هلند و حسرتی 33 ساله برای قهرمانی اروپا

مرحله مقدماتی یورو 2020

اواخر دهه 80، دورانی تأثیرگذار در تاریخ جهان بود. اتحاد جماهیرشوروی که در حدود هفتاد سال قبل و با شعارهایی عجیب و غریب به وجود آمده بود و سبب دو قطبی شدن جهان گشته بود. لحظه به لحظه به فروپاشی نزدیک و نزدیک‌ تر می‌ شد. متحدان شوروی نیز مدّت‌ ها بود که اتحاد با دیکتاتوری کمونیستی را مایه افتخار نمی‌ دانستند و در آرزوی جدایی از بلوک شرق بودند.

رقابت در برلین غربی

در آخرین سالهای اقتدار شوروی، آلمان غربی در حالی به میزبانی یورو – 88 برگزیده شد که این تیم صاحب 5 رأی شد در حالی که نروژ، سوئد و دانمارک یک رای آوردند و انگلستان نیز هیچ رأیی به دست نیاورد.

با توجه به آن که کشورهای بلوک شرق، برلین شرقی را جزء خاک آلمان غربی نمی‌دانستند اتحادیه فوتبال آلمان مسابقاتی را در برلین غربی برگزار کرد. این شهر سه بار فرصت یافت که شاهد بازی بزرگان فوتبال اروپا باشد. در آن سال (1988) استادیوم المپیک برلین این شانس را پیدا کرد که میزبان بازی‌ های تیم ملّی آلمان غربی در برابر شوروی، آرژانتین و سوئد گردد.

حذف قهرمان

رقابت‌ های مقدماتی در 4 گروه پنج تیمی و سه گروه چهار تیمی برگزار شد. آلمان غربی میزبان بازی‌ ها تنها تیمی بود که از برگزاری بازی‌ های مقدماتی معاف بود و سایر تیم ها برای صعود می‌ بایست در دور انتخابی حاضر می‌ شدند. حتی فرانسه مدافع عنوان قهرمانی!

فرانسه پس از عنوان چهارمی در جام جهانی 1982 و قهرمانی یورو – 84، آخرین افتخار دهه 80 خود را در جام جهانی 1986 کسب نمود و سوم شد. امّا پس از آن شکوه و عظمت این تیم خاتمه یافت و خروس‌ ها در گروه خود پایین‌ تر از شوروی و آلمان شرقی ایستادند. از هشت بازی تنها شش امتیاز گرفتند و از این حیث با تیمی چون ایسلند برابر شدند!

تیم های بدون شکست

انگلستان و هلند تنها تیمهایی بودند که مرحله انتخابی را بدون شکست به پایان رساندند. در این میان آمار هلند بیشتر به چشم می‌آمد زیرا این تیم فقط دوبار مساوی کرده بود. 23 گل زده بود و تنها یک بار دروازه خود را باز شده دیده بود. انگلیسی‌ ها نیز با 19 گل زده دومین خط حمله برتر را به خود اختصاص داده بودند. با این تفاوت که از گروهی چهار تیمی به جام صعود کردند و دو بازی کمتر از هلند انجام دادند.

 گروه اول: فاقد شگفتی

پیش از شروع مسابقات نیز می‌ شد حدس زد که کدام تیم‌ ها از این گروه صعود خواهند کرد.

وقتی «کیت هاکت» انگلیسی در ساعت 20:15 روز دهم ژوئن، سوت آغاز دیدار افتتاحیه جام را به صدا درآورد، بسیاری معتقد بودند که دو تیم آلمان و ایتالیا از این گروه به نیمه نهایی خواهند رسید. دراین دیدار «مانچینی» ایتالیا را پیش انداخت. امّا سه دقیقه بعد «آندراس بره‌مه» گل تساوی آلمان را به ثمررساند. یک روز بعد نوبت به پیروزی (3-2) اسپانیا برای دانمارک رسید. این دو تیم در دو بازی بعدی خود شکست خوردند و تنها مکان تیمهای اول و دوم گروه را تعیین کردند! دانمارک به هر دو تیم ایتالیا و آلمان (0-2) باخت امّا اسپانیا به ایتالیا (0-1) باخت و با دو گلی که در بازی با آلمان از رودی‌فولر دریافت کرد، سبب شد که آلمان با تفاضل گل (4+) صدرنشین شده و ایتالیا با تفاضل (3+) دوم!

 معجزه نیمه تمام ایرلند

ایرلند جنوبی هیچ‌گاه تا این اندازه درخشان ظاهر نشده بود. آنها با گل دقیقه 6 «هافتون» انگلستان را شکست دادند و آن‌گاه درحالی شوروی را (1-1) متوقف کردند که تیم برتر میدان بودند. آن هم در برابر شوروی که در روز اوّل با اقتدار در مقابل هلند بازی کرده بود و با تک گل «راتس» پیروز شده بود. امّا در جدال شکست خوردگان روز آغازین، مارکوفان باستن هلند را پیش انداخت. برایان رابسون بازی را به تساوی کشاند. امّا فان‌باستن هت‌تریک خود را کامل کرد و هلند را از سقوط نجات داد. روس‌ها در آخرین روز همین نتیجه را در برابر انگلستان کسب کردند و صدرنشین شدند امّا ایرلند که تنها با یک تساوی نیز به دور دوم صعود می‌کرد، بازی را هجومی آغاز کرد  و ادامه داد. معلوم نشد که چگونه کرنر دقیقه 82 هلندی‌ها به صورت اتفاقی به «ویم کیفت» رسید و چگونه ضربه او چنان کات عجیبی پیدا کرد! امّا همین یک گل برای صعود هلند و حذف ایرلند کافی بود.

 روزهای خوش هلند

ساعت 20:15 روز 21 ژوئن، نبرد حیاتی ژرمن‌ها آغاز شد، ظاهراً قرار بود همه چیز چون فینال جام جهانی 1974 پیش برود و هر دو تیم با یک پنالتی به گل برسند. ضربه پنالتی دقیقه 55 «لوتهار ماتئوس» با چاشنی شانس گل شد امّا رونالدکومان در دقیقه 74 با یک پنالتی کار را به تساوی کشاند. دلیل وقوع این پنالتی بی‌احتیاطی بی‌دلیل «یورگن کوهلر» دفاع آلمان بود سرانجام «مارکو فان‌باستن» در دقیقه 87 معجزه هلندی را کامل کرد و یک بار دیگر در دیدار ژرمن‌ها نتیجه (2-1) رقم خورد. امّا این بار به سود هلندی‌ها.

هلندی‌ها در آخرین دیدار مقابل شوروی ایستادند که ایتالیا را (2-0) برده بود. امّا در دیدار فینال، حادثه مسابقه مرحله اوّل هلند – شوروی تکرار نشد. 72308 تماشاگر استادیوم «المپااشتادیون» شاهد هنرنمایی ستارگان هلند بودند و گلهای به یادماندنی رودگولیت و مارکوفان‌باستن تا هلندی‌ها برای اولین بار قهرمان اروپا شوند.

حتی هنوز هم جای سؤال است که فان‌باستن چگونه چنان گل زیبایی را به صورت سه ضرب وارد دروازه روس‌ها نمود!