهای تَن‌تَن و میلو، از معروف‌ترین داستان‌های مصور است که تاکنون به بیش از 70 زبان ترجمه شده‌است.

همان‌طور که از نام کُمیک بر می‌آید، محتوای آن اساساً مطلب خنده‌دار است، اولین کمیک‌استریپ‌هایی که در دههٔ 1930 پا به‌عرصهٔ وجود گذاشتند، شامل ماجراهای خنده‌دار و ماجراجویانهٔ قهرمانانی چون باک راجرز، تارزان و ماجراهای تن‌تن بود. 1 البته قرار گرفتن نام کمیک مربوط به تاریخچهٔ آن است. اکنون با وجود تغییرات عمده‌ای که در نوع طراحی، موضوع، کمپزسیون، انتخاب زاویهٔ دید و دیگر المان‌های کمیک به وجود آمده و این هنر روایتگر را بسیار متفاوت از گذشتهٔ خود کرده، هنوز نام کمیک روی آن باقی‌مانده‌است. درحالی که مایهٔ طنز تنها در شاخهٔ خاصی از این هنر به کار گرفته می‌شود.

کمیک و کمیک استریپ در ایران

داستان‌های مصور به زبان فارسی تا دههٔ 1340 خورشیدی رایج نبودند. در این سال‌ها مجلهٔ کیهان بچه‌ها (از مجموعهٔ نشریات مؤسسهٔ کیهان) شروع به انتشار داستان‌های مصور کرد. در سال های1350 تا 1356 انتشارت یونیورسال، به مدیریت ماردیک بوغوسیان، سیزده عنوان از ماجراهای تن‌تن و میلو را به ترجمهٔ خسرو سمیعی به چاپ رساند. در سال 1355 انتشارت یونیورسال کتاب «عظمت بازیافته» را با تصویرگری طراحی بلژیکی به نام دینو آتاناسیو منتشر کرد. این کتاب اثری تبلیغاتی بود که تاریخ معاصر ایران را بنا بر روایت رسمی حکومت وقت بیان می‌کرد. در همین سال نخستین داستان مصور ایرانی با عنوان رستم و اسفندیار با تصویرگری سیروس راد توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان منتشر شد.

در سال 1393 خورشیدی، داستان مصور آبی گرم‌ترین رنگ است در پاریس به زبان فارسی منتشر شد. این نخستین ترجمه فارسی یک داستان مصور همجنس‌گرایانه به زبان فارسی بود.

در سال‌های اخیر نیز گروه‌هایی مانند ایران کمیک اقدام به ترجمه آثار برتر جهان کرده و آن‌ها را در غالب نرم‌افزار برای تلفن‌های هوشمند و تبلت‌ها ارائه کرده‌اند.

همچنین چندی است لفظ پی‌نما به عنوان معادل فارسی کمیک استریپ توسط گروهی از اهالی داستان مصور به کار برده می‌شود.

انواع کمیک و کمیک استریپ

کمیک روزنامه‌ای

این نوع از کمیک‌ها، در روزنامه‌ها منتشر می‌شوند، معمولاً دارای اسلایدهای کم هستند و دنباله‌دار نیستند، از معروف‌ترین کمیک‌های روزنامه‌ای می‌توان:

•     گارفیلد
•     فانتوم

و در ایران می‌توان به کمیک‌های چلچراغ و همشهری جوان و دوست اشاره کرد.

کمیک مجله‌ای

این دسته از کمیک‌ها، هر هفته/ماه/روز منشتر می‌شوند، معمولاً تعداد صفحه‌های معقولی در حدود 20، 30 یا 40 دارند و در دو یا سه شماره به پایان می‌رسند. از میان ناشران کمیک استریپ معروف در جهان می‌توان به:

•     مارول کامیکس
•     دی‌سی کامیکس
•     دارک هورس کمیکز
•     تاپ کو کمیکز
•     ایمیج کمیکز
•     IDW کمیک

و در ایران:

•     مجله گل آقا
•     مجله جدید
• اشاره کرد.

کمیک اقتباس شده از فیلم‌ها

در این نوع کمیک‌ها از متن اصلی فیلم نامه و طراحی صحنهٔ فیلم استفاده می‌شود. برای این نوع کمیک‌ها می‌توان به کمیک جانگو رها شده ساختهٔ تارانتینو و se7en ساختهٔ دیوید فینچر اشاره کرد.

تأثیرات جامعه‌شناختی کمیک و کمیک استریپ

اساساً کمیک‌ها در همان ابتدای دوران حیات وجودی خود به مقاصد اجتماعی یا سیاسی می‌پرداختند. از ارزش‌های محافظه‌کارانهٔ کمیک آنی اورفان کوچولو گرفته تا مفاهیم افسارگسیختهٔ آزادی خواهانه کمیک دونزبری. کمیک استریپ پوگو با استفاده از شخصیت‌های حیوانی، خشونت را به تصویر کشید و بسیاری از سیاست‌مداران دوران را به حیواناتی مشابه چهره‌شان نسبت داد. در حرکتی دلاورانه، والت کلی تصویرگر کمیک پوگو، جوزف مک کارتی را در دههٔ 50 به شکل گربه‌ای وحشی کشید، گربه‌ای به نام جی. ملارکی.