تالاب انزلی

تالاب انزلی گیلان یا «انزلی سل» در زبان گیلکی، یکی از زیباترین و مهم‌ترین تالاب‎‌های طبیعی آب شیرین کشور در جنوب غربی شهر بندرانزلی و دریای کاسپین است که با وجود مناظر منحصر به ‌فرد، تنوع زیستی و قدمتی از 15 هزار سال قبل، یکی از محبوب‌ترین مقاصد طبیعت گردی در استان گیلان به شمار می‌آید. نیلوفرهای آبی، نیزارها و لاله‌های دریایی، چشم‌اندازی شگفت‌انگیز را در تالاب خلق می‌کنند که از دیدن آن سیر نخواهید شد. قایقرانی، ماهیگیری و پرنده نگری از محبوب‌ترین تفریحاتی هستند که می‌توانید در این منطقه تجربه کنید. در ادامه مطلب آسمونی با جزئیات بیشتری از این تالاب بین المللی آشنا خواهیم شد.

تالاب انزلی کجاست؟

بندر انزلی، واقع در مازندران است و پرباران‌ترین شهر ایران به شمار می‌آید.

یکی از جاهای دیدنی شهر بندر انزلی، تالاب یا مرداب انزلی است؛ تالابی بین‌المللی در جنوب غربی سواحل دریای خزر. تالاب انزلی در جنوب غربی شهرستان بندر انزلی و در فاصله حدود 40 دقیقه‌ای از شهر رشت قرار گرفته است و از جنوب به صومعه سرا، از شرق به پیر بازار، از شمال به شهرستان انزلی و از غرب به کپورچال و آبکنار انزلی محدود می‌شود.

مجموعه تالاب انزلی شامل 4 بخش کلی می‌باشد:

• بخش شرقی
• بخش غربی آبکنار
• بخش مرکزی
• پناهگاه حیات‌وحش سلکهو منطقه حفاظت‌شده سیاه‌کشیم

این چهار بخش از نظر خصوصیات فیزیکوشیمیائی، مرفولوژیک، فیتواکولوژی و جغرافیائی دارای تفاوت‌های چشم‌گیری هستند.

حیات وحش تالاب انزلی

در گوشه ‌های تالاب نیزار‌ها و لاله ‌های دریایی قابل مشاهده است و در وسط آن می‌توانید انبوهی از نیلوفرهای آبی را ببینید که با رنگ صورتی خود جلوه‌‌ی رویایی به این تالاب داده اند. نیلوفر‌های آبی گیاهان زیبایی هستند که ریشه خود را در آب نگه می‌دارند و تا گل‌‌های زیبای آن همانند نگینی روی آب را مزین کنند.

این تالاب به دلیل موقعیت جغرافیایی و شرایط زیست بومی، محل سکونت و تخم ریزی گونه های بسیاری از آبزیان است. از این رو این تالاب میزبان پرندگان نادر بومی و مهاجر است علاوه بر این بیش از 100 گونه پرنده و 50 گونه ماهی در این تالاب زندگی می‌کنند. از پرندگانی که در این تالاب زندگی می‌کنند می‌توان به حواصیل، انواع اردک، کشیم سیاه گردن، غاز پا کوتاه، قو، عروس غاز اشاره کرد.

تالاب انزلی جز تالاب‌های ساحلی کشورمان است که همانند دستگاه تصفیه عمل می‌کند. بدین صورت که تعداد 11 رود بعد از آبیاری مزارع به داخل تالاب می‌ریزد، علاوه بر این 30 رود دیگر نقش مهمی در آب رسانی به تالاب را دارند پس از آن آب این تالاب با عبور از کانال کشتیرانی به دریای خزر می‌ریزد و گیاهان این تالاب همانند دستگاه تصفیه از عبور زباله‌ها و دیگر مواد شیمیایی به داخل آب دریای خزر جلوگیری می‌‌کند. اما در سال‌‌های اخیر به دلیل افزایش گردشگر و رعایت نکردن باعث شده است زیست بوم این منطقه به خطر بیوفتد.

بهترین زمان بازدید از تالاب بندر انزلی

از آنجایی که انزلی دارای تابستان‌های گرم و شرجی می‌باشد می‌توانم بهترین فصل برای بازدید از این مرداب را در فصل بهار و پاییز بدانیم. اگر می‌خواهید از گل‌های مردابی عکس بگیرید بهتر است در فصل بهار به خصوص در اواخر خرداد ماه به دیدن تالاب بروید زیرا در زمستان خبری از گل‌های اسرار آمیز نیلوفر‌آبی نیست.

ساعت دسترسی به این تالاب 24 ساعته و مدت‌زمان پیشنهادی برای بازدید هم 2 الی 3 ساعت است، که روز و شب هرکدام زیبایی‌های خودش را دارد.

آب و هوای تالاب انزلی

تالاب انزلی به‌طور کلی تابستان‌های گرم و مرطوب و زمستان‌های ملایم دارد. مشخصات جوی تالاب انزلی شبیه به انزلی و غازیان است اما مقدار رطوبت تالاب بیشتر از مناطق مجاور است. حداقل دما در زمستان، نزدیک یا مساوی صفر درجه سانتی‌گراد بوده و به ندرت، به زیر صفر می‌رسد. حداکثر دما نیز، بین 33 تا 36 درجه سانتی‌گراد در اواسط تابستان از ایستگاه‌های هواشناسی محلی گزارش شده‌است.

تالاب انزلی چگونه به وجود آمد؟

گفته می‌شود که تالاب انزلی در حدود 15 هزار سال قبل به وجود آمده است و رسوبات جدید یا کاسپین، آخرین رسوباتی هستند که شهر انزلی روی آن‌ها بنا شده است. این رسوبات نرم یا «فورش»، شامل رس، ماسه و آهک می‌شوند و ضخامت آن‌ها از 30 تا 160 متر متغیر است.

جالب است بدانید که پس از بنا شدن شهر انزلی، آب دریا به‌تدریج پسروی کرد و به همین دلیل، مساحت شهر، هر روز بیشتر شد. در اثر همین پس‌روی دریا، جزیره‌ای دو قسمتی بر اثر فعل و انفعالات جوی و سایر عوامل طبیعی شکل گرفت و کانالی بین این دو قسمت ایجاد شد.

مشکلات تالاب انزلی چیست؟

این تالاب از مهم ترین زیستگاه های آبی جهان است که طی سالهای اخیر به دلایل مختلف با پسروی آبی از یک سو و گونه های گیاهی مهاجم از سوی دیگر مواجه بوده که خسارات جبران ناپذیری را به این پهنه زیستی وارد کرده و حیات تالاب و موجودات ساکن آن را تهدید می کند. اما این روزها دغدغه دیگری در مورد این پهنه مطرح است که همسایگان تالاب را نگران کرده است.

متاسفانه بعد از 16 سال، در رشت و انزلی هیچ سامانه فاضلابی راه اندازی نشده و فاضلاب راهی تالاب می شود. بنابراین درحال کشتار تالاب انزلی هستیم.

از سویی دیگر، عده ای به دنبال خشک شدن تالاب انزلی هستند. هر از گاهی این تالاب بسیار زیبا دچار آتش سوزی های متعدد می شود. فقط در سال 1400، دچار 3 آتش سوزی گسترده شده که علت آن را بهانه ای برای زمین خواری اعلام کرده اند.

گالری تصاویر تالاب انزلی