بیماری نقرس و درمانش

نقرس نوعی بیماری التهابی است که به علت تجمع و رسوب اسید اوریک در بافت های بدن و بخصوص در مفاصل ایجاد میشود. نشانه عمده بیماری نقرس تورم و درد شدید مفصل بخصوص مفصل بزرگ شست پا است. مفصل متاتارسوفالانژیال در ابتدای شست پا متداول‌ترین ناحیه ابتلا به این بیماری است (حدود 50٪ از موارد را شامل می‌شود). با این حال، این بیماری می‌تواند در قالب توفوس، سنگ کلیه، یا سنگ کلیه اوراتی نیز ظاهر شود. عامل این بیماری افزایش میزان اسید اوریک در خون است. اسید اوریک باعث ایجاد کریستال می‌شود، و کریستال‌ها در مفاصل، تاندون‌ها و بافت‌های اطراف رسوب می‌کند. در صورت مشاهده این کریستال‌های خاص در مایع مفصلی، از ابتلا به این بیماری اطمینان حاصل می‌شود. درمان با داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID)، استروئید، یا کلشیسین باعث بهبود سندرم‌های بیماری می‌شود. پس از اینکه حمله حاد این بیماری فروکش کرد، میزان اسید اوریک را معمولاً با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی کاهش می‌دهند، و در مواردی که حملات پیاپی وجود دارد، مصرف آلوپورینول یا پروبنسید از افزایش آن در دراز مدت جلوگیری می‌کند. ابتلا به نقرس در دهه‌های اخیر افزایش یافته است، به طوری که حدود 1 تا 2٪ از جمعیت غرب در دورانی از زندگی شان به آن مبتلا می‌شوند. این افزایش را به دلیل زیاد شدن عوامل خطرزا در جمعیت می‌دانند، مانند سندرم متابولیک، امید به زندگی طولانی‌تر و تغییر در رژیم غذایی. نقرس را در تاریخ با نام «بیماری پادشاهان» یا «بیماری ثروتمندان» می‌شناختند.

عواملی که موجب افزایش اسید اوریک و ایجاد نقرس می شوند:

1- افزایش تولید اسید اوریک به وسیله بدن

2- کاهش خروج اسید اوریک توسط کلیه ها

3- افزایش دریافت غذاهای پورین

4- بیماری های حاد

5- ضربه روحی

6- جراحی

7- تب

8- کمبود آب بدن

9- خوردن بیش از حد شام

10- بعضی از داروها مانند: آسپرین
آیا شما در معرض خطر هستید؟

بعضی مشکلات احتمال بروز نقرس را افزایش می دهند. این مشکلات و بیماری ها شامل: افزایش فشار خون، دیابت نوع 1 و 2، کلسترول بالا، مشکلات گوارشی، کاهش توده عضلانی، چاقی، مصرف غذاهای پورین دار، گرسنگی یا کم خواری، بیماری های کلیوی و لوسمی (سرطان خون) و پسوریازیس (نوعی بیماری پوستی) و ناهنجاری در هموگلوبین.

علائم بیماری نقرس

علامت مشخصه این بیماری ورم، قرمزی و درد شدید مفصل شست پاست؛ البته ممکن است این بیماری با ورم و درد مفاصل دیگر مثل مچ پا یا زانو هم خود را نشان دهد ولی حالت اول بسیار شایع تر است.

در صورتی که اسیداوریک زیادی در بدن به مدت مدید وجود داشته باشد حتی ممکن است این بلورها در بافت کلیه رسوب کنند و کل بدنه کلیه را تخریب و بیمار را دچار نارسایی کامل کلیه ها کنند.

در افراد دچار نقرس رسوب بلورهای اسیداوریک در بافت های دیگر بدن مثل زیر پوست آرنج و مچ دست به صورت برجستگی دیده می شود که می تواند باعث التهاب بورس مفاصل و درد شود. این برجستگی های زگیل مانند می توانند در لاله گوش هم دیده شوند که علامت خاص نقرس است.

• آب زیادی بنوشند( روزی 2 تا 3 لیتر). حتماً 1 لیوان آب، قبل از خواب بنوشند، زیرا این کار به کم شدن اسید اوریک کمک می کند.
• وزن خود را ایده آل و ثابت نگه دارند.
• اگر اضافه وزن دارند، وزن خود را کم کنند، اما برای کاهش سریع وزن نباید گرسنه بمانند یا کم خواری کنند،، زیرا کاهش سریع وزن، باعث افزایش اسید اوریک و به دنبال آن بدتر شدن نقرس می گردد. حداکثر کاهش وزن مجاز 500 گرم در هفته می باشد.
• از خوردن غذاهای پورین دار اجتناب کنند.
• از ریختن روغن زیاد در غذا جدا خودداری کنند.

درمان های نقرس

1) درمان با گیلاس وتوت فرنگی

گیلاس و توت فرنگی شیرین یا ترش، در درمان نقرس بسیار مهم است. شما در حدود 10 تا 25 عدد گیلاس یا توت فرنگی در روز مصرف کنید. این میوه ها اگر تازه باشند بهتر است، ولی کنسرو شده هم ایرادی ندارد.

2) درمان با آب سبزیجات

آب هویج همراه با خیار و چغندر، بهترین درمان کننده نقرس می باشد. روزانه 500 میلی لیتر آب سبزیجات (آب چغندر و آب خیار هر کدام 100 میلی لیتر و آب هویج 300 میلی لیتر) بنوشید.

3) درمان با لوبیا

آب لوبیا را بگیرید و هر روز 150 میلی لیتر از آن را بنوشید.

4) درمان با سیب

سیب به عنوان یکی از بهترین درمان کننده های نقرس شناخته شده است. سیب دارای اسید مالیک می باشد که باعث خنثی کردن اثر اسید اوریک می گردد. پیشنهاد شده که بعد از هر وعده غذا، 1 عدد سیب مصرف شود.

5) درمان با موز

مصرف موز 3 تا 4 عدد در روز برای درمان نقرس پیشنهاد شده است.

6) درمان با لیموترش

ویتامین C به عنوان درمانی برای مفصل دردناک شناخته شده است. نصف لیمو ترش را در 1 لیوان آب بریزید و 3 بار در هفته میل کنید.

7) درمان با میوه

3 تا 4 عدد میوه در روز مصرف کنید.

8) درمان با غذاهای طبیعی

میوه و سبزیجات و دانه ها و یا جوانه ها برای درمان نقرس بسیار مفید می باشد.

9) درمان با آب ولرم

10) درمان با حمام نمک

دو بار در روز پای خود را در آب و نمک بگذارید. برای این کار 250 تا 500 میلی گرم نمک را در آب داغ حل کنید.

11) درمان با هوای تازه، ورزش کردن و کم کردن استرس

گیلاس، توت فرنگی و آلبالوی تازه (به میزان 250 گرم در روز مجاز شناخته شده است)

موز

گوجه فرنگی

کرفس، بامیه، کلم

جعفری

سبزیجات برگ سبز

آناناس

غذاهای دارای ویتامین C مانند: کلم قرمز، فلفل قرمز، نارنگی، پرتقال و دیگر مرکبات و سیب زمینی

آب میوه و آب

لبنیات کم چرب

کربوهیدرات های پیچیده از قبیل: نان، ماکارونی، برنج، غلات، میوه ها و سبزیجات

شکلات

نوشیدن قهوه یا چای

نوشیدن نوشابه های گازدار

مصرف اسیدهای چرب ضروری از قبیل: تن، ماهی سالمون، آجیل و دانه ها

مصرف سویا به جای گوشت قرمز

کره و یا مارگارین کم چرب

تخم مرغ

غذاهای پورین داری که باعث بروز نقرس نمی شوند، عبارتند از:

گل کلم، مارچوبه، قارچ ، نخود، اسفناج ، نان های سبوس دار، مرغ، بوقلمون و لوبیا (این غذاها بهتر است هفته ای 1 بار مصرف شوند، نه بیشتر!)

غذاهای دارای پورین کم:

گوشت گوسفند، گوشت گوساله، جگر، قلوه، سالمون، بوقلمون، ماهی قزل آلا و اردک.

غذاهای دارای پورین زیاد:

قلب(دل گوسفند)، شاه ماهی، مخمر، ساردین و نان های شیرین

توصیه های تغذیه ای:

- از زیاد مصرف کردن ویتامین C بپرهیزید، زیرا این ویتامین افزایش دهنده تولید اسید اوریک می باشد.

- از زیاد مصرف کردن ویتامین B3 بپرهیزید (بیشتر از 50 میلی گرم در روز) . زیادی نیاسین جلوی خروج اسید اوریک را از بدن می گیرد.

- از مصرف کردن مکمل های آهن جدا بپرهیزید. زیادی آهن در خون باعث ورود اسید اوریک در مفاصل می باشد.

درمان حمله حاد نقرس

با استراحت مطلق حمله حاد زودتر پایان می یابد .

اگر درمان نشود حملات تکرار می شود .

تحقیقات : تغییرات شدید رژیم غذایی لازم نیست .

کاهش درد : 30 سی سی روغن زیتون + 5 قطره روغن اسانس ارس روزی چند بار روی مفاصل را ماساژ دهید .

20 دقیقه کمپرس سرد و مرطوب در ناحیه دردناک مفید است .