دَمِشْق (Demascus) مرکز استان دمشق و پایتخت جمهوری عربی سوریه می‌باشد. شهر دمشق پس از حَلب دومین شهر پرجمعیت سوریه است. شهر دمشق در راستای سیاست توسعه گسترش قلمرو پس از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، در ماه محرم سال ۱۴ه. ق به وسیله سپاهی از مسلمانان، به فرماندهی خالد بن ولید با صلح فتح شد. با آسمونی همراه باشید.
آشنایی با شهر دمشق
شهر دمشق یکی از قدیمی‌ترین پایتخت‌های دنیاست در قرن سوم قبل از میلاد دمشق یکی از مهم‌ترین مراکز علوم و فنون آن دوران بود، و در سال ۶۶۱ میلادی دمشق پایتخت دولت اسلامی دوران بنی‌امیه شد. دمشق زمانی نیز پایتخت صلاح الدین ایوبی (قهرمان مسلمانان در جنگهای صلیبی) بوده است. جمعیت شهر دمشق که خود یک استان مستقل به‌شمار می‌رود حدود ۲/۰۷۹/۰۰۰ نفر تخمین زده شده‌است.
تاریخچه دمشق
بر پایه یافته‌ها در تپه‌های باستانی دمشق، حیات بشری در این شهر به هزاره نهم پیش از میلاد مسیح می‌رسد. بر اساس یافته‌های باستان‌شناسان، از سده چهاردهم پیش از میلاد مسیح، این شهر دمشق خوانده می‌شده است. سرزمین دمشق، در طول تاریخ توسط حکومت‌های گوناگونی تصرف شده و مردم فراوانی از اقوام مختلف در آن رفت و آمد کرده و ساکن شده‌اند. دمشق تا سده دوازدهم قبل از میلاد، در قلمرو فرعون‌های مصر بوده، سپس مرکز حکومت آرامیان سامی‌تبار شد و در ۷۳۲ پیش از میلاد، به دست آشوریان افتاد.
در سال ۶۱۲، بابلی‌ها دمشق را فتح کردند. هخامنشیان از آغاز حکومت‌شان در قرن ششم پیش از میلاد، دمشق را تصرف کردند. دمشق سپس به دست اسکندر افتاد و پس از او، بار‌ها میان سرداران یونانی دست به دست شد. دمشق در دوران امپراتوری روم شرقی و رسمی شدن مسیحیت، به شهری مسیحی تبدیل شد و غسانیان عرب‌نژاد در آن نفوذ یافتند. دمشق سرانجام در سال چهاردهم هجری به دست مسلمانان فتح شد.
گزارش‌های تاریخی درباره زمان و شیوه فتح دمشق و الحاق به سرزمین‌های اسلامی، بسیار متفاوت است. برخی از مورخان مانند طبری و ابن کثیر، تاریخ فتح دمشق توسط مسلمانان را سال سیزدهم هجری دانسته‌اند. روایات مشهورتر، حاکی از فتح دمشق در سال چهاردهم هجری و بنابر روایتی در محرم آن سال است. در اینکه فرمانده سپاه مسلمانان در فتح دمشق، خالد بن ولید بوده است یا یزید بن ابی‌سفیان، اختلافاتی وجود دارد.
یک سال پس از فتح دمشق، یزید بن ابی سفیان با فرمان خلیفه دوم، حاکم این شهر شد. معاویه در سال هفدهم هجری، حکومت دمشق را به دست گرفت. در سال ۴۱ هجری، دمشق به مرکز جدید خلافت اسلامی پس از مدینه و اصلی‌ترین پایگاه امویان تبدیل شد. مسجد جامع اموی، در اواخر سده اول هجری، به دست ولید بن عبدالملک در دمشق ساخته شد.
عبدالله بن علی، عموی سفاح (نخستین خلیفه عباسی)، در سال ۱۳۲ق به دمشق حمله کرد و شهر آسیب بسیاری دید و پایتختی آن هم پایان پذیرفت و اهمیت خود را از دست داد.
نام‌ها و بانیان شهر دمشق
بر اساس یکی از مشهورترین اسطوره‌های یونانی، دمسکوس فرزند هرمس، دمشق را به نام خود بنا نهاد. بر اساس روایات اسطوره‌ای در منابع تاریخی دوره اسلامی، دمشق را فرزند حضرت نوح با نام دمشق یا دماشق بنا گذاشت. بنابر یافته‌های باستان‌شناسان و بر اساس سنگ‌نوشته‌های یافت شده در تپه‌های باستانی دمشق، حیات بشری در دمشق به هزاره نهم پیش از میلاد مسیح می‌رسد، اما سابقه کاربرد نام دمشق به میانه سال‌های ۱۴۰۳ تا ۱۳۴۷ پیش از میلاد مربوط است.
محله‌های شهر دمشق
کفرسوسه یکی از مناطق جنوب غربی شهر است که اغلب ادارات و مراکز دولتی در آن قرار دارند، یرموک محله دیگری است که در جنوب سوریه واقع شده، یرموک بزرگترین پایگاه آوارگان فلسطینی است که در دمشق قرار دارد، معربا یکی از مراکز تفریحی در شمال سوریه است که اغلب کافه‌ها و باشگاه‌های شبانه در این محله قرار دارند، جرمانا محله‌ای مسیحی نشین است که قسمت جنوب شرقی دمشق را به خود اختصاص داده، دیدن این محله‌های قدیمی و بافت سنتی آنها نشانی بزرگ از قدمت این شهر است که دیدن آنها قطعا خالی از لطف نیست.
مکان های دیدنی شهر دمشق
- مسجد جامع اموی
- کاخ اعظم
- شهر قدیمی دمشق
- اماکن مذهبی
تصاویر شهر دمشق
