- آسمونی
- مجله اینترنتی
- علمی و دانستنی
- آیا میدانستید؟!
- سنگ و خاک چه تفاوتی با هم دارند؟
سنگ و خاک چه تفاوتی با هم دارند؟
سنگ به مواد جامدی از پوسته زمین اطلاق میشود که از یک یا چند کانی که با یکدیگر پیوند یافتهاند، تشکیل شدهاست. در زمین شناسی سنگ تجمعی طبیعی و جامد از مواد معدنی یا شبه معدنی است. لایه خارجی جامد زمین (سنگکره) از سنگ تشکیل شده است. صخرهها سه گونه هستند: آذرین، رسوبی و دگرگون شده. دانش شناختن سنگها را سنگ شناسی میگویند. عنصر اصلی تشکیل دهنده تمامی سنگ ها سیلیس است.
تفاوت سنگ و خاک
مهمترین تفاوت خاک و سنگ اختلاف در میزان فشردگی و چسبندگی آنها به یکدیگر است. از دیدگاه زمینشناسی، سنگ به موادی از پوسته زمین اطلاق میشود که از یک یا چند کانی که با یکدیگر پیوند یافتهاند، درست شدهاست. در مقابل خاک تودهای از ذرات با دانههای منفصل یا دارای پیوند سست است که بر اثر هوازدگی سنگها و بهطور برجا تشکیل شدهاست. لیکن در مهندسی و کارهای ساختمانی قابلیت حفاری مصالح زمینشناسی به عنوان شاخصی در طبقهبندی آنها به دو گروه سنگ و خاک مورد استفاده قرار میگیرد.
منشأ شکلگیری سنگ ها و خرده سنگ ها
- کوه زایی
- کوه سایی
عوامل کوه زایی
فشارهای کره مذاب درون زمین را که به پوسته جامد سطح آن وارد میشود را میتوان عامل فرایند کوه زایی و خشکی زایی نامید.
عوامل هوازدگی یا کوه سایی
هر یک از چند روندی را که باعث خرد شدن و تغییر شکل مواد سخت سطح زمین و موادی که با جو در تماس هستند، هوازدگی مینامند. عوامل فرسایش یا هوازدگی به دو گروه فیزیکی و شیمیایی تقسیم میشوند.
- هوازدگی شیمیایی
محصول هیدراتاسیون، انحلال، آبکافت، اکسیداسیون یا عکسالعمل آبهای اسیدی با املاح تشکیل دهنده سنگ هاست.
- هوازدگی فیزیکی
این پدیده توسط عواملی چون یخبندان، تغییرات حرارت در جو و در نتیجه انبساط و انقباض، گرانش زمین، رشد گیاهان، باد، جریان آب و عمل جانوران و مانند اینها شکل میگیرد و باعث خرد شدن سنگها و تغییر شکل آنها به دانههای ریزتر میشود.
