
3 خرداد، تصویب اساسنامه بنیاد ایران شناسی
کلیه فعالیتهای بنیاد در چهارچوب ضوابط و مقررات عمومی جمهوری ایران و قوانین و مقررات پژوهشی مصوب وزارت فرهنگ و آموزش عالی انجام میپذیرد و مدت آن پس از طی تشریفات قانونی مربوط نامحدود است. منظور از ایرانشناسی به عنوان قلمرو اصلی و اساسی فعالیتها، مطالعات و تحقیقات بنیاد، کلیه مباحث و مسائل مربوط به جلوههای گوناگون فرهنگ و تمدن ایرانی در معنای وسیع کلمه است و از آنجا که درباره تاریخ، زبان، تمدن، فرهنگ و گزارش آنها در هنر و معماری و صنعت و شیوه زندگانی فردی و اجتماعی و چگونگی تفکر و اخلاق و آداب و رسوم و کیشهای ایران باستان در دو سده گذشته تحقیقات نسبتاً مفصلی توسط دانشمندان انجام گرفته است. بنیاد ایرانشناسی برای شناختن و شناساندن این جلوهها در تمدن و فرهنگ ایران اسلامی و تاریخ آن کوشش بیشتر و به سامانتر و گستردهتری به کار خواهد برد.
اهداف بنیاد ایران شناسی
- ایجاد محیط مناسب برای مطالعه و بهرهگیری فرهیختگان، دانشپژوهان و دانشجویان علاقهمند به مباحث ایرانشناسی.
- سازماندهی و هماهنگ کردن پژوهشهای علمی در زمینه ایرانشناسی به منظور بهرهگیری از آنها در بنیاد و بکارگیری روشهای مناسب و نو در این زمینه و یافتن شیوههای نو در پژوهشهای بین رشتهای و پیشنهاد آنها به موسسههای علاقمند به مطالعه ایرانشناسی در ایران و دیگر نقاط جهان.
- بالا بردن سطح آگاهی گروههای اجتماعی و فرهنگی مردم ایران از پیشینه تاریخی، تمدن و فرهنگ ایران و تقویت حس میهندوستی و آرمانخواهی آنها و تحکیم ارکان هویت ملی و مقاومت در برابر جلوههای گوناگون پنهان و آشکار هجوم فرهنگی بیگانه.
وظایف بنیاد ایران شناسی
- تعیین مفهوم وقلمرو مطالعات و تحقیقات ایرانشناسی و تجدید نظر درباره آنها، هرچند سال یکبار، با توجه به دستاوردهای جدید علمی و فنی.
- تعیین اولویتهای تحقیق در بنیاد و تهیه فهرستی از عناوین مهم پژوهشی که ممکن است موضوع رسالههای کارشناسی ارشد و دکتری قرار گیرد.
- نقد و بررسی تحقیقات و آثار منتشر شده در زمینه ایرانشناسی و نیز اسلامشناسی، به ویژه بخش مربوط به ایران و حوزه ایران بزرگ، سنجش عملکرد و ارزیابی نتایج تحقیقات پایان یافته و دستاورد همایشهای مهم ملی و بینالمللی ایرانشناسی و چگونگی بهرهگیری از آنها.
- تمهید مقدمات و تدارکات وسایل و امکانات و تدوین برنامههای لازم پژوهشی در سطوح مختلف به منظور اجرای اهداف بنیاد.
- فراهم آوردن کارمایه فراگیر و دربرگیرنده اطلاعات لازم برای اجرای تحقیقات علمی در زمینههای ایرانشناسی، از طریق گردآوری مراجع و منابع معتبری ک از دیرباز تاکنون درباره نمودهای گوناگون فرهنگ و تمدن ایران بزرگ، در سراسر جهان به صورت کتاب، رساله و مقاله به زبانهای مختلف نگاشته شده است. تهیه و گردآوری آثار هنری اعم از نقاشی، صنایعدستی، کتابهای خطی و مرقعات و مهرهای تاریخی و دیگر اسناد و نظایر اینها.
- کمک به اجرای پژوهشهای ایرانشناسی و تهیه طرح تحقیق درباره مسایل مربوط به تمدن ایرانی- اسلامی و نشر آن برای استفاده پژوهشگران و موسسات علمی داخل و خارج.
- ایجاد شبکه اطلاعرسانی و تهیه نوارهای صوتی و تصویری و صفحههای فشرده در زمینه ایرانشناسی.
- برنامهریزی در جهت ارتقاء کیفی و کمی مطالعات و تحقیقات ایرانشناسی و برگزاری همایشهای همراه با جلسههای پرسش و پاسخ و نیز جلسههای سخنرانی ماهانه یا فصلی توسط دانشمندان و پژوهشگران ایرانی و غیر ایرانی.
- تهیه فهرست، مشخصات و کارنامه دانشگاهها و مراکز علمی و فرهنگی و کتابخانههای داخل و خارج که به نحوی از انحاء در زمینه ایرانشناسی فعالیت دارند و برقراری ارتباط همکاری گسترده با آنها به ویژه با فرهنگستانهای جمهوری اسلامی ایران، نیز تهیه گنجینهای از اطلاعات مربوط به دانشمندان ایرانشناس و اسلامشناس ایرانی و غیرایرانی (نام و نشان، فهرست تحقیقات، کتابها و مقالهها و ...) به منظور استفاده متقابل از تجربههای علمی آنها در زمینه ایرانشناسی و هماهنگ کردن فعالیتها و مبادله اطلاعات.
- انجام امور انتشاراتی از قبیل تحقیق تالیف، ترجمه و چاپ کتاب، مجله و کتابشناسی موضوعی و فهرستگان و نظایر اینها در زمینه ایرانشناسی و دستاوردهای فرهنگی ایران بزرگ و برنامهریزی برای تهیه فیلمهای مستند درباره جنبههای صنعتگرانه و هنرمندانه، فرهنگی و تمدنی آثار تاریخی، هنری و معماری ایران.
- انتشار فصلنامه تخصصی ایرانشناسی، نیز تدوین گزارش سالانه یا دو سالانه ملی و بینالمللی پژوهشهای ایرانشناسی.
محل فعالیت بنیاد ایران شناسی
مرکز اصلی بنیاد در تهران است. با توجه به تنوع و گستردگی اطلاعات و همچنین زمینه های تحقیقاتی در مناطق مختلف ایران و علاقه و عنایتی که که اهالی هر منطقه نسبت به شناختن و شناساندن تاریخ فرهنگ و هنر زادبوم خویش دارند، بنیاد با پیشنهاد هیات امنا و تصویب وزارت فرهنگ و آموزش عالی و با همکاری مسوولان، علاقه مندان و فرهیختگان محلی شعبه های بنیاد را دایر می کند.
ارکان بنیاد ایران شناسی
- ریاست عالیه: ریاست عالیه بنیاد با رئیس جمهوری اسلامی ایران است
- هیات امنا
- رئیس بنیاد رئیس بنیاد با حکم رئیسجمهور از میان شخصیتهای علمی، فرهنگی یا اجتماعی و یا خارج از آن تعیین و برای مدت 4 سال منصوب میشود. انتخاب مجدد وی بلامانع است. رئیس بنیاد بالاترین مقام اداری و اجرایی بنیاد است.
- شورای پژوهشی سایت آسمونی : شورای پژوهشی بنیاد به منظور هماهنگی میان بخشها و گروههای مختلف پژوهشی بنیاد زیرنظر و به ریاست رئیس بنیاد تشکیل میشود. بنیاد تابع قانون تشکیل هیاتهای امنای دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی است و از نظر مقررات مالی و معاملاتی تابع قانون (نحوه انجام امور مالی و معاملاتی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی مصوب 18/10/1369 مجلس شورای اسلامی است).
-
اعضای ایران شناسی
رئیس جمهوری اسلامی ایران (ریاست عالیه) و یا رئیس هیات امنا به عنوان نماینده ایشان؛ وزیر فرهنگ و آموزش عالی؛ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ وزیر امور خارجه؛ رئیس سازمان برنامه و بودجه یا نمایندگان ایشان؛ رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی؛ رئیس بنیاد ایرانشناسی؛ چهار تا شش نفر از شخصیتهای علمی، فرهنگی یا اجتماعی محلی و کشوری که نقش موثری در توسعه و پیشرفت بنیاد داشته باشند و با حکم ریاست عالیه بنیاد برای چهار سال منسوب میشوند و انتخاب مجدد آنها بلامانع است.
-
رئیس هیات امنا ایران شناسی
رییس جمهور یک تن از اعضای هیات امنا را برای مدت چهار سال به ریاست هیات امنا منصوب مینماید. هیات امنا عالیترین مرجع بنیاد در امر سیاستگذاری و تصمیمگیری است و کلیه اختیارات قانونی را در حدود اهداف و وظایف بنیاد و اداره امور آن داراست.
منابع مالی بنیاد ایران شناسی
- اعتباری که همه ساله در ردیف مستقل ذیل بودجه کل کشور ترجیحاً به صورت کمک پیشبینی میشود.
- کلیه اموال منقول و غیرمنقول و وجوه نقدی که توسط اشخاص حقیقی و حقوقی به بنیاد واگذار و یا به حساب آن به عنوان کمک یا هدیه و نظایر اینها واریز میشود.
- درآمدهای حاصل از انتشارات، برطبق مقررات.
- سایر درآمدها که ناشی از خدمات پژوهشی و فرهنگی مرتبط با اهداف و وظایف بنیاد است.
اساسنامه بنیاد ایرانشناسی در جلسه سوم خرداد ماه 1376 به تصویب شورای گسترش آموزش عالی ایران رسیده است.