زندگی حیوانات در جنگل

همانطور که انسان ها براساس قوانین و نظم خاصی زندگی می کنند، دیگر موجودات مانند حیوانات هم اینگونه هستند و...

همانطور که انسان ها براساس قوانین و نظم خاصی زندگی می کنند، دیگر موجودات مانند حیوانات هم اینگونه هستند و خداوند در قرآن مجید به این مورد اشاره کرده است. آسمونی" href="https://asemooni.com">آسمونی در این بخش در مورد زندگی حیوانات صحبت می کند.

زندگی حیوانات (قرآن)

نظم و زندگی اجتماعی، مخصوص انسان‌ها نیست، بلکه در زندگی حیوانات هم مشاهده می‌شود.

آیه قرآن

حیوانات، دارای زندگی اجتماعی، همانند انسان‌ها:

«وما من دابة فی الارض...الا امم امثالکم...؛

و هیچ جنبنده‌ای در زمین و نه پرنده‌ای که با دو بال خود پرواز می‌کند نیست مگر اینکه امت‌هایی همانند شمایند (در هدف خلقت و تعیین عمر و بقاء نسل و کیفیت زندگی)- ما چیزی را در کتاب خود (کتاب لوح محفوظ از نظر بیان و در کتاب تکوین از نظر خلقت) فروگذار نکرده‌ایم- سپس همگی (در روز قیامت از نقطه مرگ‌شان) به سوی پروردگار خود گردآوری می‌شوند.»

أُمم‌ جمع أمّت است و امت یعنی جماعتی که وجه مشترک دارند، امّ در لغت بمعنی قصد است گویند: «أَمَّهُ‌: ای قَصَدَهُ». بنابراین، امّت به کسانی گفته می‌شود که قصد مشترک و نظر مشترک دارند، راغب گوید: امّت هر جماعتی است که یک چیز مثل دین یا زبان و یا مکان آنها را جمع کند.

آیه‌ «وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِی الْأَرْضِ وَ لا طائِرٍ یطِیرُ بجَناحَیهِ إِلَّا أُمَمٌ‌ أَمْثالُکُمْ»

، صریح است در اینکه جنبندگان و طیور دارای تشکیلات و نظامات‌اند و در زندگی اهداف مشترک و مقررات مخصوصی دارند. امروز، این مسئله کاملا روشن شده است، نظام زندگی که میان مورچه‌ها، موریانه‌ها، ماهیان و غیر آنها برقرار است واقعا مایه‌ی اعجاب می‌باشد و آیه‌ فوق، بسیار قابل دقّت است.

آیت الله مکارم در تفسیر نمونه می‌نویسد: امم جمع امت و امت بمعنی جمعیتی است که دارای قدر مشترکی هستند، مثلا: دین واحد یا زبان واحد، یا صفات و کارهای واحدی دارند.

زندگی اجتماعی حیوانات

این آیه خطابش به مردم است، و می‌فرماید: حیوانات زمینی و هوایی همه امت‌هایی هستند مثل شما مردم، و معلوم است که این شباهت تنها از این نظر نیست که آنها هم مانند مردم دارای کثرت و عددند، چون، جماعتی را به صرف کثرت و زیادی عدد، امت نمی‌گویند، بلکه وقتی به افراد کثیری امت اطلاق می‌شود که یک جهت جامعی این کثیر را متشکل و به صورت واحدی درآورده باشد، و همه یک هدف را در نظر داشته باشند حال چه آن هدف، هدف اجباری باشد و چه اختیاری. هم چنان که از این نظر هم نیست که این حیوانات انواعی و هر نوعی برای خود امتی است که افرادش همه در نوع خاصی از زندگی و ارتزاق و نحوه مخصوصی از تناسل و تولید مثل و تهیه مسکن و سایر شؤون حیات مشترکند، زیرا اگر چه این مقدار اشتراک برای شباهت آنها به انسان کافی است، لیکن از اینکه در ذیل آیه فرمود: (ثُمَّ إِلی‌ رَبِّهِمْ یحْشَرُونَ) استفاده می‌شود که مراد از این شباهت تنها شباهت در احتیاج به خوراک و جفت‌گیری و تهیه مسکن‌ نیست، بلکه در این بین، جهت اشتراک دیگری هست که حیوانات را در مساله بازگشت به سوی خدا شبیه به انسان کرده است.

بر اساس آیه فوق مجتمعات‌ حیوانی از جهاتی، همانند مجتمعات انسانی هستند، و این شباهت جنبه فعلی دارد، نه بالقوه، زیرا آنها نیز سهمی از درک و شعور دارند، و سهمی از مسئولیت، و سهمی از رستاخیز، و از این جهات شباهتی به انسانها دارند. اشتباه نشود تکلیف و مسئولیت انواع جانداران در یک مرحله خاص مفهومش این نیست که آنها دارای رهبر و پیشوایی برای خود هستند و شریعت و مذهبی دارند آن چنان که از بعضی صوفیه نقل شده است، بلکه رهبر آنها در اینگونه موارد تنها درک و شعور باطنی آنها است، یعنی مسائل معینی را درک می‌کنند و باندازه شعور خود در برابر آن مسئول هستند.