به موجب قانون تأسيس دانشگاه، مصوَّب هشتم خرداد سال 1313 ش، در اين تاريخ، از مدارس عالي آن زمان از قبيل دارالمعلّمين عالي، مدرسه حقوق و علوم سياسي و مدرسه عالي طبّ، دانشگاه تهران تشكيل شد و اجزاء مختلف آن به سرعت ايجاد گرديد. تا قبل از آن، در نقاط مختلف كشور، مدارس قديمه‏اي وجود داشت كه در آنها، علوم اسلامي و بسياري از مباحث مربوط به علوم عقلي و نقلي تدريس مي‏شد. مجموعه اين مدارس و ايجاد مدارس عالي ديگر نظير دارالفنون و دارالمعلّمين و همچنين لزوم وحدت و تمركز در اداره اين مدرسه‏هاي عالي سبب شد كه وزارت فرهنگ به روش جديد طرح دانشگاهي را تدوين نمايد. اين لايحه به مجلس شوراي ملي ارسال و در هشتم خرداد 1313 به تصويب رسيد. سرانجام در تاريخ پانزدهم بهمن 1313 ش، سنگ بناي دانشگاه تهران نيز گذاشته شد و پس از مدتي به پذيرش دانشجو اقدام نمود.

مجلس شورای ملّی

ماده 1-‏ مجلس شورای ملّی به وزارت معارف اجازه می دهد مؤسسه ای به نام دانشگاه برای تعلیم درجات عالیه علوم و فنون و ادبیات و فلسفه در طهران تاسیس نماید.

ماده 2-‏ دانشگاه دارای شعب ذیل است که هر یک از آنها موسوم به دانشکده خواهد بود:

  1. ‏ علوم معقول و منقول
  2. ‏ علوم طبیعی و ریاضی
  3. ‏ ادبیات و فلسفه و علوم تربیتی
  4. ‏ طب و شعب و فروع آن
  5. ‏ حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی
  6. ‏ فنی.

 دانش سراهای عالی و مدارس صنایع مستظرفه ممکن است از مؤسسات دانشگاه محسوب شوند و نیز ممکن است مدارس و مؤسسات دیگری لدی الاقتضاء به دانشگاه منضم گردد.

ماده 3-‏ رییس دانشگاه در آغاز افتتاح بر حسب پیشنهاد وزیر معارف و به موجب فرمان همایونی تعیین و بعدها بر طبق ماده 14 برحسب پیشنهاد شورای دانشگاه و موافقت وزیر معارف به موجب فرمان همایونی منصوب خواهد شد. اداره کردن دانشگاه به عهده رییس است و معاون دانشگاه و رؤسا و معاونین و استادان دانشکده ها بر حسب پیشنهاد رییس دانشگاه از طرف وزیر معارف منصوب می شوند؛ سایر مستخدمین بر طبق مقررات این قانون از طرف رییس دانشگاه تعیین می گردند. تبصره 1-‏ مدت خدمت رییس دانشگاه و رؤسای دانشکده ها سه سال است. بعد از انقضای این مدت ممکن است مجدداً انتخاب شوند. تبصره 2-‏ رییس دانشگاه مجاز است علما و دانشمندان مملکتی و خارجی را برحسب پیشنهاد شورای دانشگاه و تصویب وزیر معارف به عضویت افتخاری دانشگاه بپذیرد.

ماده 4-‏ شورای دانشگاه از اشخاص ذیل تشکیل می شود:

  • ‏ رییس دانشگاه که سمت ریاست شورا را خواهد داشت
  • ‏ معاون
  • ‏ رؤسای دانشکده ها
  • ‏ لااقل یک نفر استاد از هر یک از دانشکده ها.

ماده 5-‏ وظایف شورای دانشگاه به قرار ذیل است:

تعیین شرایط ورود محصل به دانشگاه-‏ تدوین دستور تحصیلات دانشکده ها تعیین شرایط گرفتن درجه و تصدیق نامه و دیپلم-‏ تهیه نظام نامه های لازم جهت امتحانات و پیشرفت کار دانشکده ها-‏ اظهار نظر در مورد اشخاصی که به سمت استاد و دانشیار از طرف شورای هر دانشکده پیشنهاد شده اند-‏ پیشنهاد هر اقدامی که موجب ترقی و اصلاح کار دانشکده باشد-‏ معاونت و کمک فکری با رییس دانشگاه.

ماده 6-‏ هر یک از دانشکده ها دارای شورایی خواهد بود مرکب از معاون و استادان در تحت ریاست رییس دانشکده. وظایف و تشکیلات شورای مزبور به موجب نظام نامه خواهد بود که از تصویب شورای دانشگاه گذشته باشد.

ماده 7-‏ دانشگاه دارای شخصیت حقوقی می باشد و نمایندگی آن به عهده رییس است و از لحاظ اداری و مالی دانشگاه مستقل و تحت مسؤولیت مستقیم وزیر معارف خواهد بود.

ماده 8-‏ دانشگاه می تواند در مقابل امور علمی و فنی که اشخاص و مؤسسات غیررسمی رجوع می نمایند بر طبق نظام نامه مخصوص حق الزحمه دریافت دارد؛ وجوهی که از این راه عاید می شود و همچنین اعانه هایی که اشخاص مختلف می دهند و عایدات دیگر به استثنای حقوقی که از محصلین دریافت می شود به حساب جداگانه در تحت نظر رییس دانشگاه جمع آوری و با تصویب وزیر معارف به مصارفی که در شورای دانشگاه پیشنهاد می شود خواهد رسید و وزارت معارف در حساب آن حق نظارت خواهد داشت. تبصره-‏ هدایایی که اشخاص یا مؤسسات به عنوان وقف و امثال آن جهت امر خاص به دانشگاه تقدیم می کنند اداره آنها با دانشگاه است. این قبیل عایدات باید مطابق میل هدیه کنندگان صرف شود و تبدیل آن به مصرف دیگر جایز نیست. صورت عایدات و مخارج، همه ساله به وزارت اوقاف تقدیم خواهد شد. دانشگاه در رد و قبول هدایای مذکور آزاد است.

ماده 9-‏ فارغ التحصیل های دانشکده ها که برحسب مقرراتی که با موافقت نظر وزارت معارف وضع خواهد شد. لااقل به درجه اجازه معلمی (لیسانس) نایل شوند از حقوق و امتیازات قانون تربیت معلم مصوب 19 اسفند ماه 1312 استفاده خواهند کرد.

ماده 10-‏ معلمین دانشگاه به طبقات سه گانه ذیل تقسیم می شوند: اول و دوم-‏ استاد و دانشیار (معاون استاد) که باید علاوه بر داشتن شرایط مقرره در فقرات 1 و 3 و 4 ماده دوم قانون استخدام کشوری، استاد کمتر از سی سال و دانشیار کمتر از بیست و پنج سال نداشته باشند و در رشته که تدریس می نمایند درجه علمی آنها را شورای عالی دانشگاه لااقل دکتری یا معادل آن تشخیص بدهد؛ سوم-‏ دبیر که باید لااقل دارای شرایط معلمین مدارس متوسطه باشد و بر طبق مقررات مربوط به معلمین مذکور استخدام خواهد شد. سایر مستخدمین از قبیل متصدیان لابراتوارها و کارخانه ها و اعضای کتابخانه ها و امثال آن و اعضا دفتری تابع مقررات قوانین عمومی خواهند بود. تبصره-‏ رییس کتابخانه باید از حیث درجه علمی کمتر از دبیر نباشد ولی چنانچه درجه علمی او بالاتر باشد مانند دانشیار استخدام خواهد شد.

ماده 11-‏ از آغاز سال تحصیلی 1313 و بعد، دانشیاران و استادانی که طرف احتیاج دانشگاه می شوند و در صورت تعدد داوطلبان با مسابقه مطابق نظام نامه مخصوص تعیین خواهند شد.

ماده 12-‏ در طول مدت خدمت، به استادان و دانشیاران ممکن است ده مرتبه اضافه حقوق داده شود و اعطای اضافات از مرتبه اول الی سوم هر دو سال و در مراتب بعد، هر سه سال 1 مرتبه بر طبق نظام نامه مخصوص با شرایط ذیل خواهد بود:

  1. ‏ ابراز لیافت و استحقاق
  2. ‏ پیشنهاد رؤسای دانشکده ها
  3. ‏ تصویب شورای دانشگاه.

ماده 13-‏ میزان حقوق درجه اول دانشیار همه ساله بر طبق قانون بودجه معین خواهد شد؛ اضافه حقوقی که در درجات اول تا هشتم دریافت خواهد نمود مساوی خواهد بود با هشت یک حقوق ماقبل و در درجه نهم و دهم با خمس حقوق ماقبل-‏ در مواقع ترفیع به رتبه استادی و یا ریاست دانشکده و یا ریاست دانشگاه عشر حقوق مقام مادون اضافه خواهد شد و پس از آن نیز اضافه حقوق که در باقی درجات دریافت خواهد کرد تا درجه هشت مساوی خواهد بود با هشت یک و در درجات نهم و دهم با خمس حقوق ماقبل. تبصره-‏ حقوق ماهانه درجه اول دانشیار در سال تحصیلی 14-‏1313 به میزان یک هزار ریال است.

ماده 14-‏ ریاست هر رشته از دروس بر عهده استاد همان رشته است برای ترفیع به رتبه استادی علاوه بر پیدا شدن محل تدریس باید لااقل پنج سال دانشیار بوده در رشته خود قابلیتی ابراز کرده باشد که مورد قدرشناسی و تصویب شورای دانشگاه واقع شود. رؤسای دانشکده ها و دانش سراهای عالی پس از کسب نظر شورای دانشکده مربوط از بین استادان و رییس دانشگاه از بین رؤسای دانشکده ها انتخاب می شوند. انتخاب معاون دانشگاه و معاونین دانشکده ها از بین استادان به عمل خواهد آمد.

ماده 15-‏ مادامی که معلم دارای شرایط مذکور در ماده ده، بعدد کافی برای استخدام یافت نشود ممکن است از اشخاصی که در رشته از علوم و یا ادبیات به مقامی شامخ رسیده و شورای دانشگاه لیاقت آنها را تصدیق کرده بطور کنترات استخدام شود نیز ممکن است از متخصصین که در خدمت ادارات دولتی هستند در برابر حق الزحمه استفاده شود.

ماده 16-‏ اشخاصی که در سال تحصیلی 1312-‏ 1313 در مدارس عالیه مشغول خدمت بوده اند چنانچه دارای شرایط مندرجه در ماده 10 این قانون باشند معلم رسمی دانشگاه خواهند بود. درجه و حقوق آنها را وزارت معارف به موجب نظام نامه مخصوص و بر طبق آخرین حقوق تدریسی در سال تحصیلی 1312 و 1313 با رعایت ماده 13 این قانون تعیین خواهد نمود. اشخاصی که مشمول قانون استخدام کشوری باشند نیز می توانند از مقررات این قانون بهره مند گردند. تبصره 1-‏ اشخاصی که در سال تحصیلی 12-‏1313 در مدارس عالیه مشغول تدریس بوده لیکن تصدیق دکتری در دست ندارند معلم رسمی دانشگاه خواهند بود ولی باید قبل از انقضاء خرداد 1314 در رشته خود رساله تازه تالیف نمایند که مورد قبول شورای دانشگاه واقع شود و به اخذ تصدیق استادی در همان رشته نایل می شوند و این تصدیق به منزله درجه دکتری آنها در آن رشته خواهد بود. تبصره 2-‏ دبیران که به موجب ماده 12 قانون تربیت معلم مصوب 19 اسفند 1312 و همچنین دانشیاران که به موجب این قانون آخرین حقوق شان مدرک تعیین رتبه آنها می شود هرگاه از درجه تجاوز نموده و به درجه بالاتر نرسیده باشند درجه بالاتر را دارا خواهند شد و همچنین معلمینی که در موقع اجرای این قانون و قانون تربیت معلم حقوق درجه اول را نگرفته اند دارای درجه اول بوده وزارت معارف می تواند در موقع مقتضی با داشتن اعتبار کسر حقوق اینگونه اشخاص را ترمیم نماید. تبصره 3-‏ تشخیص رتبه و حقوق استخدامی (اعم از رسمی و کنتراتی و غیره) و استحقاق دریافت اضافه حقوق و ترفیع رتبه بر طبق این قانون و سایر قوانین موضوعه نسبت به کلیه اعضای وزارتخانه ها و ادارات مستقله با وزارت خانه یا اداره مستقل مربوطه و تصدیق اداره تقاعد کشوری خواهد بود و چنانچه مستخدمین شکایتی داشته باشند که راجع به تشخیص رتبه یا اضافه حقوق یا ترفیع آنها باشد مرجع کلیه شکایات استخدامی دیوان عالی تمیز خواهد بود.

ماده 17-‏ (اصلاحی 11/‏9/‏1333) ترتیب محاکمه اداری اعضای دانشگاه و تعیین مجازات آنها به موجب نظام نامه خاصی است که از طرف شورای دانشگاه تنظیم و به تصویب هیات وزیران رسیده باشد.

ماده 18-‏ موارد ذیل از قانون استخدام کشوری در مورد رؤسا و معاونین دانشگاه و استادان و دانشیاران مجری خواهد بود مواد 6-‏ 7-‏ 8-‏ 9-‏ 11-‏ 14-‏ 19-‏ 28-‏ 69.

ماده 19-‏ رؤسا و معاونین دانشگاه و استادان و دانشیاران می توانند با 25 سال خدمت و یا با شصت سال عمر و هر قدر سابقه خدمت تقاضای تقاعد نمایند و دولت نیز می تواند با دارا بودن شصت سال عمر و لااقل بیست سال خدمت آنان را متقاعد سازد-‏ مابقی شرایط تقاعد آنها بر طبق فصل چهارم قانون استخدام کشوری با رعایت اصلاحاتی که در آن به عمل آمده خواهد بود و به استثنای جزء (د) از ماده واحده اصلاحیه ماده 43 قانون مذکور.

ماده 20-‏ دانشگاه به اشخاصی که در رشته ای از علوم یا ادبیات به مقامی شامخ رسیده و یا خدمات بزرگی به عالم انسانیت کرده باشند، شورای عالی دانشگاه پس از مداقه کامل احراز لیاقت آنها را تصدیق نماید، با تصویب وزیر معارف درجه دکتری افتخاری اعطاء خواهد نمود.

ماده 21-‏ وزارت معارف نظام نامه که بر طبق ماده 16 برای اجرای این قانون ضرورت دارد، بعد از تصویب کمیسیون معارف مجلس شورای ملّی به موقع اجرا خواهد گذارد. این قانون که مشتمل بر 21 ماده است در جلسه هشتم خرداد ماه یک هزار و سیصد و سیزده شمسی به تصویب مجلس شورای ملّی رسید.  

نظر خود را درباره «8 خرداد؛ تصویب قانون تاسیس دانشگاه تهران در مجلس شورای اسلامی (1313 ش)» در کادر زیر بنویسید :
لطفا شرایط و ضوابط استفاده از سایت آسمونی را مطالعه نمایید
ارزیابی مهاجرت
: برای دریافت مشاوره درباره 8 خرداد؛ تصویب قانون تاسیس دانشگاه تهران در مجلس شورای اسلامی (1313 ش) فرم زیر را تکمیل کنید

هزینه مشاوره ۳۰ هزار تومان می باشد

پاسخ مشاوره شما ظرف 1 روز کاری در پنل شما درج می شود و پیامک دریافت می کنید


دسته بندی های وب سایت آسمونی

آسمونی شامل بخش های متنوعی است که هر کدام از آنها شامل دنیایی از مقالات و اطلاعات کاربردی می باشند، شما با ورود به هر کدام از دسته بندی های مجله اینترنتی آسمونی می توانید به زیردسته های موجود در آن دسترسی پیدا کنید، برای مثال در دسته فیلم و سینما؛ گزینه هایی مثل نقد فیلم، معرفی فیلم ایرانی، فیلم بین الملل، انیمیشن و کارتون و چندین بخش دیگر قرار دارد، یا بخش سلامت وب سایت شامل بخش هایی همچون روانشناسی، طب سنتی، نکات تغذیه و تناسب اندام می باشد.