آشنایی با حقوق‌ گمرکی و تعرفه

یکی حقوق و عوارض است که نوعی مالیات غیرمستقیم است و دیگری هزینه‌هاست که در مقابل انجام خدمت وصول می‌شود؛ مثل هزینه تخلیه و بارگیری، آزمایش، استاندارد و انبارداری. آسمونی در این بخش به تعریف حقوق‌ گمرکی و تعرفه گمرکی می پردازد. حقوق‌ گمرکی چیست؟ وجوهی که در گمرک از کالاهای وارداتی دریافت می‌شود، به چند دسته تقسیم می‌شود. حقوق و عوارض توسط گمرک وصول می‌شود ولی هزینه‌ها توسط سازمان‌های ارائه‌کننده خدمت مثل سازمان بنادر در بنادر، انبارهای عمومی در گمرکات داخلی و سازمان ملی استاندارد وصول می‌گردد. حقوق ورودی که در بند (ح) ماده یک قانون امور گمرکی تعریف شده شامل دو قسمت است:

1.  ـ حقوق گمرکی (که برای همه کالاها 4 درصد است و توسط مجلس وضع شده است).
2.  ـ سود بازرگانی که توسط دولت تعیین می‌شود.

البته مالیات‌ها و عوارض دیگر از جمله 8 درصد از مالیات ارزش افزوده، 4 درصد از کالاهای فرهنگی، 5 درصد از مجموع حقوق گمرکی و سود بازرگانی به عنوان هلال احمر نیز از واردات انواع کالاها و به تناسب نوع و حجم کالا دریافت می‌شود. وجوهی است که طبق قانون  امورگمرگی وبه میزان مندرج درجدول تعرفه گمرگی به واردات قطعی تعلق می گیرد. حقوق گمرگی ماهیتا" از انواع مالیاتهای غیر مستقیم است که طبق قانون امور گمرگی مصوب 30/3/1350 وآئین نامه اجرائی آن تنها از واردات قطعی دریافت می گردد. بعلاوه برخی اقلام واردات قطعی نیز طبق قانون درمواردی از پرداخت حقوق گمرگی معافند. این معافیت عمدتا" یا مربوط به خودکالا یا مربوط به موسسات ومقاماتی است که کالا به آنها تعلق دارد. طبق قانون امور گمرگی ، حقوق گمرگی بموجب جدول تعرفه گمرگی تعیین می شود. درواقع جدول تعرفه گمرگی دستورالعملی است قانونی برای تعیین ماخذ حقوق گمرگی که درآن اقلام عمده کالاها تعیین وماخذ دریافت حقوق گمرگی دربرابر هریک ازآن اقلام معلوم شده است . وضع حقوق گمرگی درمورد کالاهای وارداتی می تواند به منظور تامین مالی انجام گیرد که دراین صورت باید کالاهای منتخب برای تحمیل این حقوق از انواع کالاهای دارای مصرف عامه بوده ، تقاضای آن کم کشش ونرخ حقوق گمرگی وضع شده ، متناسب ترین نرخها ونه بیشترینشان باشد. حقوق گمرگی ممکن است به قصد حمایت ازمحصولات مشابه یا جانشین داخلی کالای وارداتی برقرار گردد. ازاین روش درمواردی استفاده بعمل می آید که محصول جانشین داخلی توان رقابت با کالای وارداتی را ندارد. دراین حالت کمترین میزان حقوق گمرگی وضع شده ، تفاوت قیمت تمام شده کالا درداخل وقیمت کالای مشابه وارداتی است. اگر وضع حقوق گمرگی درمورد کالای وارداتی به هدف کاهش مصرف آن کالا باشد ، دراین صورت باید به میزانی برقرار شود که قیمت کالا پس از وضع حقوق گمرگی، درسطحی فوق قدرت خرید اکثریت مصرف کنندگان قرار گیرد.

گاه منظور از وضع حقوق گمرگی نه تامین مالی ، ونه حمایت از محصولات مشابه یا جانشین داخلی است، بلکه هدف آنست که متقاضی به جای یک کالا، کالای دیگری را خواستار شود یا بجای مبادله با یک کشور معین به کشور دیگری روی آورد. هرچند غالبا" کالاهای وارداتی مشمول حقوق گمرگی قرار می گیرند ، ولی دربعضی کشورها ممکن است ازبرخی اقلام صادراتی این حقوق دریافت شود. دراین حالت هدف از وضع حقوق گمرگی می تواند تحدید صادرات جهت برآوردن نیازمندیهای داخلی ، تامین هدفهای مالی یا دستیابی به تعادل اقتصادی باشد. سرانجام باید خاطرنشان ساخت که درروابط بازرگانی بین المللی معمولا" به معنای انواع تحمیلات مالی که به هنگام عبور کالا از مرز به آن باز می شود ، بکار می رود . بنابراین حقوق گمرگی ، سود بازرگانی ، عوارض وهزینه های گمرگی وسایر مالیاتهای دریافتی جزء آن بشمار می روند .

تعرفه گمرکی چیست ؟ و کاربرد آن در ترخیص کالا چه اهمیتی دارد؟

تعرفه یا به عبارت دیگری(TARIFF) یک نوع معیار رقمی و یا عددی می باشد برای شناسی و تعیین جایگاه کالا در ترخیص کالا . تعرفه گمرکی میزان حقوق ورودی قابل پرداخت برای ورود کالا می باشد.تعرفه گمرکی در بستر تاریخ مبتنی بر سیستم و روش های خاصی از قبیل اداره گمرک،آمار،حمل و نقل،بیمه و غیره طراحی و مورد استفاده قرار می گیرد.

معانی تعرفه گمرکی در اصطلاح تعرفه دو معنا در ذهن به وجود می آورد.

1.معنای عام تعرفه گمرکی که به صورت اشتباه در بین تعدادی از صاحبان کالا و ترخیص کاران ترویج پیدا کرده و آن این است که مثلا می گویند تعرفه ی اتوی برقی چند درصد می باشد که منظور ماخذ حقوق ورودی آن کالا می باشد که در روبروی کتاب تعرفه گمرکی آورده شده است که در پاسخ می گویند 26 درصد

2.معنای خاص تعرفه گمرکی در این معنا تعرفه گمرکی به عنوان یک ردیف و یا شماره تعرفه کالا که در نمانکلاتور سیستم هماهنگ شده(HS) می باشد که البته کتاب تعرفه مورد استفاده در کشور ایران بر مبنای نمانکلاتور ترجمه شده است و برای هر ردیف کالا یک عددی را به عنوان ماخذ حقوق ورودی ذکر و تعریف گردیده است. به عنوان مثال: می گویند تعرفه اتوی برقی چیست؟ که در اینجا با ذکر شماره 8 رقمی که مربوط به آن کالا می باشد ،پاسخ داده می شود.به عنوان مثال تعرفه ی اتوی برقی 85164000 در اینجا ذکر یک نکته حائز اهمیت می باشد. ارقام تعرفه گمرکی از سمت چپ به راست دورقم دو رقم باید خوانده شود .به عنوان مثال تعرفه گمرکی اتوی برقی بشرح زیر خوانده می شود: هشتادو پنج، شانزده، چهل، دوتا صفر