دویدن میان ترافیک و قهرمانی که میان بُر زد

رقابت دوی ماراتن در المپیک 1900 پاریس، یک مسابقه عجیب بود. آیا قهرمان این رقابت میان بُر زد؟

دومین باری که رقابت دوی ماراتن در المپیک برگزار شد، مربوط به بازیهای 1900 پاریس بود. اولین بار در المپیک آتن، ماراتن در مسافت 40 کیلومتر برگزار شد. اما در پاریس، این مسافت به 40.26 کیلومتر افزایش یافت.

حتی یک دونده از دوندگان ماراتن المپیک 1896 در این رقابت حضور نداشت و به این ترتیب، نفرات شرکت کننده همگی نخستین ماراتن خود را در المپیک، تجربه می کردند. با این حال رانلد مک دانلد دونده کانادایی و قهرمان ماراتن بوستون در سال 1898 در بین دوندگان بود و یکی از مدعیان قهرمانی محسوب می شد. قرار بود دوندگان چهار دور در استادیوم بدوند و آن گاه وارد خیابان های پاریس شوند. 13 دونده کار را آغاز کردند و تنها پس از چهار دور، یکی از دوندگان کنار کشید!

ژُرژ توکه دانی 23 ساله پیش از این، رکورددار دوی 5 کیلومتر دنیا شده بود اما در این مسابقه، رکورددار سریع ترین انصراف از مسابقه ماراتن شد. چرا؟ این دونده محلی که شانس اصلی هم بود برای فرار از گرما به داخل یک کافه رفته بود و کمی نوشیدنی نوشیده بود زیرا به نظرش دمای هوا برای ادامه دادن خیلی گرم بود. با این حال، این تنها اتفاق عجیب مسابقه نبود.

ماراتن روز چهارشنبه 19 جولای 1900 یک نکته منفی و گیج کننده داشت. این مسابقه در خیابان های پاریس برگزار شد! خیلی از دونده ها سر پیچ ها اشتباه می پیچیدند و در بخشی از مسیر ترافیک و انبوه ماشین ها، حیوانات، دوچرخه ها و عابرین پیاده دردسرساز می شد.

با وجود گیج کننده بودن مسیر، آرتور نیوتن، دونده ای که پنجم شد، مدعی شد که اول شده چون هرگز کسی را جلوتر از خودش ندیده است. همچنین مسابقه ساعت 14:30 برگزار شد؛ آن هم در ماه جولای که دمای هوا شدیدا زیاد است و به 102 درجه فارنهایت می رسد.

در این رقابت دشوار «میشل تیتو» فرانسوی – که اصلیتی لوگزامبورگی داشت – قهرمان شد و «امیل شامپیون» فرانسوی و «ارنست فست» سوئدی دوم و سوم شدند. آمریکایی‌ها به این قهرمانی اعتراض داشتند. آنان معتقد بودند که «تیتو» به واسطه شناخت کامل از خیابان‌های پاریس، در بعضی جاها «میانبر» زده است. هرچند که رکورد نیوتون 4:04 ساعت بود و دیک گرانت هم نفر ششم شد و بعد از نیوتون از خط گذشت. یعنی بیش از یک ساعت بعد از نفر قهرمان. آمریکایی ها به چه چیزی معترض بودند؟

با این حال جواب دادن به این ابهام تا این اندازه آسان نیست. مخصوصا از آنجا که تیتو شاگرد نانوا بوده و با گذاشتن نان‌های آماده برسر و دویدن به سوی مقصد، شناخت کاملی نیز نسبت به خیابان‌های پاریس داشت.

اما عجیب آن بود که او تنها 12 سال بعد و در نتیجه انتشار بولتن فدراسیون دو و میدانی فهمید که با زمان 2 ساعت و 59 دقیقه و 45 ثانیه قهرمان المپیک شده است.

نفرات برتر ماراتن پاریس رکوردهای زیر را برجای گذاشتند: