زندگینامه فیروز نادری

فیروز نادری (Firouz Naderi) یکی از دانشمندان ایرانی بود که در ناسا کار می‌کرد و افتخارات زیادی را کسب کرده بود تا آنجا که ناسا یک سیارک را به نام فیروز نادری ثبت کرد. فیروز نادری 19 خرداد ماه 1402 درگذشت. در ادامه با آسمونی باشید و زندگینامه فیروز نادری را ببینید.

درباره فیروز نادری

فیروز مایکل نادری (Firouz Michael Naderi) متولد 5 فروردین 1325 یا 25 مارس 1946 در شیراز بود. وی معاون پیشین مدیرکل تنظیم راهبردهای آزمایشگاه پیش‌رانش جت در ناسا و مدیرکل اکتشافات منظومه خورشیدی (از 15 اوت 2011) بوده. او در فوریه سال 2016 بازنشسته شد و پس از آن در سمت مشاور مدیریت در ناسا و به عنوان یک سخنران عمومی فعالیت می‌کرد.

زندگی و تحصیلات فیروز نادری

فیروز نادری در 5 فروردین 1325 در شیراز به دنیا آمد. وی تحصیلات متوسطه خود را در ایران به اتمام رساند و پس از آن به ایالات متحدهٔ آمریکا مهاجرت کرد و تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته مهندسی برق پی گرفت. وی دوره کارشناسی خود را در دانشگاه ایالتی آیووا و کارشناسی ارشد و دکترای خود را در سال‌های 1972 و 1976 در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به اتمام رساند. نادری، پس از پایان تحصیل به ایران بازگشت و ضمن گذراندن خدمت سربازی، مدتی در مرکز سنجش از دور ایران فعالیت کرد. وی در مدت همکاری خود با ناسا مشاغل فنی و مدیریتی متعددی را در زمینه ماهواره‌های مخابراتی متحرک، رادارهای سنجش از دور، رصدخانه‌های تحقیقاتی اختر فیزیک، اکتشاف مریخ و سایر اجرام منظومه شمسی برعهده داشت.

نادری از سال 1996 مدیر برنامه منشأ حیات ناسا بود. وی در سال 1976 به JPL پیوست و به عنوان مدیر آزمایش‌ها پروازی علوم فضا و مدیر طرح تفرق‌سنج (Scatterometer) ناسا به کار پرداخت. علاوه بر اینها وی در مرکز مدیریت ناسا، سرپرستی برنامه فناوری ارتباطات پیشرفته ماهواره‌ای را بر عهده داشت و در JPL نیز مدیر برنامه ماهواره‌های متحرک بود. وی از سال 2000 نیز مدیریت برنامه تازه تأسیس برنامه مریخ را بر عهده گرفته بود.

وی، در فروردین ماه 1379 به سمت مدیر پروژه‌های اکتشاف مریخ منصوب شده بود. در پی موفقیت کاوشگرهای مریخ، نادری به سمت معاون و مدیر ارشد برنامه‌ریزی مرکز JPL (آزمایشگاه پیشرانش جت)، از مهمترین مراکز فضایی ناسا منصوب شده بود و در سمت جدید به عنوان مسئول طراحی برنامه‌ها و راهبردهای مرکز، تجاربش در ماموریت‌های مریخ را در مطالعه سایر بخش‌های جهان از زمین تا کهکشان‌های دور به کار بسته بود. وی همچنین مسئولیت طراحی چشم‌انداز راهبردی پنج تا 20 ساله JPL را برعهده داشت. وی در سال 2011 به سمت مدیر پژوهش‌های روباتیک منظومه خورشیدی منصوب گشته بود.

کاوشگرهای مریخ

معروفیت نادری بیشتر به خاطر 2 کاوشگر مریخ یعنی روح و فرصت بود که با مدیریت او اطلاعات زیادی از جمله امید بیشتر به وجود حیات در مریخ را به بشر داد. او، فروردین ماه 1379 در شرایطی که چندین مأموریت متوالی سازمان فضایی ناسا در پرتاب فضاپیما به سوی مریخ با شکست مواجه شده بود، به مدیریت برنامه‌های اکتشافات مریخ منصوب شد و توانست در طی 4 سال، 3 مأموریت مهم از جمله پرتاب 2 کاوشگر مریخ‌نورد «روح» و «فرصت» را با موفقیت به انجام رساند. 

سیارک نادری-5515

پس از 36 سال، در فوریه 2016 ناسا به افتخار تلاش‌های فیروز نادری سیارک 1989-EL1 را به افتخار وی "نادری-5515" نام‌گذاری کرد.

جوایز و افتخارات فیروز نادری

• همکار از موسسه هوانوردی و فضانوردی آمریکا (AIAA)

• دریافت جایزه دوم ویلیام راندولف لاولیس از جامعه فضانوردی آمریکا (2010)

• دریافت مدال افتخارِ جزیره اِلیس (2005)

• برنده جایزه لیبرال (2004)

• مدال رهبری برجسته ناسا

• مدال خدمات برجسته ناسا

فیروز نادری در اسکار 2017

پس از انصراف اصغر فرهادی کارگردان فیلم فروشنده از حضور در مراسم اسکار 2017، او انوشه انصاری و فیروز نادری را به‌عنوان نمایندگانش برای حضور در مراسم اُسکار معرفی کرد. در این مراسم، فیلم فروشنده توانست جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان را به‌دست‌آورد و در پی آن، انوشه انصاری و فیروز نادری، جایزه اسکار را به جانشینی از سوی اصغر فرهادی دریافت کردند. در این مراسم متن سخنان اصغر فرهادی در غیاب او توسط انوشه انصاری خوانده شد.

درگذشت فیروز نادری

فیروز نادری 1 خرداد ماه 1402 بر اثر افت ناگهانی ضربان قلب و برخورد سرش به دیوار، دچار ضایعه نخاعی شد. وی مدتی در بستر بود؛ اما نوزدهم خرداد 1402 (9 ژوئن 2023) بخاطر همین اتفاق درگذشت.