نائبان امام زمان

امـام زمـان (عـج ) در غـیبت صغری به وسیله چهار سفیر مخصوص خود با مردم مسلمان درحال تـمـاس بـودنـد و بسیاری از نیازمندیهای مردم را از طریق نمایندگان خود برطرف می نمودند و مـشـخـصـات آنان به قرار زیر است :

1 - عثمان بن سعید عمری ( بر وزن گرمی ) که منسوب به قبیله بنی عمرو بن عامر است و از یازده سالگی افتخار خدمتگزاری به خاندان رسالت را داشت و ازاصـحـاب و یـاران امـام هـادی و حـضـرت عـسـکـری - عـلـیـهماالسلام - به شمار می رفت و وکیل مخصوص امام عسکری بود .

او آنـچـنـان مورد وثوق و اطمینان امام بود که حضرت عسکری درباره وی و فرزندش محمد بن عـثـمـان که پس از درگذشت پدر افتخار نیابت ازحضرت مهدی را پیدا نمود , چنین فرمود : عمری و فرزند او مورد وثوق من هستند ;هر چه از من برای شما نقل کنند حقیقتی است که از من شـنیده اند و نقل می نمایند ;هر دو نفر ثقه و مورد اعتماد من هستند , به سخنان هر دو گوش فرا دهید و هر دورا اجرا نمایید .

بـا مـراقـبـتـهـای شـدیـدی که حضرت عسکری نسبت به فرزند خود داشت , کمتر کسی را اجـازه مـی داد کـه از حـضـرت مـهـدی دیـدن کند ; وی از افراد مخصوصی بود که حضرت امام زمان (عج ) را در دوران حیات حضرت عسکری در خانه اش کرارا زیارت کرده بود ; شرح زندگی او در کتابهای رجال بطور گسترده بیان شده است  و تاریخ دقیق درگذشت وی به دست نیامده است . 

2 - مـحـمـد بن عثمان بن سعید , فرزند اولین سفیر و خود او دومین سفیر و وکیل امام زمان است که زمان امام عسکری را درک کرده و در حدیثی که قبلا نقل شد , امام عسکری وی و پدرش را به بهترین وجهی توثیق نموده است . دوران سفارت او طولانی و گسترده تربود و همواره نامه های شیعیان را به حضور امام می رسانید و پاسخ کتبی را به آنان باز می گردانید ; وی در سال 304 و یا 305 درگذشته است .

3 - حـسـیـن بـن روح کـه در جـامـعـه آن روز جهان شیعه به عقل و درایت اشتهار داشت و از نزدیکان محمد بن عثمان دومین سفیر امام و رازدار او بود ; وی موضوع سفارت را به فرمان امام به حسین بن روح واگذار نمود و در سال سیصد و بیست و شش درگذشت .

4 - عـلـی بن محمد سمری آخرین سفیر امام (عج ) است که امام در نامه ای به خود اونوشته و دستور داده است که تو آخرین سفیر مخصوص من هستی , دیگر نباید کسی را به جای خود معرفی کـنـی وی در نـیـمـه شعبان سال سیصد و بیست و نه درگذشت و بادرگذشت او باب سفارت خـصـوصی بسته شد و غیبت کبری آغاز گردید و از آن به بعدهرگونه ادعای نیابت خاصه از طرف آن حضرت مردود شناخته شده است .

- منابع : پاسخ به پرسشهای مذهبی، مکارم شیرازی - ناصر و جعفر سبحانی 1 - العمری و ابنه ثقتان فما ادیا الیک عنی فعنی یودیان و ما قالاه لک فعنی یقولان , فاسمع لهما و اطـعهما فهما الثقتان المامونان 20 - تنقیح المقال , جلد 1 , صفحه 245 - 246 ; قاموس الرجال , جلد 6 , صفحه235 - 25